Soma’daki ihmaller dün gibi tazeyken Ermenek’te de benzer bir olay yaşandığı ortaya çıktı. Madende çalışan işçilerden biri ocakta 2 yıl önce de  aynı kazanın yaşandığını, o dönem suyun 22 günde boşaltıldığını söyledi.

Karaman Ermenek’e bağlı Pamuklu köyündeki Has Şekerler Maden İşletmesi’nde yaşanan facianın üzerinden iki gün geçmesine rağmen ocakta kalan 18 işçiye ulaşılamadı. Ocağa dolan binlerce ton suyun kaynağı konusunda henüz net bir açıklama yapılamazken, olay anı ve öncesinde de büyük ihmaller yaşandığı ortaya çıktı. İşletmenin denetimiyle ilgili ihmallerin yanı sıra hazırlanan raporlardaki uyarılar hiç dikkate alınmamış. İşçilerin ifadelerine göre, madende, su seviyesi ve baskın önleyici sensör sistemi yoktu. Ocakta tavandan sızıntılar vardı ve zaman zaman su patlamaları yaşanıyordu. Vardiya çavuşları ve mühendislerin konuyu şirket sahiplerine iletmesine rağmen herhangi bir tedbir alınmadı. Su dolan yerlerde de tahliye yapılmadı. Ocağa her gün inmesi gereken teknik sorumlular, ayda sadece bir defa iniyordu. 2011 kışı (iş çıkış saati) ve 2012 yazında (yemek saati) can kaybı olmayan patlamalar yaşandı fakat sonrasında önlem alınmadı. TEMA’nın geçen yıl bölge için hazırladığı raporda yer alan, “Madencilik faaliyeti başlamadan yeraltı suyunun tahliyesi gerekir.” uyarısı görmezden gelindi.

301 madencinin hayatını kaybettiği Soma faciasının yaraları henüz sarılmamışken üzücü bir haber de Karaman'ın Ermenek ilçesinden geldi. İlçeye bağlı Pamuklu köyündeki Has Şekerler Madencilik'e ait kömür ocağına, önceki gün saat 12.15'te su dolmaya başladı. İçerideki 34 işçiden 16'sı kaçmayı başarırken, 18 işçi mahsur kaldı. Madende çalışan ismini vermeyen işçilerden biri aynı ocakta 2 yıl önce de benzer kazanın yaşandığını söyledi. İşçi, “2012 yılında da patlama yaşandı. Yine böyle ağzına kadar su doldu. O dönem suyu 22 günde boşaltabildiler. Cuma vaktiydi ve daha sonra da yemek saatiydi. Bu yüzden içeride kimse yoktu. O dönem can kaybı yaşanmadı.” dedi. Torba yasanın çıkmasıyla birlikte işletmecilerin maliyetten kazanamadığını, bu açığı zamandan kazanarak telafi etmeye çalıştıklarını söyleyen işçi, “Kütahya'da yeni ocak açıldı. Orayı kurtarmak için buranın parası oraya aktarılıyordu. Bu yüzden Ramazan ayından beri maaşlar verilmiyor.” dedi. İnsan hayatına hiç değer verilmediğine dikkat çeken işçi, “Bizim Afrika'daki kölelerden hiçbir farkımız yok.” diyerek mevcut durumdan yakındı. Ayrıca bir süredir grev yaptıklarını söyleyen işçi, “Bize işe dönmememiz durumunda hakkımızda yasal işlem başlatılacağını ve bir daha maaş verilmeyeceğini söylediler. Aramızda kredi borcu olan, eşi hamile olup sigortaya ihtiyacı olan, son kalan 50 günlük primini doldurmak için geri dönenler var.” diye konuştu. Madendeki işçilerden ikisinin eşlerinin hamile olduğunu aktaran işçi, “Eşlerden biri kazayı duyunca düşük yapmış, diğer eş ise kazadan habersiz doğum yapmış.” dedi. 

Facia göz göre göre geldi

Ermenek'te madene su baskını sonrasında işçilere hâlâ ulaşılamamasının yanında işletmedeki bir dizi ihmal yine gündemde. Madende çalışan işçilerin anlattığı ihmaller özetle şöyle:

İKİ HAFTA ÖNCE DURDURULAN ÇALIŞMALAR, ‘SIZINTI GEÇTİ’ DİYE YENİDEN BAŞLADI: Patlama riski olan yerin 2 hafta önce faaliyeti durduruldu, fakat madende çalışmalar devam etti. 2 gün önce baca tekrar faaliyete açıldı. Önünü kapatma veya suyu çekmek gibi bir önlem alınmadı. İddiaya göre, 1 hafta önce işçiler şefe bildirdi fakat hiçbir adım atılmadı.

ÖĞLE YEMEĞİ YERALTINDA YENDİ, FACİA YEMEK SAATİNDE GELDİ: Hasşeker Linyit Kömür İşletmeleri'nde çalışan işçiler, bir hafta öncesine kadar öğle yemeklerini dışarıda yiyordu. Ancak, Soma olayından sonra çıkan yeni kanun ile işverenler, maaş zamları sonrası yeni uygulamalara geçti. Bu çerçevede şimdiye kadar dışarıda yenilen öğle yemekleri, yer altında yenmeye başlandı. Şirket, öğle yemeklerini de artık işçinin sırtına yükledi.

MADENİN TEKNİK SORUMLULARI OCAĞA AYDA 1 İNİYORLAR: Su tehlikesi olan yerler daha önceden tedbir alınıp sondaj yöntemi ile boşaltılabilirdi. Gerekli sondajlar yapılmadı. Madenin teknik sorumlularının ocağa günlük inmesi gerekiyor. Fakat sorumluların ocağın içine ayda 1 kez indiği ileri sürülüyor.

ÖNLEYİCİ TEDBİR VE SENSÖR GEREKİYORDU: 301 işçinin hayatını kaybettiği Soma maden faciasında bölgedeki kömür madeninin yanma ihtimaline karşı yangın sensörleri bulunması gerekiyordu. Ermenek'te ise su seviyesi ve baskın önleyici sensör sistemi bulunmalıydı.

ESKİ MADEN HARİTALARI VE RİSKLERİ DİKKATE ALINMADI: Eski maden ocaklarının haritalarının takip edilmemesi büyük bir ihmal olarak değerlendiriliyor. Eski kömür madenleri tarafından boşaltılan galeriler su ile dolduruldu. Yeni maden ocakları bu eski haritaları takip etmedi.