Maliye Bakanlığı Mali Suçları
Araştırma Kurulu (
MASAK), Karapara Aklama ile Mücadele Kanunu kapsamında MASAK'ın faaliyete geçtiği 17
Şubat 1997 tarihinden 2006 yılı başına kadar olan dönemde yapılan çalışmaları, bir Faaliyet Raporu ile ortaya koydu.Yaklaşık 9 yıllık bu süreçte,
dava konusu olan 172
dosyada, 1 katrilyon 305 trilyon 568 milyar lira karapara aklandığı saptandı.Aynı şekilde 710 milyon 423 bin 309 dolar, 17 milyon 163 bin 694
avro ve 43 milyon 877 bin 309
Alman Markı ile çeşitli tu
tarlarda
İngiliz Sterlini,
Hollanda Florini,
Fransa Frangı ve
Belçika Frangı da aklamaya konu edildi. Böylece,
yabancı paraların TL karşılığı ile birlikte aklandığı belirtilen karapara tutarı, 2 katrilyon 331 trilyon 709 milyar 990 milyon liraya ulaştı.Bu süreçte, 28'i mesken, 2'si dükkan, 19'u
arsa, 3'ü de tarla olmak üzere 52 taşınmaz, 22 bin 210 metre karelik bir
zeytinlik, 22 bin 379 metre karelik bir bağ ve 55
araç da karapara aklama aracı oldu.
TEDBİR UYGULAMASI
Bu dönemde cumhuriyet
savcılıkları, 37 trilyon 651 milyar 101 milyonu yabancı paraların TL karşılığı olmak üzere, 38 trilyon 680 milyar 156 milyon lira tutarında nakde
tedbir uyguladı.Yine karapara aklama suçu nedeniyle, 164 mesken, 77 daire, 3
apartman, 12 villa, 19 bina, 60 dükkan, 3
otel, 1 tripleks, 103 arsa, 107 tarla-bahçe-zeytinlik-bağ ve fıstıklık, 1
çiftlik, 135
taşıt ve 309 milyon 557 bin 530 adet
hisse senedi ile muhtelif
banka hesaplarına,
emekli maaşlarına ve kira alacaklarına tedbir konuldu. 4422 sayılı Çıkar Amaçlı Suç Örgütleri ile Mücadele Kanunu kapsamında 33 mal varlığı araştırması başlatıldı. Bunların 29'u tamamlandı.
UYUŞTURUCU TİCARETİ ÖN PLANDA
MASAK verilerine göre, karapara aklama suçlarının öncül suçlara dağılımında ilk sırada uyuşturucu madde ticareti geldi. Söz konusu süreçteki aklama suçu duyurularının yüzde 41'ini uyuşturucu madde ticareti oluşturdu.
Uyuşturucu madde ticaretini, yüzde 16,6'lık oran ile
kaçakçılık suçları, yüzde 13,5 ile nitelikli
dolandırıcılık ve iflas, yüzde 12,1 ile de evrakta
sahtekarlık izledi.Öncül suçlar içinde sahte
belge düzenleme yüzde 6,1, yağma,
yol kesme ve adam kaldırma yüzde 5,7, devletin şahsiyetine karşı cürümler yüzde 2,2'lik bir orana sahip olurken,
organ kaçakçılığı, fuhuşa
teşvik, Ateşli Silahlar ve Bıçaklar Hakkında Kanun ile
Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu'na muhalefet de diğer suçlar olarak sıralandı.
EN FAZLA İHBARI SAVCILIKLAR YAPIYOR
9 yıllık dönemde, MASAK'a karapara aklama suçu nedeniyle 2 bin 638 ihbarda bulunuldu. Bunların 1138'i cumhuriyet savcılıklarından, 815'i kamu kurumlarından, 66'sıbankalardan, 27'si basından, 556'sı gerçek ve tüzel kişilerden, 36'sı da yurtdışından geldi.
Savcılık kaynaklı ihbarların yüzde 77'sinin
Marmara Bölgesi, yüzde 13'ünün Doğu
Anadolu, yüzde 3,3'ünün Güney
doğu Anadolu, yüzde 2'sinin Ege, yüzde 1'inin
Akdeniz, yüzde 0,5'inin de
Karadeniz Bölgesi sınırlarına ait olduğu bildirildi.Uyuşturucu ticareti konusundaki ihbarların da yüzde 80'i yine
Marmara Bölgesi kaynaklı olurken, bu bölgemizi yüzde 13,7 ile Doğu Anadolu, yüzde 2,9 ile
Güneydoğu Anadolu, yüzde 1,2 ile Ege ve İç Anadolu Bölgesi, yüzde 0,8 ile Akdeniz, yüzde 0,2 ile de
Karadeniz Bölgesi takip etti.
ŞÜPHELİ İŞLEM BİLDİRİMLERİ
1997-2005 döneminde MASAK'a 1272'si bankalar, 369'u gümrükler, 52'si döviz büroları, 6'sı özel
finans kurumları, 3'ü aracı kurumlar ve 2'si de
sigorta kurumları kaynaklı olmak üzere toplam 1704
şüpheli işlem bildirimi yapıldı.MASAK'a intikal eden ihbar ve şüpheli işlem bildirimleri, uzmanlar tarafından ön incelemeye tabi tutuldu ve bugüne kadar 1426 ön inceleme dosyalı açıldı. Bunlardan işlemleri tamamlanan 1139 dosyadan 661'inde aklama suçu tespit edilemedi, 424'ü ise incelemeye sevk edildi. 54 dosya hakkında da aklama suçu duyurusunda bulunuldu.Dönem içinde 778 adet de inceleme dosyası açıldı. İncelemesi tamamlanan 366 dosyada karapara aklama suçu saptanamazken, 170 dosya ile ilgili suç duyurusu yapıldı. 242 dosya ise bu yıla devretti.Yükümlülüklere aykırı davranış incelemeleri sonucunda da, 26 dosya ile ilgili suç duyurusu gerçekleştirildi.
MASAK BAŞKANI YARAŞLI:
Bu arada MASAK Başkanı
Genç Osman Yaraşlı, Faaliyet Raporu'nda yer alan değerlendirmesinde, MASAK'ı “Suç gelirlerinin aklanmasıyla etkili bir şekilde mücadele ederek, etkin bir ekonomi ve
temiz bir
toplum oluşmasına katkıda bulunan öncü bir kurum” haline getirmek için çaba sarfettiklerini bildirdi.Son 3 yıllık dönemde şüpheli işlem bildirimlerinin yüzde 126,5, savcılıklara yapılan karapara aklama suçu duyurularının ise yüzde 74,3 oranında arttığına işaret eden Yaraşlı, bunun MASAK'ın son 3 yıldaki yüksek performansının bir göstergesi olduğunu ifade etti.Yaraşlı, Suç gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkındaki Kanun Tasarısının
TBMM gündeminde olduğuna da dikkat çekerek, “Ülkemizin uluslararası normlara uyumluluğu için bu tasarının biran öcne Kanunlaşmasını diliyoruz” açıklamasında bulundu.
KARAPARA İLE MÜCADELENİN BİLANÇOSU
MASAK'ın 9 yıllık süreçte karapara aklama ile mücadele çalışmalarında alınan sonuçlar şöyle:
MÜCADELE KONULARI SAYI
İhbar 2.638
Şüpheli işlem bildirimi 1.704
Açılan dosya sayısı 2.231
Ön incelemeye sevk edilen dosya 1.426
Devam eden ön incelemeler 287
Tamamlanan ön incelemeler 1.139
Aklama suçu tespit edilemeyen 661
İncelemeye sevk 424
Aklama suçu duyurusu 54
Yükümlülüklere aykırı davranıştan s.d. 1
İncelemeye sevk edilen dosya 778
Devam eden incelemeler 242
Devam eden incelemelerde suç duyurusu 6
Tamamlanan incelemeler 536
Aklama suçu tespit edilemeyen 366
Aklama suçu duyurusu 170
Yükümlülüklere aykırı davranıştan s.d. 25
Münhasıran yükümlülüklere aykırı davranış
nedeniyle incelemeye sevk edilen dosya 27
Devam eden incelemeler 17
Tamamlanan incelemeler 10
Suç tespit edilemeyen 8
Suç duyurusu 2
Toplam suç duyurusu 258