Türkiye, ithalatçı olmasına rağmen, dünyada en fazla doğalgazdan elektrik üreten ülke konumunda. Uzmanlar sert kışlarda enerji krizlerinin yaşanmaması için mutlaka kömür ve yenilenebilir kaynakların devreye girmesi gerektiğini söylüyor.
Geçen hafta yaşanan elektrik kesintileri gözleri enerji kaynaklarına çevirdi. İthal ettiği halde elektriğin büyük kısmını doğalgazdan karşılayan Türkiye aynı sıkıntıları her kış yaşıyor. Uzmanlar elektrikte plansızlık nedeniyle arz-talep dengesinde gerekli altyapının sağlanamadığını ve ithalatla karşılanan doğalgazla elektrik üretiminin çok artmış olmasının yaşananları kaçınılmaz kıldığını belirtiyor.
Elektrik üretiminde doğalgazdan üretime alternatif ve çevreye uyumlu kaynaklar, yıllardır devreye sokulmadı. Güneş ve rüzgâr enerjisinde bürokrasi çok yavaş yürüyor. Yıllardır konuşulmasına rağmen bugün hâlâ elektriğin ancak yüzde 3’ü rüzgârdan karşılanırken, güneş enerjisi ve diğer yenilenebilir kaynaklardan elde edilen enerjinin oranı yüzde 2’ler seviyesinde.
Rusya’da bile yüzde 49
Yaşanan elektrik kesintilerinin en büyük sebebi doğalgaza dayalı elektrik üretiminin çok artmış olması. Coren Elektrik Yönetim Kurulu Başkanı Alihan Çiçek, uzun zamandır ihmal edilen alternatif kaynakların bir türlü devreye sokulmadığını ifade etti. Çiçek, “Doğalgazın, ısınma ihtiyacı için Türkiye’nin büyük bölümüne yaygınlaştırılması da sorunun had safhaya çıkmasına sebep oldu” dedi.
Kömürü değerlendirmeliyiz
Hazar Strateji Enstitüsü, Strateji ve Politika Koordinatörü Efgan Nifti, Türkiye’nin yapması gerekenlerin kaynak çeşitliğini artırarak, özellikle yerel kaynaklara ağırlık vererek depolamayı yapması olduğunu söyledi. Yerel kömürün mutlaka kullanımının artırılması gerektiğini ifade eden Nifti, daha fazla ülkeden doğalgaz alımının hem fiyat avantajı sağlayacağını hem de böyle sıkıntıları azaltacağını vurguladı.
72 il kullanıyor
2002’de sanayi ile konutta 5 şehre, sadece sanayide ise 9 şehre giden doğalgaz, bugün 72 şehre ulaşmış durumda. Doğalgazı il ve ilçelerde yaygınlaştırma çalışmaları sürüyor. 2002’de 132,6 milyar kWh saat olan elektrik tüketimi yaklaşık iki kat artarak 2012 yılında 242 milyar kWh’ye ulaştı. 2002’de doğalgazdan elektriğimizin yüzde 40,29’u üretilirken, şimdi yüzde 50’si üretiliyor.
215 doğalgaz santrali var
Bugün gazetesinin haberine göre, elektrik enerjisi üretim santrali 2013 yılı Ekim ayı sonu itibarıyla 883’e yükseldi. Santrallerin 446’sı hidrolik, 27’si kömür, 70’i rüzgar, 13’ü jeotermal, 215’i doğalgaz, 38’i yenilenebilir ve atık, 8’i çok yakıtlı, 44’ü çok yakıtlı ve 22 adedi sıvı yakıtlı. Öte yandan depolama için Tuz Gölü’nde devam eden çalışmalar da yıllardır sonuçlandırılamadı. Tuz Gölü’nde planlanan 12 depolama kuyusundan sadece 2’si açılabildi.