Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu
Eğitim Fakültesi Kimya Eğitimi Ana
Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. İbrahim
Uslu, buluşunun patentini almak için
TÜBİTAK'a başvurdu. Başvuruyu inceleyen TÜBİTAK yetkilileri, Türkiye'de ilk nükleer
yakıt üretilmesi yöntemini
teşvik için 3 bin lira da teşvik verdi.
Söz konusu buluşla nükleer yakıtların reaktörlerde daha verimli kullanılacağını ifade eden Prof. Dr. Uslu, "Sobalarda kömür, başlarda
oksijen sebebiyle arzu edilenden fazla ısı çıkararak yanar. Daha uzun süre yanmasını sağlamak için üzerine bir miktar kül döküp oksijenle temas eden yüzey alanı azaltılır. Böylece yanma süresi daha kontrollü ve verimli hale gelir. Benzer şekilde nükleer yakıtlarda da özellikle başlangıç evresinde nötronların yakmasına izin vermeyerek, yani nötron ekonomisi sağlayarak daha uzun süre ve verimli yanması için içine, 'yanabilen
zehir' adı da verilen nötron yutucuları koyduk." dedi.
Nükleer reaktörlerde kullanılan yakıt tabletlerine, yanabilen zehrin hazırlama aşamasında karıştırılarak ya da kaplanarak koyulabildiğini anlatan Uslu, "Yakıtın yanmasını sağlayan nötronların, yanabilen zehir
atomları ve yakıt içindeki
uranyum atomlarına
çarpma ihtimali aynıdır. Tabletlerin bor karbür gibi yanabilen bir zehirle kaplanması durumunda ise nötronlar, fizyona sebep olmadan önce bu maddeyle karşılaşır. Böylece birim alana düşen nötron miktarının en fazla olduğu anlarda yakıt hemen fizyona uğrayabilecekken yanabilen kaplanmış zehirli yakıtlarda nötronlar, önce yanabilen zehire çarparak bir kısmının fizyona sebep olmaması sağlanmakta, ancak yanabilen zehirden kurtulan hızlı nötronlar, U235 yerine U238 ile reaksiyona girerek plutonyum oluşumuna katkıda bulunmaktadır. Böylece konvansiyonel reaktörlerde bile bor karbür kaplanması sayesinde, yakıttan plutonyum eldesi sağlanmaktadır." şeklinde konuştu.
Elde edilen plutonyumun, nükleer yakıtların verimliliğinde yüzde 15 ile 30 arasında artış sağladığını vurgulayan
İbrahim Uslu, sözlerini şöyle sürdürdü: "Kaplanmış yakıtlar, yakıtların taze olduğu başlangıç evresinde nötronların bir miktarını soğutarak, reaktörün kalbinde bazı bölgelerdeki istenmeyen sıcaklık sıçramalarının oluşumunu engeller. Böylece daha homojen bir sıcaklık dağılımı sağlayarak, yakıtın kontrollü yanmasına imkan verir. Yanma verimindeki artış, plutonyumun bölünme özelliğine sahip olmasından kaynaklanmaktadır. Nagazaki'de 1945 senesinde patlatılan atom bombası da plutonyumdan yapılmıştır." (CİHAN)