Amerika'daki en önemli
Yahudi kuruluşlarından İnkarla Mücadele Birliği'nin (ADL),
sözde soykırım konusunda
Ermenilere
destek vermesi
Türkiye'deki
Musevi cemaati tarafından üzüntüyle karşılandı.
Ani görüş değişikliğini anlamakta güçlük çektiklerini duyuran Musevi cemaati, ADL'nin yaptığı açıklamanın sadece kendisini bağlayacağını kaydetti. 500. Yıl Vakfı Başkanı,
işadamı Jak Kamhi ise ADL'ye bir
mektup yazarak karardan duyduğu hayal kırıklığını iletti. Konuya ilişkin bir açıklama da Ankara'daki
İsrail büyükelçiliğinden geldi. 1915'te yaşanan olaylara ilişkin İsrail'in tutumunda bir değişiklik olmadığını vurgulayan
büyükelçilik, o dönemde cereyan eden hadiseler için 'soykırım' yerine 'insanlık trajedisi' ifadesini kullandı. Açıklamada, İsrail'in 'bu korkunç olayları asla inkâr etmediği'; ancak iki tarafın olaylara ilişkin hassasiyetlerini anlayışla karşıladığı belirtildi.
ADL'nin tutum değişikliğine ilişkin adımı, kuruluşun internet sitesinde yayımlanan bir açıklamayla duyuruldu. Yahudi karşıtlığıyla mücadele amacıyla kurulmuş olan ADL'nin Başkanı Abraham Foxman, 1915 olaylarına ilişkin tutumlarını yeniden gözden geçirdiklerini ve Ermeni olaylarının, sonuçları açısından 'soykırım' anlamına geldiğini iddia etti. Foxman, buna karşılık, 1915 olaylarına ilişkin ABD Kongresi'ndeki Ermeni iddialarını içeren tasarının kabulünün, hiçbir yarar sağlamayacağını kaydetti. Bunun, Türkiye'deki Yahudi toplumunu ve Türkiye, Amerika, İsrail arasındaki önemli ilişkiyi tehlikeye atabileceğini ifade etti. Örgüt, Temsilciler Meclisi'nde bekleyen tasarının geçmesine karşı olmayı sürdürdüğünü bildirdi.
ADL'nin konuya yönelik tutum değişikliği, kuruluş içinde bu meseleye ilişkin yaşanan karışıklığın ardından geldi. ADL'nin kuzeydoğu ABD bölgesi direktörü Andrew Tarsy, 1915 olaylarına ilişkin Ermeni iddialarını destekleyen tavrı nedeniyle Foxman tarafından geçen günlerde görevinden alınmıştı. Ancak ADL içindeki bazı alt kuruluşlar Tarsy'yi desteklemişti. Foxman, açıklamasında, ADL'in tutum değiştirmesinin, Yahudi toplumunun birliğiyle ilgili kaygılardan kaynaklandığını kabul etti. Halen ABD Kongresi'nin alt kanadı Temsilciler Meclisi'nde bekleyen tasarı, 435 üyenin 225'i tarafından destekleniyor. Bu arada ADL'ye bağlı bazı Yahudi
örgütler, 'Ermeni soykırımı' tezine destek olmak için harekete geçti. Yahudi Meclisi Topluluğu İlişkileri (JCRC)
Boston direktörü Nancy K. Kaufman, bu konuda 40 lidere mektup yazıdığını açıkladı. Kaufman, davetlerine şuana kadar 11 grubun yazılı olarak destek verdiğini söyledi.
Ermeniler kısmen memnun
ADL'nin kararı Amerika'daki Ermeni lobisini memnun etti. Ancak Ermeniler, örgütün Kongre'de bekleyen sözde soykırım tasarılarına karşı çıkmayı sürdürme kararından rahatsız olduklarını dile getirdi.
Radikal Ermenilerden oluşan Amerika Ermeni
Ulusal Komitesi (ANCA), ADL'nin örgüt içinden gelen baskılar sonucu tutumunu değiştirmek zorunda kaldığını ifade etti. Diğer Ermeni örgütü
Amerikan Ermeni Meclisi ise ADL'nin tutum değişikliğini överken, sözde soykırım tasarısına karşı çıkmayı sürdürme kararını üzüntüyle karşıladığını kaydetti.
ZAMAN