Yasağın arkasında
sektörün büyümesinden rahatsızlık duyan şirketlerin olduğunu savunan Tüm
Aktar ve Baharatçılar Tıbbî Aromatik Bitkiler Derneği Başkanı
Selçuk Kaya, “Misvak
yasaklandı; çünkü bunun karşısında çok popüler bir diş macunu markası misvak aromalı macun çıkardı. Papatya yasaklanıyor; çünkü bunun karşılığında A vitaminine büyük yatırım yapan ilaç şirketleri var.” iddiasını dile getiriyor. Konu ile ilgili açıklama yapan
Tarım Bakanlığı, listenin yeniden gözden geçirilebileceğini ifade ederek, “Misvaka yönelik özel bir gayretimiz yok. İnşallah düzeltilecek.” diyor.
Bakanlık,
ithal edilecek
ürünlere ilişkin 450 maddelik bir liste oluşturdu. Bu listede yer alan ürünler pozitif, negatif ve
heyet görüşlü olmak üzere üçe ayrıldı. Misvak, papatya,
adaçayı, soğan gibi sık kullanılan birçok ürün, negatif bitkiler bölümünde yer aldı. Bakanlığın kararıyla alternatif tıpta kullanılan birçok bitkiyle birlikte misvakın ithalatına da yasak getirilmiş oldu. Misvaka getirilen ithalat yasağına yer veren Haber 10 isimli internet sitesinde de söz konusu iddialar gündeme getirildi. Bundan büyük bir diş macunu şirketi ile ilaç firmasını sorumlu tutan aktar ve baharatçılar, genelgenin, gümrükten mal çekimi esnasında yayımlanması yüzünden binlerce YTL’lik zarara uğradıkları bilgisini veriyor. “İbni Sina’dan beri kullanılan bitkiler ilaç tekellerine, Peygamber’in sünneti de global şirketlere yenik düşürüldü.” ifadesini kullanan Kaya, listenin büyük bir
gizlilik içinde hazırlanmasını buna gerekçe olarak gösteriyor. Tüm Gıda Dış
Ticaret Derneği Genel Sekreteri Melahat Özkan da tepkisini, “Sektör neye uğradığını şaşırdı. Bu liste sektörle birlikte hareket edilerek oluşturulmadı. Bizim için büyük bir
sürpriz oldu. Anlaşmaları yapılmış, malı yola çıkan ithalatçı
mağdur edildi.” diyerek ifade ediyor. Bakanlığın internet sitesinde 289 ürünün isminin geçtiğini; ama kendilerinin ele geçirdiği belgelere göre listedeki ürün sayısının 450’ye yükseltildiğini öne süren Özkan, bunların içine misvakın hangi amaçla konulduğuna anlam veremediğini belirtiyor. Özkan, listeye giren pek çok bitkinin
Türkiye’de de yetiştirilebildiği bilgisini verirken, “Fakat bu
hammadde düzeyinde kalıyor. Biz,
gıda takviyesi yapılarak elde edilen ürünleri ithal ediyoruz. Ancak Türkiye de bu işi öğrendi ve yakında bu tür fabrikaların kurulmasında
patlama yaşanacak. Belki bununla ilgili bir rahatsızlık da olabilir.” uyarısında bulunuyor.
Listenin her zaman değiştirilebileceğini ifade eden
Tarım Bakanlığı Koruma ve Kontrol Genel Müdür Yardımcısı
Nevzat Artık, “Misvaka ve diğer ürünlere yönelik özel bir gayretimiz yok. İnşallah düzeltilecek.” savunmasını yapıyor. Listeyi
bakanlık bünyesinde kurulan bir
komisyon hazırlıyor. “Komisyon tekrar toplandı, bir değerlendirme yapıyor.” diyen genel müdür yardımcısı, yasakların arkasında ilaç tekellerinin bulunduğu iddiasıyla ilgili olarak “Bu sadece bir duyum. Polemiklere girmek istemem. Komisyonda üniversite hocaları ve
sivil toplum örgütü temsilcileri var. Onlara bir müdahale olduğu yönünde ortaya atılan iddiaların doğru olduğuna ihtimal vermiyorum.” cevabını veriyor.