Başkent Üniversitesi İletişim Fakültesinin Ankara'daki internet kafelerde yaptığı araştırma, dünyada da giderek artan bilgisayar bağımlılığı tehlikesinin Türkiye'nin de kapısına dayandığını ortaya koydu. Araştırma sonuçlarına göre, 15 yaşından küçükler günde 1-5 saat, 16-19 yaş grubu 1-7 saat, 20-24 yaş grubu 1-10 saat, 24 yaşından büyük olanlar ise 30 dakika-15 saat arasında bilgisayar karşısında vakit geçiriyor. İnternet kafelerin, tüm yaş gruplarında oyun ve sohbet amaçlı kullanıldığını gösteren alan araştırması, Türkiye'de internet kafelerin erkek egemen alanlar olduğunu da tespit etti. Başkent Üniversitesi İletişim Fakültesi öğretim elemanları Doç. Dr. Mutlu Binark ve Günseli Bayraktutan Sütçü tarafından hazırlanan ve TÜBİTAK tarafından da desteklenen '''Ankara Mikroölçeğinde İnternet Kafeler Kullanım Biçimleri'' başlıklı araştırma, Ankara'daki 38 internet kafede, 10 yaşından başlayarak 24 yaş ve üstüne kadar toplam 206 kişiyle odak grup görüşme tekniği kullanılarak yapıldı. AA muhabirinin araştırma sonuçlarından derlediği bilgilere göre, Ankara'daki internet kafelerde bilgisayar karşısında geçirilen toplam süre, 16-24 yaş grubu için 1-10 saat arasında değişiyor. Araştırmaya göre, 15 yaşından küçükler için özellikle ebeveyn denetimi nedeniyle bilgisayar başında geçirilen süre, görece daha da azalıyor. 24 yaş ve üstü yaş gruplarında ise internet kafede harcanacak boş zamanın sınırlı olması nedeniyle bilgisayar başında daha az zaman geçiriliyor. İnternet kafede geçirilen zaman, çevrim içi ya da çevrim dışı arkadaşlarla birlikte olunduğunda artıyor. Alan araştırmasına göre, 15 yaşından küçükler günde 1-5 saat, 16-19 yaş grubu 1-7 saat, 20-24 yaş arasındakiler 1-10 saat, 24 yaşından büyük olanlar ise 30 dakika-15 saat arasında bilgisayar karşısında zaman geçiriyor. Bilgisayar karşısında geçirilen süre ise bilgisayar sahipliği ve internet kafede harcamayı yapabilmek için yeterli ekonomik sermayeye sahip olmaya bağlı olarak da değişebiliyor. SOHBET VE OYUN AMAÇLI KULLANILIYOR İnternet kafelerde bilgisayar, 10-15 yaş grubu arasında sohbet, oyun ve ödev amaçlı; 16-19 yaş grubu arasında sohbet ve oyun amaçlı; 20-24 yaş grubu arasında ve 24 yaşın üzerinde e-posta, oyun, sohbet amaçlı kullanılıyor. Araştırmada, oyun ve sohbet amaçlı internet kullanımının, tüm yaş gruplarında temel ortak etkinlik olduğu ortaya çıktı. Araştırmaya göre, özellikle çocuklar internet kafelerde çoğunlukla dijital oyunları oynamak için bulunuyor. ARAMA MOTORLARI ÇOK KULLANILIYOR Araştırmaya göre, internet kafe kullanıcıları en çok ''google.com'', ''yonja.com'', ''msn.com'', ''youtube.com'', ''hotmail.com'', ''ogame.com'', ''pcoyun.com'' gibi siteleri ziyaret ediyor. Bu web sitelerinin sohbet amaçlı ve bilgisayar oyunlarına erişim olanağı tanıması nedeniyle katılımcılar, doğrudan bilgisayar oyunları oynamasa veya sohbet hizmetinden yararlanmasa dahi, dolaylı olarak kullandığı web sitesi üzerinden de bu etkinlikleri gerçekleştirebiliyor. Araştırmada, internet kafelerde, çocuk kullanıcı nüfusunun, kullanıcının sosyoekonomik gelir düzeyi yükseldikçe azaldığı da dikkat çekici bir unsur olarak yer alıyor. Düşük sosyoekonomik gelire sahip ailelerin yaşadığı semtlerdeki internet kafelere gelen çocukların büyük çoğunluğunun evlerinde kendilerine ait bilgisayarının olmadığı, olsa bile internete erişim olanağının olmadığı saptanan araştırmada, şu bilgilere yer veriliyor: ''İnternet kafelerde hizmet veren bilgisayarlardaki internet bağlantısı eve göre daha hızlıdır ve makinelere yüklü yazılımlar daha yeni ve çeşitlidir. Dolayısıyla tüm bu özellikler, ev yerine internet kafelerin kullanımını teşvik etmektedir. Alan araştırmasında kimi kullanıcılar evlerinde internet bağlantısı olmasına rağmen, dev plazma ekranlarda elde edilen daha iyi ses ve görüntü kalitesinde bilgisayar oyunu oynayabilmek için internet kafeleri tercih ettiklerini belirtmişlerdir.'' KAMUSAL MEKAN İŞLEVİ Bazı iletişim araçlarının bireyleri yalnızlaştırdığı ile ilgili bilgilere de yer verilen araştırmada, internet kafelerin ''kamusal mekan'' işlevine de dikkat çekiliyor. Buna göre, kent merkezinin dışında yer alan internet kafeler, gençler için bir çeşit buluşma mekanı olarak da hizmet veriyor. Özellikle liseli genç erkekler için okulun dışında alternatif birlikte olma mekanlarının başında internet kafeler geliyor. Araştırma sonuçlarına göre, her sosyoekonomik gelir düzeyinde ebeveynler internet kafe sahipleriyle veya mekanla bir çeşit ilişki içinde bulunuyor. Böylece, çocukların ve gençlerin yeni medya kullanım biçimlerinin bir şekilde geleneksel aile denetimine, özellikle de baba otoritesinin yeniden inşasına uyumlandırıldığı ortaya çıkıyor. ERKEK EGEMEN Araştırma, her yaş ve eğitim düzeyinde kadın kullanıcı sayısının görüşme yapılan tüm internet kafelerde çok az olduğu ile ilgili bir diğer bulguyu da ortaya koyuyor. Ankara'da gerçekleştirilen alan çalışmasının 206 katılımcısından sadece 26'sının kadın olduğu tespit edildi. Araştırmanın sonuç raporunda, bu niceliksel azlığın, odak grup görüşmelerinde de cinsiyet temsilinde dengesiz bir duruma neden olduğu ve gruplara katılan kadın kullanıcıların çoğunlukla suskun kalmayı tercih ettikleri belirtiliyor. Araştırmada, ''Bu bulgu, Türkiye'de internet kafelerin de tıpkı diğer kamusal mekanlar gibi erkek egemen alanlar olduğunu göstermektedir'' tespitine yer veriliyor. AA