TEK TIKLA TÜM MANŞETLER
Red kararı, Dünya basınında büyük yankı uyandırdı
Mahkemesi'nin
AK Parti aleyhine açılan
kapatma davasında verdiği red kararı dünya basınında geniş yer buldu. Bir çok
gazete kararı
manşetten duyururken, televizyonlarda yayın akışını keserek gelişmeyi flaş olarak duyurdu.
Anayasa Mahkemesi'nin AK Parti aleyhine açılan kapatma davasında verdiği red kararı, birçok
İngiliz gazete ve televizyonlarında geniş yer buldu. The
Times gazetesinin karar ile ilgili yaptığı yorumda, kararın
iktidardaki parti için anlamlı bir
zafer olduğunu ve Türk demokrasisi için bunun
modern ve laik bir
ülkede
İslam'ın rolü üzerinde öneminin çok fazla olduğu yorumunu yaptı. "Türk demokrasisi 4 kez
darbe yaşadı. Dün 5'inci darbeden kurtuldu." ifadelerini kullanan Times gazetesi,
Anayasa Mahkemesi'nin AK Parti'nin
laiklik karşıtı eylemlerin odağı olmadığına karar verdiğini yazdı.
Ayrıca gazete, Anayasa Mahkemesi'nin aynı zamanda aylar süren bir belirsizliği de ortadan kaldırdığına dikkat çekti. Türk ordusu içinde AK Parti alehtarı çok sayıda asker bulunduğunu ve bunların bir bahane bularak parti üzerine gidebileceğine dikkat çeken Times, şu yorumda bulundu: "AK Parti'nin yasaktan kurtuldu ancak dikkatli olmalı. Kararın sonucuna bakılırsa bu sonuç ülkedeki siyasi atmosferi sakinleştirmesi bakımından oldukça önemli. Aynı zamanda
yabancı yatırımcılara güven verme ve demokratik ilkelerin önemini anlama açısından da çok önemli. Bu kararın verdiği
mesaj İslam dünyası için de ayrı bir öneme sahiptir."
FT: "Erdoğan'ı üç kere indirmek istediler üçünde de başarısız oldular."
Financial Times (FT) gazetesi de
mahkeme kararıyla ilgili yaptığı değerlendirmede kararın Erdoğan için, ordu içinde, yargıda, medyada AK Parti karşıtı ve eleştirmenleri ile
CHP'ye karşı kazanılan önemli bir zafer olduğunu yazdı. Geçtiğimiz
Mart ayında AK Parti'ye karşı açılan davanın ülkedeki siyasi hayatı felce uğrattığını vurgulayan FT, 11 üyeden 10'unun normalde AK Parti'yi laiklik karşıtı olarak görmesine rağmen sadece 6'sının partinin kapatılması yönünde oy kullandığını aktardı. Kararın
Ankara ve
İstanbul'da partinin kapatılacağı yönündeki hakim görüşü de yıktığının altını çizen gazete, gelecekte parti yanlısı kuruluşları ile laik kesim ilişkilerinin ne yönde olacağının ise merak edildiği yorumunu yaptı. AK Parti'nin bundan sonra toplumun tüm katmanlarına hitap etme konusunda daha geniş olacağını yazan Financial Times,
Avrupa Birliği'nin (AB) genişlemeden sorumlu komiseri Olli Rehn'in, "
Türkiye'ye bundan sonra bütün enerjisini kullanması için cesaretlendirmeliyiz." sözlerini aktardı.
The
Guardian: "Türkiye büyük bir siyasi
krizden kurtuldu."
Anayasa Mahkemesi kararının laik kesim ile İslami kesim arasında muhtemel bir barış yolunu açmaya vesile olduğunu yazan
The Guardian, "Mahkeme kararı, geçtiğimiz Pazar günü İstanbul'da meydana gelen
terör saldırısının ardından iyice gerilen siyasi havayı yumuşatma adına önemli bir karar." ifadesini kullandı. Haberin devamında ise, kararın önemli olsa da Türkiye'nin siyasi sisteminin ne kadar kırılgan olduğunu gösterdiğini ve iktidarın gözetim altında olacağını yazdı.
TELEGRAPH VE TIMES: "EŞİKTEN DÖNÜLDÜ"
İngiltere'nin önde gelen gazetelerinden Guardian, Anayasa Mahkemesi'nin AK Parti hakkındaki kararını, "Parti kapatılmaktan kurtuldu" şeklinde duyurdu.
Gazetenin internet sitesindeki haberde, "iktidardaki AK Parti'nin, mahkeme üyelerinin bir oy farkıyla kapatılmaktan kurtulduğunu ve Türkiye'nin içine girdiği belirsizliği ve siyasi krizi atlattığı" ifade edildi.
Bu sonucun, "Türkiye'nin laikler ile İslam yanlıları arasında olası bir
ateşkes yolunu açtığı" yorumu yapıldı. Guardian sonucun ayrıca "Beş yıl
siyaset yasağıyla karşı karşıya bulunan
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ı da rahatlattığını" belirtti.
Daily
Telegraph gazetesi şimdilik uzlaşmanın sağlandığını, iktidarda kalmaya devam edecek AK Parti'ye, yaklaşımını yumuşatması için "ciddi bir uyarı" gönderilmiş olduğunu yazdı.
AK Parti'nin iktidara gelmesinden bu yana gösterdiği performansının etkileyici olduğu da vurgulanan haberde, partinin Türkiye'yi "
ekonomik çöplükten" kurtardığı ve bir gün AB üyesi olmasına gidecek yola soktuğunu ifade edildi.
Times gazetesi de, kararı, Türkiye'nin "eşikten döndüğü" şeklinde değerlendirdi.
Mahkemenin kararının, aylardır süren belirsizliği sona erdirdiği ve Türkiye'nin bir kez daha uluslararası çıkarlarının peşine düşmesine giden yolu açtığı belirtilen haberde, "
Ortadoğu barış görüşmelerinde
kilit bir rol üstlenen parti kapatılsaydı Türkiye'nin
AB üyeliği isteği de tehlikeye girecekti" denildi.
"TÜRK ADALETİ İKTİDAR PARTİSİNİ YASAKLAMADI"
Fransa'nın önde gelen gazetelerinden
Le Figaro, Anayasa Mahkemesi'nin AK Parti hakkındaki kararını, "AK Parti kıl payı kurtuldu",
Le Monde ise, "Türk
adaleti iktidar partisini yasaklamadı" başlıklarıyla verdi.
Her iki gazete, internet sitelerinde, Anayasa Mahkeme Başkanı
Haşim Kılıç'ın dünkü açıklamasına geniş yer verdi.
Le Figaro, "Sonuçta hukuki darbe gerçekleşmedi. Dün Anayasa Mahkemesi iktidardaki AK Parti hakkında açılan davada kararını verdi. AK Parti bir oyla kapatılmaktan kurtuldu" ifadesini kullandı.
Haberde, bu kararla hakimlerin "devlet kurumlarının işleyişini istikrarsızlaştırmamayı
tercih ettiği ve Türkiye'yi derin bir siyasi krize atmaktan kaçındığı" yorumu yer alırken, "kapatılmaktan kurtulan AK Parti'nin, bir uyarıyla
ucuz kurtulduğu ve çok sayıda gözlemciye göre, davanın, laiklik ilkesine dönülmesi konusunda bir hatırlatma niteliği taşıdığı" ifadesi kullanıldı.
Le Monde'daki haberde, Başbakan Erdoğan'ın, "Anayasa Mahkemesi'nin aldığı bu kararla Türkiye'nin önündeki belirsizlik ortadan kalktı. Hiçbir zaman laikliğe karşı eylemlerin odağı olmayan AK Parti bundan sonra da
Cumhuriyetimizin temel niteliklerine sahip çıkmaya devam edecektir" şeklindeki sözleri de yer aldı.
Gazete, AB Ortak Dış Politika ve
Güvenlik Yüksek Temsilcisi Javier Solana'nın sözcüsü Cristina Gallach'ın, Anayasa Mahkemesi'nin, AK Parti'nin kapatılması davasıyla ilgili verdiği kararı "olumlu" olarak nitelendirdiği bilgisini de hatırlattı.
"TÜRKİYE'Yİ YÖNETENLER, LAİKÇİLERİN MEYDAN OKUMASINI ATLATTI"
ABD'de yayımlanan
Washington Post gazetesi, Ak Parti'nin kapatılmaması yönünde Anayasa Mahkemesi'nin aldığı kararı, "Türkiye'yi yönetenler, laikçilerin meydan okumasını atlattı" başlığıyla verdi.
Gazetenin İstanbul çıkışlı haberinde, "İslami kökleri olan partinin hayatta kalmayı sürdüreceği ancak kararın ciddi bir uyarı niteliği taşıdığı" belirtildi.
Washington Post kararın, "hükümetin laik karakterinin korunması niyetini taşıyan Türkler'i üzdüğünü" iddia ederek şöyle devam etti: "Parti'nin destekçileri davayı, yargı darbesi girişimi olarak niteliyor ve laik liderleri, sandıkta kazanamadıkları siyasi gücü yargı manevralarıyla ele geçirmekle suçluyordu."
Türkiye'de yargının daha önce de parti kapattığını ancak bu davada ilk kez en çok oyu almış iktidar partisinin böyle bir durumla yüz yüze kaldığı belirtildi. Kararın,
Avrupa Birliği yolunda giden ve terörizme karşı savaşan Türkiye'nin yolunu değiştirmesini engellediği yorumu da yapıldı. Ancak gazete, bu olayların altındaki siyasi gerginliğin yerinde durduğunu, "Ak Parti'nin liderleriyle, ana muhalefet partisi, ordu ve yargıyı da içine alan laik yapının karşılıklı olarak birbirlerine derin bir husumet ve şüphe beslediğini" savundu.
Washington Post, "nüfusunun çoğunluğu
Müslüman, demokratik ve laikliğin anayasada kutsal görüldüğü bir ülke" diye nitelediği Türkiye'de İslam'ın yerinin tartışıldığını yazdı. Görüşüne başvurulan Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi (CSIS) Türkiye Projesi Direktörü Bülent Alirıza, Türkiye'de, laikliğin ne olduğu ve nasıl korunması gerektiği konusunda bir konsensüs bulunmadığını söyledi. Alirıza, ''AK Parti'nin laikliğin sürdürülmesini kabul ettiğini ve seçmeninin isteğine göre laikliğin sert yönlerini değiştirmeye çalıştığını'' ifade etti.
Gazeteye konuşan CHP
Milletvekili Onur Öymen, ''iktidar partisinin mevcut
politikalarına devam etmesi durumunda ciddi sonuçların doğacağını'' kaydetti.
Washington Post ayrıca, ''hükümeti devirme planları yapmakla suçlanan'' ve aralarında eski askeri yetkililerin de bulunduğu
örgüt (
Ergenekon) hakkında yasal işlemlerin yürütüldüğüne değindi.
Bilkent Üniversitesi'nden Prof. Dr.
Ergün Özbudun, gazeteye açıklamasında "başörtüsü meselesinin, İslam'ın Türkiye'deki rolüne ilişkin
tartışmada en büyük mesele ve siyasi sembol haline geldiğini" kaydetti. Özbudun, bazı kız öğrencilerin okula perukla gelmek gibi bir çözüm bulduğunu anlattı.
17 yaşındaki lise öğrencisi Büşra Kıdam, gazeteye açıklamasında, "başörtüsünün kendisine manevi kuvvet ve güvenlik verdiğini, gelecek yıl üniversiteye başladığında istemeden de olsa kapıda başörtüsünü çıkarmak zorunda kalacağını, ancak başörtüsünü çıkarmanın fikirlerini silmeyeceğini'' kaydetti.
Yazıda, Türkiye'nin, derin farklılıkların bir arada görülebileceği bir ülke olduğu belirtilirken, "İstanbul'da kolsuz bluzler ve yüksek topuklu ayakkabılarla kafelerde oturan kadınlara, kara çarşaflı kadınların eşlik ettiği, Türkiye'de kürtajın yasal olduğu" gibi ifadeler de yer aldı.
Siyaset bilimci Ali Çarkoğlu da gazeteye, ''bir uzlaşma ve tartışma döneminden geçmek zorunda kalacağız'' değerlendirmesini yaptı.
ANAYASA MAHKEMESİ'NİN KARARI, ORTA ASYA'DA DA YANKI BULDU
Anayasa Mahkemesi'nin Adalet ve Kalkınma Partisi (AK Parti) hakkında verdiği karar, Orta
Asya basınında da yankı buldu.
Bölgenin önde gelen haber siteleri karara ilişkin haberi kısa sürede okuyucularına duyurdu.
Kırgızca yayın yapan Azattık Radyosu, Anayasa Mahkemesi'nin AK Parti hakkında verdiği kararla ilgili haberini "Mahkeme, Ak Parti halkındaki kapatma talebini reddetti." başlığıyla verdi. Radyo haberinde, "Türkiye Anayasa Mahkemesi, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın AK Parti'sinin kapatılması yönündeki dilekçeyi reddetti" ifadesi kullanıldı. Haber detayında ise AK Parti'nin kapatılması yönünde karar çıkması halinde ise Türkiye'nin AB'ye üyelik sürecinin zora gireceği, ülkede siyasi ve ekonomik kriz çıkabileceği" görüşü dile getirildi.
Bölgedeki aktif haber merkezlerinden "Ferganaru" Ajansı ise Anayasa Mahkemesi'nin AK Parti hakkındaki kararıyla ilgili verdiği haberde, "Anayasa Mahkemesi, AK Parti'nin faaliyetine son vermedi" başlığı kullandı.
Haberde, Anayasa Mahkemesi'nin,
Yargıtay
Cumhuriyet Başsavcısı tarafından AK Parti hakkında açılan kapatma davasına son noktayı koyarak "kapatmama" yönünde karar aldığı belirtildi. Ajans haberinde, kararın özellikle AK Parti'nin kapatılmasından yana olan kesimde şok etkisi yaptığı dile getirildi.
BBC Özbek servisi ise Anayasa Mahkemesi kararıyla ilgili haberini "AK Parti Kapatılmadı" başlığıyla verdi. Haberde,"Türkiye Anayasa Mahkemesi, iktidardaki Adalet ve Kalkınma Partisi hakkında 'kapatılmasın' kararı çıkarttı" denildi.
Özbek Servisi haberinin detayında Anayasa Mahkemesi'ndeki
oylama prosedürüne açıklık getirildi ve yapılan oylamada açılan davanın altıya karşı beş oyla reddine karar verildiği aktarıldı.
Haberde ayrıca AK Parti'nin bundan önceki 22 Temmuz 2007'de aldığı
seçim başarısına dikkat çekildi. Ayrıca parti hakkında açılan davanın, Avrupa'da rahatsızlık uyandırdığı ve özelikle yabancı yatırımı önemli ölçüde ürküttüğü hatırlatıldı.