Buna göre, Türkiye vatandaşlarının inançlarından, düşüncelerine; cinsel hayatlarından, hangi sendika ya da kurumlara üye olduklarına kadar fişlenmesine imkân sağlayan yasa tasarısı, MİT, Emniyet ve Jandarma’nın yanısıra Mâli Suçları Araştırma Kurumu’nu da (MASAK), fişleme yasağından muaf tutuyor. Kanun tasarısında yaptırımlardan muaf tutulan kurumlar arasına isim zikredilmeden ilave edilen MASAK, vatandaşların taşınır taşınmaz malvarlıklarına ilişkin verileri ve ticari-mâli bilgilerini fişlemek, depolamak ve paylaşmakta özgür olacak. Kanun tasarısında, “Fişleme yasağından istisnalar” başlıklı maddede MİT, Emniyet ve Jandarma’dan sonra gelen bölüm şöyle: “11/10/2006 tarihli ve 5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun ile 7/2/2013 tarihli ve 6415 sayılı Terörizmin Finansmanının Önlenmesi Hakkında Kanun çerçevesinde mâli araştırma yapmak, veri toplamak, şüpheli işlem bildirimleri ve diğer bildirimleri almak, analiz etmek, değerlendirmek, inceleme yapmak ve ilgili kurumlarla paylaşmak suretiyle kişisel verilerin işlenmesi halinde bu kanun hükümleri uygulanmaz.“

BAKAN İZNİ GEREKLİ

Kanun tasarısına göre, hükümetin belirlediği yedi kişiden oluşacak Kişisel Verileri Koruma Kurulu da (KVKK) da, aynı Genelkurmay Başkanı, MİT Başkanı, Kuvvet Komutanları ve Emniyet Genel Müdürü gibi dokunulmaz olacak. Kurul başkan ve üyeleri hakkında “görev suçu” dolayısıyla soruşturma açılması Adalet Bakanı’nın izniyle mümkün olacak. Eğer bakan izin vermezse en büyük fişleme skandalları cezasız kalabilecek.

SUÇ DEĞİL, KABAHAT

Kişisel verilerin kanuna aykırı işlenmesi, paylaşılması gibi suçların cezalandırılması konusunda Türk Ceza Kanunu’nun mevcut maddeleri dikkate alınacak. Kanundaki hükümlere aykırı olarak kişisel verileri depolayan, muhafaza eden, değiştiren, yeniden düzenleyen, açıklayan, elde edilebilir hâle getiren, sınıflandıran, kullanılmasını engelleyen veya üçüncü kişilere aktaranlar bir yıldan üç yıla kadar; kişisel verileri silmeyen veya anonim hâle getirmeyenler de bir yıldan iki yıla kadar hapis cezası alacak. Ancak, fişleme yapacak kurulların işleyeceği suçların pek çoğu için hapis yerine para cezası uygulanacak. Böylece birçok bürokrat, ağır fişleme suçlarından çok hafif para cezalarıyla kurtulabilecek. Örneğin, kişisel bilgilerle ilgili aydınlatma yükümlülüğünü yerine getirmeyen görevliye öngörülen cezanın üst sınırı 100 bin olmakla birlikte, alt sınırı sadece bin lira. Ayrıca, kamu kurum ve kuruluşlarında Kişisel Verileri Koruma Kanunu’na aykırı suç işleyenlere ne hapis ne de para cezası verilecek. Bunun için tasarıda, “disiplin soruşturması açılır” demekle yetinilmiş.

KAYITSIZ-KÜTÜKSÜZ

Tasarıya göre, kişisel verileri fişleyecek kurum ve kuruluşların, yedi kişiden müteşekkil Kişisel Verileri Koruma Kurulu’nda oluşturulacak Veri Sorumluları Sicili’ne işlenmesi zorunlu olacak. Ancak Kurul, istediği kişi veya kurumları, sicile kayıttan muaf tutabilecek. Bu da yasadışı-yetkisiz kişi ve kurumlarca denetimsiz fişleme yapılmasına açık kapı bırakıyor.

ADNAN KESKİN/ TARAF