Taraf Gazetesi'nin haberine göre, Soma Holding’e 2012 yılında ek işler vererek ödüllendiren TKİ’nin, döviz kurları düşünce, firmanın dolar bazında olan satış fiyatını da TL’ye çevirdiği ortaya çıktı.  Sayıştay denetçilerine göre, bu kararla devlet milyonlarca lira zarara uğratıldı. Bu arada devletin, maden ihalelerini, istihbarat raporlarıyla onaylayarak verdiği de belirtildi

Soma’da meydana gelen ve 301 işçinin hayatını kaybettiği maden kazası, gözlerin maden ihalelerine çevrilmesine yol açarken, devletin maden ihale sonuçlarını “istihbarat” raporlarına göre onayladığı ortaya çıktı. Buna göre, maden ihalelerini kazanan firmalar için güvenlik soruşturması gerçekleştiriliyor. Bu soruşturmadan geçemeyen firmalara ise arama ve işletme ruhsatı verilmiyor. Maden ihaleleriyle ilgili uygulanan ilginç sorgulama süreci şöyle:

Türkiye’deki maden ihaleleri, arama ve işletme olarak iki ayrı şekilde veriliyor. Bir bölgede maden olduğunu düşünen firma Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı bünyesinde bulunan Maden İşleri Genel Müdürlüğü’ne arama ruhsatı için başvuruda bulunuyor. Başvuru bilgileri, bilgisayara aktarılırken iki ayrı sistem kullanılıyor. İlk sistemde, normal işlemler yürütülüyor. İkinci ekranda ise, firmanın güvenlik soruşturması gerekçekleştiriliyor. Talebin güvenlik ekranına düşmesi ile birlikte firma hakkında gerekli incelemeler yapılarak, ilgili birimlere sunuluyor. Rapor olumsuz çıkarsa arama ruhsatı verilmiyor. Aynı sistem, işletme ruhsatlarında da uygulanıyor. Örneğin bir madenin işletilmesine ilişkin ihalenin sonucu onaylanmadan önce, güvenlik soruşturmasından geçiriliyor. Eğer soruşturmadan olumlu sonuç alınmazsa ihaleye onay verilmiyor.

Maden ihalelerinde uygulanan güvenlik soruşturmasına ilişkin Taraf’a bilgi veren bürokratlar, maden ihalelerinde uygulanan güvenlik soruşturmasının terörle mücadele kapsamında hayata geçirildiğini bildirdiler. Yetkililer, sistemin AKP döneminde uygulanmaya başlandığını da kaydettiler. Hükümet, 2012 yılından itibaren ise maden ihalelerini Başbakanlık bünyesinde toplamış ve onayları Başbakanlık’ın iznine bağlanmıştı. Madencilik sektöründe ise firmalar, güvenlik sorgulamasının firmaların hükümete yakın olup olmadığını tespit etmek için gerçekleştirdiğini konuşuyor. Yani, güvenlik soruşturması ile bazı firmaların elendiği iddia ediliyor. Kısa bir süre önce Taraf gazetesinde yayınlanan MİT’in firmalarla ilgili yaptığı fişlemede, bazı firmaların MHP’li bazı firmaların da CHP’li olarak nitelendirilmesi kamuoyunda uzun süre tartışmalara yol açmıştı.

Soma’da facianın meydana geldiği maden ocağını işleten Soma Holding’in de, birçok kez güvenlik soruşturmalarından geçirildiği ve ihalelerin bu soruşturmalar sonucunda verildiği öğrenildi.

Soma Holding’e sağlanan avantajların ardı arkası kesilmemiş. Holdingi, 2012 yılında “ek işler” vererek ödüllendiren Türkiye Kömür İşletmeleri (TKİ), firmanın dolar bazında olan satış fiyatını, döviz kurları düşünce TL’ye dönüştürdü. Devlet milyonlarca lira zarara uğratıldı. Sayıştay denetçilerinin TKİ’nin hesaplarında yaptığı incelemede Soma Holding’e, döviz avantajı sağlandığı tespit edildi. İncelemelere göre firma, teklifini dolar bazında verdi. Firmanın teklifi, rödovans payı ile birlikte 28 dolar olarak gerçekleşti. Ancak döviz kurlarındaki düşüşle, firma zarar etmeye başladı. Bunun üzerine firma, dolar bazında verdiği satış fiyatının, TL olarak değiştirilmesini istedi. Bu talebi değerlendiren TKİ, firmanın teklifini onayladı. Böylece firma TL üzerinden TKİ’ye kömür satmaya başladı. Bu durum, 2009, 2010, ve2011 yıllarında firmaya milyonlarca liralık ek kaynak sağladı. TKİ ise, kur riskini üstlenmiş oldu.  TARAF