Soba ve
şofben zehirlenmelerine neden olan
karbonmonoksit gazı, solunum yoluyla girdiği
vücutta, kana karışıp
oksijen alımını engelleyerek
ölümlere neden oluyor. Soba zehirlenmelerinin her yıl sonbahar ve kış aylarında yüzlerce vatandaşın yaşamını yitirmesine neden olduğuna dikkat çeken uzmanlar, yatarken sobaya kömür atılmamasını, mümkünse sobanın söndürülerek yatılmasını
tavsiye ediyor.
Kayseri Sağlık Müdürü Dr.
Kadir Çetinkara, sobadan zehirlenme olaylarındaki karbonmonoksitin, renksiz, kokusuz ve çok düşük konsantrasyonlarda daha zehirleyici özelliği olduğunu söyledi.
Zehirlenme belirtilerinin, yorgunluk,
baş ağrısı, baş dönmesi ve halsizlikle başladığını vurgulayan Çetinkara, "
Uyku hali, bulantı,
kusma, görme bulanıklığı ve huzursuzluk oluşur. Bu belirtilerin bir veya birkaçının hissedilmesi halinde mutlaka kapı ve pencereler açılmalıdır." dedi.
Karbonmonoksit zehirlenmesinin 3 aşamada gerçekleştiğini ifade eden Dr. Çetinkara, "Birinci aşamada, kişide hafif uykusuzluk, durgunluk ve uyuklama hissedilir. Biraz daha fazla karbonmonoksit solursa rehavet çöker, uyuklama isteği oluşur.
İkinci aşamada, titreme, adale kasılması, diş gıcırdaması,
çene kilitlenmesi olur, vücut ısısı yükselir, gözler donuklaşmaya başlar. Üçüncü aşamada ise solunum ve
kalp atışları yavaşlar. Vücut ısısı düşer ve ölüm gerçekleşir. Karbonmonoksit zehirlenmesi sonucu meydana gelen ölümlerde dudaklar rujla boyanmış gibi kızarır. Yüz tebessüm eder bir hal alır. Vücut derisi
kiraz kırmızısı renge dönüşür." diye konuştu.
Kayseri
Çevre ve
Orman Müdürlüğü yetkilileri de
karbonmonoksit zehirlenmesinden korunma için soba kullanma tekniklerine dikkat edilmesi gerektiğini açıkladı.
Basit önlemlerle korunmanın mümkün olduğu belirtilen açıklamada, "Soba, kapasitesine uygun bir odada kullanılmalıdır. Sobadan en verimli bir şekilde faydalanmak için soba, pencereye yakın bir yere kurulmalıdır. Sobanın ısı yüzeyinin arttırılması için çoklu baca elemanı kullanılabilir. Soba sıcaktan etkilenmeyen, yanmaz bir levha ya da tercihen
mermer üzerine yerleştirilmelidir. Soba ısısından iyi yararlanabilmek için
duvara çok yakın kurulmamalıdır. Soba ile en yakın duvar arasındaki açıklık en az 50 santimetre olmalıdır. Ayrıca duvara yansıtıcı plaka konulması verimi artırır. Soba borusunun bacaya, baca kesitini daraltmayacak şekilde montaj edilmesi gerekir.
Bacalar (zemin dairelerde) muhakkak döşemeden başlanılarak yapılmalı ve alt kısımda temizleme kapağı olmalıdır. Dumanın geri tepmesini önlemek için bacanın en üst noktasının, çatının en üst noktasından 1 metre daha yüksek olması sağlanmalı ve en üst noktaya baca şapkası takılmalıdır." denildi.
(CİHAN)