Cihan Veri Toplama ve
Araştırma Servisi'ne yaptırılan anketten, yargı
reformu başta olmak üzere anayasa değişikliği paketine ezici bir çoğunlukla
destek çıktı. 31
Mart-5
Nisan tarihleri arasında 29 ilde, 6.440 katılımcı üzerinde uygulanan ankete göre, reformun
referanduma sunulması durumunda
seçmenlerin yüzde 62,5'i kabul oyu kullanacak. '
Hayır' diyenler yüzde 19,6, fikir belirtmeyenler yüzde 18'de kaldı. Halkın yüzde 70,2'si Türkiye'de yargı bağımsızlığı probleminin olduğuna dikkat çekiyor. Yüzde 67'si yargının siyasallaştığını ve kararlarında hukukun dışına çıktığını düşünüyor.
Muhalefetin 'anayasa değişikliğini bu
Meclis yapamaz' tavrını da
halk benimsemiyor. Mevcut Parlamento'nun
Anayasa'yı değiştirmesini isteyenlerin oranı yüzde 57,2.
Anketin en ilginç sorularından birini ise 'referandum' yöntemi oluşturuyor. Seçmenlerin yüzde 61,1'i referandum yoluyla
kanun yapılmasına olumlu bakıyor.
Yargı Reformu Kamuoyu Araştırması için 2007
seçimlerindeki oy dağılımı göz önünde bulunduruldu.
İstanbul,
Ankara ve
İzmir'in yanı sıra
Diyarbakır, Van,
Mersin,
Erzurum,
Gaziantep,
Sivas gibi temsil gücü yüksek seçim çevreleri esas alındı.
125 anketörün görev yaptığı saha çalışmasında illerin yaş, eğitim düzeyi ve şehir-kırsal kesim dağılımının seçmen profilini yansıtmasına dikkat edildi. Ağırlıklı olarak anayasa değişikliği paketinde yer alan
yargı reformu üzerinde duruldu. "Reformun ihtiyaç olduğunu düşünüyor musunuz?" sorusuna verilen cevaplar, genel temayülü ortaya koydu. Bu soruya 6 bin 440 katılımcıdan yüzde 68,8'i '
evet' cevabını verirken, 'hayır' diyenler yüzde 13,8'de kaldı. Fikir belirtmeyen yüzde 17,4.
Anket sonuçlarına göre, halkta yargının siyasallaştığı ve kararlarında hukukun dışına çıktığı görüşü hakim. Tüm katılımcıların yüzde 67'si bu görüşü savunurken, yüzde 16,8'i buna karşı çıktı. "Ülkemizde yargı bağımsızlığı problemi var mıdır?" sorusunun cevapları da benzer oranları ortaya koydu: Yüzde 70,2 'evet', yüzde 16,8 'hayır', yüzde 13 'fikri yok'.
Söz konusu veriler muhtemel bir referandumun sonucunu da işaretliyor. Buna göre referanduma sunulması durumunda halkın yüzde 62,5'i yargı reformuna 'evet', yüzde 19,6'sı 'hayır' diyecek. Seçmenlerin yüzde 69'u Anayasa'nın değiştirilmesini istiyor. Bunu mevcut Parlamento'nun hayata geçirmesi gerektiğini düşünenlerin oranı ise yüzde 57,2. Bu soruya 'hayır' cevabı verenler yüzde 26'da kalırken, fikir belirtmeyenler yüzde 16,8'lik kısmı oluşturuyor.
Araştırmanın en ilginç bölümlerinden biri, referandum tekniğine halkın bakışını yansıtıyor. "Bir kanun yapma şekli olarak referandum yönteminin kullanılmasını doğru buluyor musunuz?" sorusuna verilen cevapların dağılımı şöyle: "Evet; yüzde 61,1, hayır; yüzde 21,9, fikri yok; yüzde 17."
Araştırma toplam 29 ilde yapıldı
Yargı Reformu Kamuoyu Araştırması'nı, Cihan Veri Toplama ve Araştırma Servisi, Zaman için hazırladı. Anketin saha çalışması şu illerde yapıldı: İstanbul,
Bursa,
Kocaeli,
Sakarya,
Edirne,
Zonguldak, Ankara,
Kayseri,
Eskişehir,
Konya,
Adana, Mersin,
Samsun, Sivas, İzmir, Denizli,
Manisa,
Balıkesir,
Antalya, Diyarbakır,
Şanlıurfa, Gaziantep,
Malatya,
Hatay,
Kahramanmaraş, Van, Erzurum,
Ordu,
Trabzon.
MUSA ÇAKMAK-ZAMAN