Yarın Türkiye yerel seçime gidiyor; yaklaşık 53 milyon kişi oy kullanacak. Peki, seçimde kaç parti yarışıyor, oy verme işlemi ne zaman başlayacak, nasıl oy verilecek, dikkat edilmesi gerekenler ve seçim yasakları neler?

Türkiye’de 53 milyona yakın seçmen, yarın 5 yıl görev yapacak olan yeni yerel yönetimleri belirlemek üzere sandık başına gidecek. Peki, oy verirken nelere dikkat etmek gerekiyor, seçim günü yasakları neler, kaç parti yarışa giriyor...

Yarın 26 siyasi parti ve 55 bağımsız adayın yarışacağı seçimlerde seçmenler, 30 büyükşehir ve büyükşehir olmayan 51 ilde farklı şekilde oy kullanacak. Seçimlerde 26 milyon 704 bin 757’si kadın, 25 milyon 991 bin 075’i erkek olmak üzere toplam 52 milyon 695 bin 832 seçmen 194 bin 310 sandıkta oy kullanacak.

Seçimler Adıyaman, Ağrı, Artvin, Bingöl, Bitlis, Diyarbakır, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Gaziantep, Giresun, Gümüşhane, Hakkâri, Kars, Malatya, Kahramanmaraş, Mardin, Muş, Ordu, Rize, Siirt, Sivas, Trabzon, Tunceli, Şanlıurfa, Van, Bayburt, Batman, Şırnak, Ardahan, Iğdır ve Kilis illerinde 07.00-16.00, diğer illerde ise 08.00-17.00 saatleri arasında yapılacak.

Ankara’da 3 milyon 607 bin 785 seçmen 12 bin 234 sandıkta, İstanbul’da 9 milyon 997 bin 024 seçmen 32 bin 165 sandıkta, İzmir’de 3 milyon 030.462 seçmen 10 bin 296 sandıkta oyunu kullanacak.

Yerel seçimde ilçe belediye meclisi, ilçe belediye başkanlığı, büyükşehir belediye başkanlığı için oy kullanılacağı için üç ayrı pusula hazırlandı. 52 milyon seçmen için hiçbir oy zayi olmasa bile 150 milyondan fazla oy pusulasına ihtiyaç var. Yasada “her sandığa kullanılacak oy pusulasının yüzde 15 fazlası gönderilir” denildiği için Yüksek Seçim Kurulu, 173 milyon 4 bin 633 adat oy pusulası bastırdı. Oy pusulalarının her biri güvenlik gerekçesiyle “filigranlı” olarak basıldı.

Sandık başlarında 7 kişiden oluşan sandık kurulları bulunacak. T.C. kimlik numarası bulunan nüfus cüzdanları veya devletin verdiği soğuk damgalı kimliklerle sandık başına giden seçmenlere, “evet” ya da “tercih” yazılı mühürler verilecek. Bu iki mühür de geçerli olacak.

Oyun geçerli olması için, siyasi partinin ambleminin altındaki yuvarlağın dışarı taşmayacak şekilde mühürlemesi gerekiyor.

Sandık sonuçları, il, ilçe, sandık numarası ve seçmen sayısı önceden tanımlanmış barkodlu tutanaklara yazılacak ve ıslak imza ile imzalanan bu tutanaklar hem ilçe seçim kurullarına hem de scanner’da taranmak suretiyle siyasi partilere gönderilecek. Sonuçlar SEÇSİS sistemine girilecek.

Seçimlerde 26 siyasi parti ve adayları ile 55 bağımsız aday yarışacak. Oy pusulalarında Meclis’te grubu bulunan partilerden AK Parti 10, CHP 24, MHP 26, BDP 20, HDP ise 24’ncü sırada yer alacak. Oy pusulasındaki yerlerine göre seçimde yarışan partiler şunlar:

1) Hür Dava Partisi

2) Demokratik Sol Parti

3) Alternatif Parti

4) Doğru Yol Partisi

5) Toplumsal Uzlaşma Reform ve Kalkınma Partisi

6) Halkın Kurtuluş Partisi

7) Türkiye Komünist Partisi

8) Genç Parti

9) Büyük Birlik Partisi

10) Adalet ve Kalkınma Partisi

11) Muhafazakâr Yükseliş Partisi

12) Yurt Partisi

13) Demokrat Parti

14) Emek Partisi

15) Özgürlük ve Dayanışma Partisi

16) Millet Partisi

17) Saadet Partisi

18) Hak ve Özgürlükler Partisi

19) Liberal Demokrat Parti

20) Barış ve Demokrasi Partisi

21) Bağımsız Türkiye Partisi

22) İşçi Partisi

23) Halkların Demokratik Partisi

24) Cumhuriyet Halk Partisi

25) Hak ve Eşitlik Partisi

26) Milliyetçi Hareket Partisi

-  30 Mart günü 06.00-24.00 arasında alkollü iç satışı yapılamayacak, bütün eğlence yerleri oy verme süresince kapalı kalacak.

-  Oy verme gününde, emniyet ve asayişi korumakla görevli olanlardan başka hiçbir kimse, köy, kasaba ve şehirlerde silah taşıyamayacak.

-  Oy verme günü saat 18.00’e kadar radyolar ve her türlü yayın organları tarafından seçim ve seçim sonuçları ile ilgili haber, tahmin ve yorum yapamayacak.

-  Saat 18.00 ile 21.00 medyada ancak YSK tarafından seçim ile ilgili olarak verilecek haber ve tebliğler yayınlanabilecek. Seçim yasakları 24.00’te sona erecek.

-  Seçim sonuçlarına itirazlar, en geç 1 Nisan saat 15.00’e kadar yapılabilecek. İtiraz yapılırken, itiraz dilekçesine itirazın dayandığı delilin (ıslak imzalı sandık sonuç tutanağı, bu bulunamıyorsa sandık sonuç tutanağının fotoğrafı) eklenmesi gerekecek. İlçe seçim kurulu itirazlar konusundaki kararını en geç 3 Nisan’a kadar verecek.

7 asıl 4 yedek üyeden oluşan YSK, seçimle ilgili tüm önlemlerini de aldı. YSK, seçim sırasında sandık alanlarının güvenliğinin sağlanması için İçişleri Bakanlığı’na, elektrik kesintisi olmaması için Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’na yazı yazdı. YSK ayrıca, T.C. kimlik numarası bulunmayan vatandaşlar için oy verme günü nüfus müdürlüklerinin açık olması için de İçişleri Bakanlığı’na yazı gönderdi.