Anayasa Mahkemesi, 9.5 saat süren toplantısında Anayasa paketindeki bazı cümlelerin iptal edilmesine karar verdi. Anayasa Mahkemesi'nin kararını verirken üyelerin hangi yönde oy kullandıkları da netleşmeye başladı. Anayasa Mahkemesi'nin paketin esastan incelenmesine 4'e karşı 7 üyenin oyuyla karar verdiği ortaya çıktı. GİZLİ TOPLANTI Anayasa Mahkemesi Başkanı Haşim Kılıç, rutin toplantıların perşembe günü olmasına rağmen mahkemeyi çarşamba günü topladı. Anayasa Mahkemesi üyelerinin medyadan gelen yoğun baskılar edeniyle toplantının gizli yapılmasını ve basına karardan sonra haber verilmesini istedikleri öğrenildi. Mahkeme üyelerinin gün boyu cep telefonları kapalı tutuldu. Üyelerin sekreterleri ise "hedef şaşırtmak" için telefonla aramalarda "Üyemiz şu anda dışarıda" cevabını verdi. Anayasa Mahkemesi, CHP'nin şekil aykırılığı olduğu gerekçesiyle paketin tümüyle iptal edilmesine yönelik başvurusunu oybirliği ile reddetti. CHP, paketin şekil açısından aykırı olduğunu ve tümüyle iptal edilmesi gerektiğini savunmuştu. 4 ÜYE “İNCELEYEMEYİZ" DEDİ Mahkeme, paketteki bazı maddelerin değiştirilemez maddelere aykırı olduğuna ilişkin talebi incelemeye aldı. Haşim Kılıç ile üyeler Engin Yıldırım, Ahmet Akyalçın ve Nuri Necipoğlu, Mahkeme'nin sadece şekil denetimi yapabileceğini esas denetimi yapamayacağını savundu. 4 üye, yasalaşma sürecinin tamamlanmadığını, bu nedenle paketin incelenemeyeceğini de savundu. 2 ÜYE SONUCU BELİRLEDİ Başkanvekili Osman Paksüt ile üyeler Fulya Kantarcıoğlu, Zehra Perktaş, Mehmet Erten ve Şevket Apalak ise ise Anayasa Mahkemesi ve HSYK ile ilgili maddelerin tümüyle iptal edilmesini istedi. Oylamanın sonucunu ise Serdar Özgüldür ile Serruh Kaleli belirledi. Özgüldür ve Kaleli, maddelerini tümünün iptal edilmesine karşı çıkarak maddeler içinde bazı cümlelerin iptal edilmesini istedi. 5 oyla 2 oyun birleşmesi neticesinde 4'e karşı 7 oyla maddelerdeki cümlelerin iptali istemine geçildi. Maddeler tek tek incelenerek hangi cümlelerin iptal edilip edilmeyeceği kararlaştırıldı. Anayasa Mahkemesi ve HSYK'ye üye seçiminde sadece tek aday oy verilmesine ilişkin düzenlemenin 9'a 2 oyla iptal edildiği öğrenildi. İHSAS-I REY KARARI Anayasa Mahkemesi'nin ikinci gizli toplantıyı ise pazartesi günü yaptığı ortaya çıktı. Pazartesi günü yapılan toplantıda Fulya Kantarcıoğlu hakkında karar verildiği ortaya çıktı. Kantarcıoğlu hakkındaki ihsas-ı rey ve reddi hakim talepleri incelenerek reddedildi. Başkan Kılıç ile Başkanvekili Paksüt hakkında da ihsas-ı rey başvurularını bulunduğu ve bu taleplerin de pazartesi günü yapılan toplantıda reddedildiği ortaya çıktı. PAKSÜT'ÜN ‘U' DÖNÜŞÜ Anayasa Mahkemesi Başkanvekili Osman Paksüt, Anayasa paketi referandumda kabul edilmemesine rağmen paketin iptal edilmesi gerektiğini savundu. Paksüt, 2007 yılında verdiği kararda ise referanduma giden paket üzerinde Meclis'in bile değişiklik yapamayacağını savunmuştu. MECLİS BİLE MÜDAHALE EDEMEZ Paksüt, 2007'de Cumhurbaşkanı'nın halkın seçmesine ilişkin Anayasa değişikliğine ilişkin iptal istemine yazdığı muhalefet şerhinde referandumun önemine dikkat çekmişti. Paksüt, “Dava konusu olayda, Meclis'in iradesi 5678 Sayılı Yasa ile ortaya konmuş, Cumhurbaşkanı ise bu yasayı, halkoyuna sunulmak üzere Resmi Gazete'de yayımlatarak yetkisi içindeki işlemi yapmıştır. Anayasa değişikliğine ilişkin kanunu kabul ederek yürürlüğe koymak ise halka bırakılmıştır" dedi. Paksüt, TBMM'nin bile referanduma sunulan Anayasa değişikliği üzerinde değişiklik yapamayacağını savunurken, "Anayasa değişikliğinin yürürlüğe girmesi için TBMM'nin iradesinin yanı sıra halk iradesinin de aynı noktada tecellisi gerekli görülmüş ise halk iradesinin ortaya çıkmasının beklenmesi gerekir. Buna karşılık, Anayasa değişikliğini yürürlüğe koyucu iradenin (halk iradesinin) oluşması aşamasında oylama konusunun değiştirilmesi, hukuk güvenliğine, dolayısıyla evrensel hukuk ilkelerine ve Anayasa'nın 2. maddesinde belirtilen hukuk devleti ilkesine aykırı bir işlemdir" şerhi düşmüştü. AB'DEN PAKETE ÇİFTE DESTEK Avrupa Birliği (AB) Komisyonu, Anayasa Mahkemesi'nin kısmi iptal kararına rağmen Türkiye'nin AB katılım müzakereleri açısından Anayasa değişikliği paketine desteğini bildirdi. AB Komisyonu sözcülerinden Ferran Tarradellas Espuny, AYM'nin önceki günkü kararını not aldıklarını ve özellikle gerekçeli kararın yayımlanmasının ardından konuyu daha ayrıntılı analiz edeceklerini söyledi. Kararla ilgili ilk değerlendirmelerinde, Anayasa değişikliği paketinde "Anayasa Mahkemesi ve HSYK'ya üye seçim yöntemi gibi sınırlı unsurların iptal edildiği" sonucuna vardıklarını kaydeden Espuny, "Anayasa değişikliği paketinin olumlu adım olduğu inancımızı, AYM'nin kararının ardından da korumaya devam ediyoruz" dedi. Espuny, 12 Eylül'deki referanduma sunulacak anayasa değişikliği paketinin AB'nin yıllardır ilerleme raporlarında ve katılım ortaklığı belgesinde vurguladığı Türkiye'nin noksanlarına çözüm ürettiğini söyledi. MUHALEFETE UYARI Türkiye-AB Karma Parlamento Komisyonu Eşbaşkanı Helene Flautre ise, AYM'nin kısmi iptal kararını "ustaca orta yol çözüm" olarak nitelendirerek, genel seçimlerin ardından tüm siyasi partilerin yeni anayasayı gündemine almalarını istedi. Flautre, AYM'nin kararıyla ilgili yazılı açıklamasında, "Bu karar ustaca orta yol çözümdür. Mevcut tansiyon düşürülürken yeni Aanayasa'nın gerekli olduğu bir kez daha ispatlanmıştır. Bu sınırlı reform ülkenin demokratikleşmesinin önünü açsa da 1982 Anayasası'nın antidemokratik ruhunu değiştirmemektedir" değerlendirmesinde bulundu. Flautre, "Türkiye AB katılım sürecini hızlandırmak için en başta ve öncelikle yeni demokratik Anayasaya ihtiyaç duymaktadır. Tüm siyasi partilerden genel seçimlerin hemen ardından yeni Anayasa projesini gündemlerine almalarını istiyorum" dedi.