AK Parti, oylarını yüzde 13 artırdı. Bu büyük bir oran... AK Parti, Adnan Menderes'in Demokrat Partisi'nden sonra hükümetteyken oylarını yükselten ikinci parti oldu. Barajı üç parti aşmasına rağmen milletvekili dağılımında da ezici üstünlüğe sahip; 340. Bu rakam hükümet kurmak için gerekli olan 276'nın çok üstünde. Bir risk söz konusu değil. Ancak cumhurbaşkanlığı seçimine yetmiyor. Toplantı yeter sayısı için 367 rakamına ulaşamadı. Sandıktan kazanarak çıkan diğer parti ise MHP... Tek başına iktidar hedefine ulaşamadı; fakat oylarını artırdı, yüzde 15'lere dayandı. Bir bakıma 1999 ile 2002 sonuçlarının ortalaması. Halk MHP'yi Meclis'e sokarak muhalefet meydanını CHP'ye bırakmadı. İkili muhalefet öngördü. Cumhurbaşkanlığı seçimini Meclis'in dışına taşıyan muhalefet partilerine dönük halkın bu mesajı oldukça anlamlı... Muhalefette izleyeceği politika hiç şüphesiz MHP'nin geleceğini etkileyecek. Cumhuriyet mitingleriyle iktidar rüzgârı yakaladığını düşünen CHP sandıktan umduğunu bulamadı. DSP ile işbirliği yapmasına rağmen oyları yüzde 20'de kaldı. SHP seçimlere katılmadı. Meydan bütünüyle CHP'nindi. Solun tek partisi olarak girdi seçime. Bu oran solun Türkiye hızla tükenmekte olduğunu gösteriyor. Ülke sağa kayarken sol felç... İnanması güç; ama solun toplam oyu yüzde 20'ye kadar düştü. CHP Türkiye'nin partisi olmaktan çıktı. Birinci olduğu il sayısı bir elin parmaklarını geçmiyor. Coğrafya olarak dar bir alana sıkıştı. Sahil kenarlarında bile erimeye başladı. Solun kalesi olarak görülen Antalya'da, İzmir'de CHP bu özelliğini yitirdi. Baykal'ın memleketi Antalya'da AK Parti'ye geçildi. AK Parti'nin en fazla oy artırdığı şehirlerin başında İzmir geliyor. Cumhuriyet mitinglerinin yapıldığı bütün şehirlerde AK Parti oylarını ve milletvekillerini artırırken CHP kaybetti. Siyasetin sağından yaptığı transferler de CHP'yi kurtaramadı. Bir zamanlar Anavatan Partisi'nde liderliğe soyunan Lütfullah Kayalar, Yozgat'ta CHP'nin liste başı olmasına rağmen seçilemedi. Yine sağdan Edip Safder Gaydalı, Bitlis'te barajın altında kaldı. Ağar liderliğindeki Demokrat Parti hüsrana uğradı. Çankaya ateşi, Anavatan Partisi Genel Başkanı Erkan Mumcu'nun ardından Ağar'ı da yaktı. Cumhurbaşkanlığı seçiminin oylamasında DYP milletvekillerinin Meclis'e girmemesi yenilginin en önemli nedeni... Ağar'ın çekilme kararı doğru. Bundan sonra merkez sağ diye adlandırılan Anavatan ve DP'nin işi çok zor. Düştüğü yerden kaldıracak lider ufukta görünmüyor. Aranan kan Mesut Yılmaz değil. Seçim sonuçları kurşun yarası gibidir. Aralarında halkı suçlayanlar bile var. 'Biz doğruyuz, halk yanlış yaptı' demeye getiriyorlar. Bazı CHP'lilerin açıklamaları tam ibretlik... Siyaset tarihine geçecek türden. Kendini dar alana hapseden solu bir nebze anlamak mümkün de bu kervana katılan bazı MHP'lilere ne demeli? Radikal gazetesinde okudum. Murat Şefkatli, '71 milletvekiliyle Meclis'te olsak ne olur olmasak ne olur.' demiş. İzmir'den milletvekili adayı olan Özgür Çakmak'ın sözleri çok ağır; 'Bu halkla yola çıkılmaz. Ortaya çıkan bu tablodan utanç duyuyorum. Ben bütün dünyayı neredeyse dolaştım; ama bu halk kadar kişiliksiz bir halk görmedim'. Sol, başarısızlığın faturasını Baykal'a kesiyor. Yanlış. Sorun daha derinlerde. Solun temel sorunu halkı doğru okuyamamak, milletin gittiği yönü kavrayamamak. Aslında 22 Temmuz sonuçları öngörülebilir sonuçlardı, halk günler öncesinden bu tablonun işaretlerini verdi. Sokağın siyasi havası, miting meydanları ve anketlere yansıyan rakamlar sandık sonuçlarıyla birebir örtüşüyor. Şu söz siyasetçilerin kulağına küpe olmalı; 'Milletin sillesinin sedası yoktur - Bir vurdu mu devası yoktur'. Halkın ortalama değerleriyle barışık olmayan partilerin siyaset sahnesinden çekilmesi mukadderdir. Sol için böyle bir tehlike söz konusu. Mustafa ünal/ZAMAN