Ülke genelinde denetim yapan fahri müfettişler, çarpıcı sonuçlara ulaştı. Sürücüler mecbur kalmadıkça kırmızı ışıkta durmuyor. Trafik kazaları, Türkiye’nin değişmeyen gündemlerinin başında geliyor. Her yıl binlerce kişi yollarda hayatını kaybediyor. Kazaların yüzde 95’i sürücü hatasından kaynaklanıyor. Fahri Trafik Müfettişleri Derneği’nin araştırmasına göre, Türk halkı kırmızı ışıkta durmasını bilmiyor. Şehir merkezlerinde gündüz kırmızı ışıkta geçme oranı yüzde 35. Kenar semtlerde bu oran yüzde 90’a çıkıyor. Müfettişlerin dikkat çektiği bir başka nokta ise ticari araçlar. Kurallara riayet etmeyen otobüs, minibüs ve taksiler, özellikle İstanbul gibi büyük şehirlerde trafiği içinden çıkılmaz hale getiriyor. 21 Haziran’ı ‘Trafikte Sıfır Tolerans Günü’ ilan eden fahri müfettişler, 11 bin kişinin katılımıyla ülke genelinde trafik denetimi yaptı. Sivil toplum örgütleri de uygulamaya destek verdi. Bir hafta devam eden denetimlerde elde edilen bilgiler daha sonra rapor haline getirildi. Müfettişlerin en fazla dikkat çektiği konu kırmızı ışıkta durma ve geçme oranları. Rapora göre, gündüz yüzde 35 olan kırmızı ışıkta geçme oranı geceleri ikiye katlanıyor. Şehir içinde emniyet kemeri takma alışkanlığı neredeyse hiç yok. Merkezî yerlerde kemer takma oranı yüzde 10. Geceleri bu rakam yüzde 2’ye kadar iniyor. Ayrıca motorlu kuryeler de trafiği altüst ediyor. Motosiklet kullananların yüzde 70’i trafik kurallarını ihlal ederek kazalara davetiye çıkarıyor. Bu durumu eğitim eksikliğine bağlayan uzmanlar, sürücülerin kuralları öğrenmeden ehliyet aldığını belirtiyor. Çözüm önerileri ise insana yatırım yapmak. Eğitim programlarına ağırlık vererek ‘trafik kültürü’ oluşturulmalı. Bilinçli, can ve mal güvenliği konusunda toplumsal etiğe sahip sürücüler yetiştirilmeli. Bu çalışmaların yanı sıra cezalar da mutlaka caydırıcı hale getirilmeli. Trafik müfettişleri, ticari araç sürücülerinin hız limitine uymadığını, emniyet kemeri takmadığını, mecbur olmadıkça kırmızı ışıkta durmadığını ve yasak yerlerde tehlikeli dönüşler yaptığını savunuyor. Geceleri ise şoförlerin çoğu kuralları bütünüyle yok sayıyor. Rapor 11 bin fahri müfettişin katıldığı Trafikte Sıfır Tolerans Günü'nün etkileriyle ilgili olarak da tespitlerde bulunuyor. Buna göre daha önce yapılan denetimlere oranla birçok sürücü bu günde trafik kitapları talep etmeye, hangi kural hatasının kaç puan ve kaç YTL olduğunu sormaya başladı. Daha önceki denetimlerde mimlenen birçok sürücünün bu kampanya nedeni ile trafikte 'daha kurallı araç kullanma' oranları yüzde 35 oranında artış gösterdi. Kampanyaya Emniyet Genel Müdürlüğü'ne bağlı 81 il trafik denetleme müdürlüklerinin yaklaşık yüzde 65'i destek verdi. Denetimlerde karşılaşılan her üç aileden birinde trafik kazası mağduru bulunuyor. -------------------------------------------------------------------------------- Resmî kurumlar dikkat etmeli Raporu değerlendiren Fahri Trafik Müfettişleri Derneği Başkanı İhsan Memiş, ilk kez düzenlenen kampanyaya üniversiteler dışındaki sivil toplum kuruluşlarının desteğinin kayda değer olduğunu belirtti. Raporun bağımsız bir kurul tarafından hazırlandığını aktaran Memiş, resmî kurumların raporu dikkate alarak denetim yapmalarının trafikte acı bilançoların biraz daha önüne geçeceğini söyledi. Ankara Özel Halk Otobüsleri Derneği Başkan Yardımcısı Mehmet Kavlak, otobüs sürücülerinin hatalı olduklarını kabul ediyor. Ancak bunda günün 17 saati yollarda olmanın etkisinin olduğunu anlatan Kavlak, özellikle küçük şehirde hataların daha da arttığına dikkat çekiyor. Ankara’da kendi içlerinde denetim mekanizması oluşturduklarını ve kırmızı ışıkta geçen, hız limitlerini aşan şoförlere ceza yazdıklarını aktaran Kavlak, bir yerden sonra yapacak pek de bir şeylerinin olmadığını söylüyor. İstanbul Minibüsçüler Odası Başkanı Ali Kemal Aktürk, minibüsçülerin trafik kurallarını ihlal ettiği fikrinin yanlış bir kanı olduğunu savunuyor. Aktürk, fahri müfettişleri eleştirerek, “Onlar emeklilikten doğan can sıkıntılarını otobüs ve minibüsten çıkartıyor. Ben de fahri müfettişim; ama 40-60 tane ceza yazınca hoş mu oluyor?” diyor. İstanbul Taksiciler Odası Başkanı Semih Kaçanoğlu, İstanbul’da 18 bin taksi ve 670 dolmuş taksi olduğunu ve kendi aralarında da çürük elmaların bulunduğunu söyledi. Bu çürükleri ayıkladıklarını dile getiren Taksiciler Odası Başkanı, “Günde 1,5 milyon insan taşıyoruz. Dört dörtlüğüz diyemem; ama taksicilerin yüzde 98’inin kurallara muntazam şekilde uyduğunu söyleyebilirim.” dedi. Ankara Taksiciler Odası Başkanı Ali Ekber Akyol da rapordaki verilerin gerçekleri yansıtmadığına inanıyor. Taksici esnafının günün her anı trafik kurallarına uyduğunu belirten Akyol, taksicilerin hatasız hareket ettiğini savundu. -------------------------------------------------------------------------------- Uzakdoğu ve Avrupalılar trafikte birbirine saygılı Uzakdoğu ülkelerinden Güney Kore’de trafik kurallarına harfiyen uyuluyor. Kore’de bir yaya kırmızı ışıkta karşıya geçmek için hareket ettiği zaman tüm yayalar ışığa bakmadan hareket ediyor. Nedeni ise ‘bir kişi bile geçiyorsa mutlaka ışık yanmıştır’ anlayışı. Bu nedenle kırmızı ışıkta geçen bir yaya başka bir yayanın da geçmesine neden olacağı için, o yayaya araba çarptığı zaman tüm sorumluluk ışık ihlali yapan şahsa yükleniyor. Trafik konusunda aynı titizliği ülkeye gelen yabancılardan da isteyen Korelilerle ilgili olarak ilginç bir anekdot ise şöyle: Mayıs ayında yapılan Ankara Kültür Günleri için Güney Kore’nin başkenti Seul’de bulunan Melih Gökçek’in eşi Nevin Gökçek, 50 metre uzaklıktaki bir konferans salonuna yağmur yağdığı halde trafik kurallarını çiğnememek için Koreli yetkililer tarafından yolu 4 kat uzatılarak ışıklardan geçirildi. Heyetteki Türklerin ‘bariyer yok, hemen şuradan karşıya geçebiliriz’ itirazına aldırış etmeyen Koreliler, ne ışık ihlaline izin verdi ne de gelecek tepkilere aldırış etti. Çünkü Kore’de gecenin yarısında yol bomboş bile olsa sürücüler ve yayalar trafik kurallarına harfiyen uymak zorunda. Almanya’da trafik kurallarında sıkı bir disiplin var. Kurallar kesin olarak tarif edilmekle beraber herkesin uyması zorunlu. Uymayan sürücülere ve yayalara ağır para cezaları veriliyor. Araç içinde cep telefonu ile konuşmak kesinlikle yasak. Alkollü araç sürücülerinin ehliyetlerine 3 aydan 6 aya kadar ehliyetlerine el konuluyor eğer ikinci defa yapılırsa ehliyet alınıyor ve yeniden geri verilmiyor. Yayaya çarpan yolcu yayanın bütün tedavi masraflarını ödüyor. Kırmızı ışıkta geçmenin cezası 270 Euro. -------------------------------------------------------------------------------- Kuralları ihlal edenlerin yüzde 8’i ruh hastası Bakırköy Psikoteknik Değerlendirme ve Trafik Danışmanlığı Merkezi’nden trafik psikiyatristi Ayhan Akcan, yolcu otobüsü, minibüs ve taksi şoförlerinin kural ihlalini alışkanlık haline getirdiklerini söyledi. Kuralları hiçe sayan şoförlerin yüzde 8’inde ileri derecede kişilik bozukluğu, madde bağımlılığı ve depresyon gibi ruhsal sorunlar bulunduğunu vurgulayan Akcan, “Yeni Trafik Yasası’na göre şoförlerin 2 yılda bir psiko-teknik değerlendirmeden geçmesi gerekir. Eğer bu yasa tam olarak uygulanırsa şu anda araç kullanan taksi, dolmuş ve yolcu otobüsü şoförlerinin en az yarısının muayeneden geçemez.” dedi. Trafik kurallarını ihlal eden kişilere yeteri katar ceza verilmemesinin suçu teşvik ettiğini düşünen psikiyatrist Akcan, “Şehirlerarası yollarda radar kontrolleri başladıktan sonra ölümlü kazalar yüzde 30 azaldı. Ancak şehir içinde kuralları çiğneyen sürücülere yeteri kadar ceza verilmiyor. İhlali gören ihbar etmiyor, polis de görmezden geliyor.” şeklinde konuştu. Yollarda müşteri kapma yarışının da trafik ihlallerini artırdığını belirteren Akcan, “Bizde şoförlük mesleğinin standardı yok. Ehliyeti olan şoförlük yapabiliyor. Oysa meslek odaları ve dernekleri standartları belirlemeli ve buna uygun şekilde denetim yapmalı.” değerlendirmesinde bulundu ZAMAN