27 Mayıs 1960’ta başlayan cuma serüvenimiz hız kesmeden devam ediyor. AK Parti’ye açılan kapatma davası, başörtüsü düzenlemesiyle ilgili anayasa değişikliği iptal kararı, cuma günü açıklanan tarihî kararlardan sadece ikisi. Kurmay Albay Alparslan Türkeş davudi sesi ile sabaha karşı radyoda ihtilal bildirisini okuduğunda takvimler 27 Mayıs 1960 Cuma’yı gösteriyordu. 12 Mart Muhtırası ve 12 Eylül darbesi de cumaya denk getirilmişti. 27 Nisan e-bildirgesi, AK Parti’ye açılan kapatma davası, tarihî 367 kararı, Anayasa’nın 10. ve 42. maddelerinde yapılan değişiklik kararı... Türkiye son bir yıldır gerilimli kararlara sahne oluyor. Hadiseler gündeme damga vurmasının yanında bir başka benzerliği de içinde barındırıyor. Ne tesadüf ki bütün tarihî kararlar hep aynı güne denk geliyor. Günler cumayı gösterdiğinde ülkeyi krize sürükleyen bir karar çıkageliyor. Ülke bir nevi “mübarek cuma sendromlarına” maruz kalıyor! Yüksek Mahkeme, Genelkurmay açıklamaları, siyasi çıkışlar, borsayı sarsan açıklamalar… Artık haftaya ne konuşulacağını cumalar belirliyor. KAPATMA DAVALARINDA CUMA HİKMETİ! Türkiye bu hafta belki yine kritik bir cumaya daha hazırlanıyor. Anayasa Mahkemesi Başkanı Haşim Kılıç, kapatma davasıyla ilgili kararın verileceği son toplantı günü olarak Yüksek Askerî Şûra (YAŞ) kararlarının görüşülmeye başladığı 1 Ağustos Cuma gününü önerebilir. Kulislerde konuşulanlara bakılırsa, cumadan önce dava karara bağlanırsa, iş hayra da yorulabilir. Tarihler 14 Mart 2008 Cuma gününü gösterdiğinde Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Abdurrahman Yalçınkaya tarafından AK Parti hakkında açılan kapatma davası, şüphesiz yılın en önemli siyasi gelişmesiydi. Laikliğe aykırı fiillerin odağı hâline geldiği iddiasıyla açılan dava, bir cuma günü akşam saatlerinde gündeme düştü. Dünya basınında geniş yankı uyandıran haber, ajanslara flaş haber olarak geçti. Tevafuk o ki bundan dokuz yıl önce dönemin Yargıtay Başsavcısı Vural Savaş tarafından açılan Fazilet Partisi’nin (FP) kapatma davası da cuma günü açılmıştı. Başsavcı Sabih Kanadoğlu’nun ek iddianame vererek katıldığı dava, yine bir cuma günü (22 Haziran 2001) mahkeme tarafından sonuçlanmış. İktidarda bulunduğu dönemde laikliğe aykırı fiillerin odağı hâline geldiği gerekçesiyle kapatma davası açılan Refah Partisi de FP ile aynı kaderi paylaşanlardan. On yıl önce açılan ve yedi ay süren dava, 16 Ocak 1998 Cuma günü verilen kararla kapatılmış. Bu yıl cuma günü verilen en önemli kararlardan biri de Anayasa Mahkemesi’nin başörtüsünün üniversitelerde serbest bırakılmasına ilişkin anayasa değişikliğini iptal etmesi ve yürürlüğünü durdurmasıydı. Mahkeme bu kararıyla esastan karar alarak Meclis iradesini de yok saydı. AK Parti ve MHP’nin üzerinde uzlaştığı başörtüsü düzenlemesi, CHP ve DSP tarafından bir cuma akşamı mahkemeye taşındı. Anayasa Mahkemesi raportörü Osman Can, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı’nın kapatma gerekçeleri arasında gösterdiği eğitim özgürlüğüyle ilgili raporunu yine cuma günü (16 Mayıs 2008) tamamladı. Can, CHP’nin talebinin reddini isteyerek esas hakkındaki görüşünü bir aylık yasal sürenin son gününde (30 Mayıs Cuma) mahkemeye gönderdi. Kararı görüşmeye başlayan Yüksek Mahkeme, yine bir cuma akşamı başörtüsü düzenlemesiyle ilgili tarihî kararı açıkladı. 6 Haziran Cuma akşamı, Anayasa Mahkemesi anayasa değişikliğini iptal ederek yürürlüğü durdurma kararı verdi. 367 VE E-MUHTIRA DA CUMA GÜNÜ Geçen yıl cumhurbaşkanlığı seçimini krize sürükleyen en önemli iki gelişmeden biri 367 kararı, diğeri ise Genelkurmay Başkanlığı tarafından yayımlanan e-muhtıraydı. Cumhurbaşkanı adayı Abdullah Gül, seçimlerin ilk turunda 357 vekilin oyunu aldı (27 Nisan 2007 Cuma). Ancak CHP günler öncesinden duyurduğu gibi seçime katılmayarak, Anayasa Mahkemesi’ne götürdüğü 367 itirazı ile Türk demokrasisini yeni bir çıkmaza sürükledi. Mahkeme daha süreci başlatmadan 27 Nisan Cuma günü saat 23.20’de Türk Silahlı Kuvvetleri’nin internet sitesinde yayımlanan açıklama, yaşanan krizi başka bir noktaya taşıdı. Türkiye hem 367 kararıyla hem de e-muhtırayla tarihinin en kritik cumasını yaşadı. BAZI KRİTİK CUMALAR - 27 Mayıs Cuma: Bir grup düşük rütbeli subay Demokrat Parti’ye karşı darbe yaparak yönetime el koydu. - 12 Mart 1971 Cuma: Askerlerin Meclis’e verdiği muhtıra aynı gün saat 13’te TRT’de halka duyuruldu. - 12 Eylül 1980 Cuma: TSK emir ve komuta zinciri içinde yönetime el koydu - 16 Ocak 1998 Cuma: Anayasa Mahkemesi Refah Partisi’nin kapatılmasına karar verdi. - 26 Şubat 1999 Cuma: Demokratik Kitle Partisi’ne kapatma davası açıldı. - 7 Mayıs 1999 Cuma: Fazilet Partisi’ne kapatma davası açıldı. - 22 Haziran 2001 Cuma: Fazilet Partisi kapatıldı. - 27 Nisan 2007 Cuma: CHP, cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ilk oylamasına katılmayarak 367 şartının aranması talebini mahkemeye taşıdı. - 27 Nisan 2007 Cuma: Genelkurmay internet sitesinde geceyarısı e- bildiri yayımlandı. - 14 Mart 2008 Cuma: AK Parti’ye kapatma davası açıldı. - 4 Temmuz 2008 Cuma: AK Parti, sözlü savunmasını yaptı. - 18 Temmuz 2008 Cuma: Raporunu Anayasa Mahkemesi’ne sunan Osman Can, ‘AKP kapatılmamalı’ dedi. - 6 Haziran 2008 Cuma: Anayasa Mahkemesi 10. ve 42. maddelerdeki değişikliği iptal etti, yürürlüğü durdurma kararı verdi. - 27 Haziran 2008 Cuma: Mahkeme CHP’nin 1998, 2004, 2005 ve 2006 hesaplarında belirlenen ‘usulsüzlüklere ilişkin’ parti sorumluları hakkında suç duyurusunda bulunulmasına karar verdi. AKSİYON