Testi yapılan filikanın Çin malı olduğu belirtilirken, deneme esnasında gereğinden fazla işçinin yer aldığı ifade ediliyor. Sektör temsilcileri, filikaya onay veren klas kuruluşu ile Denizcilik Müsteşarlığı'nın da sorumlu olduğunu dile getiriyor. Her türlü darbeye dayanması gereken filikanın camının kırılması da can kaybına yol açan bir başka unsur. Tuzla'da tamamlanan 12 bin 500 grostonluk Turqouise - T gemisinde 'düşen can kurtaran filikası' test esnasındaki kazada can kaybının meydana gelmesi kamuoyunun dikkatlerini buraya yöneltti. Gazetelerde tersane işçilerinin 'kobay' olarak kullanıldığına ilişkin açıklamalar yer aldı. Ancak sektör temsilcileri kazada işçilerin filikanın içinde yer alması kadar daha önemli ihmal zincirlerinin olduğunu belirtiyor. İHMAL 1-Daha sağlam ve kaliteli yerli üretim filika yerine Çin malı filika kullanıldı İHMAL 2-Flikaya binecek işçilerin bu konuda eğitimsizdi İHMAL 3-Flikanın camı en şiddetli çarpmalara bile dayanıklı olması gerekirken kırıldı içeriye su doldu İHMAL 4-Filikanın gemiye çarpmaması gerekiyordu, halat koptu gemiye çarptı Gemilerin inşasında kullanılan bütün malzemeler ve üretimin aşamaları 'klas kuruluşları' adı verilen denetleme şirketleri tarafından onaylanıyor. Türkiye'nin en önemli klas kuruluşu Türk Loydu. Bunun dışında Amerikalı, Alman, Fransız ve Çinli klas kuruluşları da var. Türk Loydu Başkanı Doç. Dr. Mustafa İnsel, çeşitli gazetelerde yer aldığı üzere kendilerinin söz konusu geminin denetiminde yer almadıklarını açıkladı. Doç. Dr. İnsel'in verdiği bilgilere göre filikalar gemi sahibinin talebi doğrultusunda bu konuda üretim yapan şirketlerden alınıp takılıyor. Filikalar üretim aşamasında test edildiği gibi gemiye monte edildikten sonra da test ediliyor. Türk Loydu, dört aşamalı bir test yapıyor. İlk iki testte filikanın içinde bir kişi yer alıyor. Üçüncü ve dördüncü testlerde iki veya üç kişi ile kum veya su torbaları konuyor. Uluslar arası standartlarda kum torbası olacak diye bir şart yok. Kaza esnasında kullanılacağı için insanlı testlerin yapılabiliyor. Bu testlerde tersane işçisi yerine denetleme yapan şirketin çalışanları ile gemide çalışacak personel yer almalı. Filika fırlatıldığı anda gemiye çarpmaması gerekiyor. Tersanelerde geminin ana gövdesi ve ana aksamları yapılırken filika gibi donatılar yan sanayi tarafından inşa ediliyor. Gemiyi yaptıracak kişi bu donatıları istediği firmadan alabiliyor. Ancak bu firmaların hem klas hem de Denizcilik Müsteşarlığı tarafından izinlerinin bulunması şart. Kazanın meydana geldiği geminin denetlemesini yapan Fransız Bureau Veritas Klas Kuruluşu'nun Planlama Koordinatörü İhsan Elal, filika ve olay yerinde inceleme yaptıktan sonra kazanın sebeplerinin ortaya çıkacağını söyledi. İşçilerin kobay olarak kullanılmadığını söyleyen Elal, filikanın çalışma sisteminin adım adım incelenmesi için görevli personelin bindiğini belirtiyor. Filikaların standartlarının klas kuruluşlarınca onaylanarak imal edildiğini söyleyen Elal, "Onaydan sonra beyan ettiği şekilde botu yapıyor düzenli aralıklarla kontrol ediliyor. Ancak alelacele imalatta kaçırılmışsa standart harici bir durum oluşabilir" diyor. Çin malı filikalara kota konulsun Türkiye'nin önde gelen filika üreticisi Gepa Denizcilik'in Yönetim Kurulu Başkanı Alp Özalp, Çin malı filikaların kalitesiz olabileceğine işaret ediyor. Avrupalı firmaların üretim tesislerini Çin'e kaydırdığını söyleyen Özalp, normal standartlarda üretilen bir filikanın maliyetinin yaklaşık 100 bin dolar, Çin malı filikaların ise 40 bin dolara satıldığını söylüyor. Kazada ölenlerin boğularak öldüğüne dikkat çeken Özalp, normal şartlarda bir filikanın camlarının kırılmayacağı bilgisini veriyor. Avrupa'da da bu konuda kazalar meydana geldikten sonra Norveçlilerin kota koyduğunu söyleyen Özalp, Türkiye'nin de aynı uygulamayı yapmasını talep ediyor. Filika 'hacıyatmaz' gibi her şekilde düz durmalı Gemi inşa sektörü tarafından 'düşen can kurtaran filikası' olarak tanımlanan filikalar, yangın, batma ve benzeri durumlarda kullanılmak üzere inşa ediliyor. Filikaların en önemli özelliği inşa edilirken ağırlık sistemlerinin her durumda en kısa sürede 'hacıyatmaz' gibi düz hale gelebilmesi. Filikanın çalışma sisteminde acil durumda personel binip emniyet kemerini bağladıktan sonra mekanik kol çekiliyor ve filika suya fırlıyor. Hangi şekilde düşerse düşsün filika tekrar hemen düz hale geldikten sonra motoru çalıştırılıp kaza yerinden uzaklaştırılıyor. Filikaların camları da her türlü darbeye dayanıklı olması gerekiyor. Bütün standartları yerine getirilen filikalardaki tahliye sistemi ile en fazla yüzde 40 oranında su ile doluyor