Araç yakmalar, gece yarısı molotofkokteylili
sokak gösterileri ve en önemlisi can alan bombalı saldırılarla
terör, toplumda korku oluşturmak istiyor.
Mecidiyeköy’de 3,5 kilo A-4 türü
patlayıcıyla
eylem yapma hazırlığında olan bir canlı bombanın son anda yakalanması,
İstanbul’u facianın eşiğinden döndürdü. Öte yandan,
İstanbul Emniyeti Terörle Mücadele Şube Müdürlüğü’nün başarılı çalışmalarıyla
araç kundakçılarının önemli bir kısmı kısa süre içinde yakalandı.
İki hafta içinde gelişen hadiselerle gündeme oturan megakent İstanbul, aslında sürekli terör
örgütlerinin alan bulduğu bir yer. Terör örgütü
PKK ile birlikte sol örgütler de koca şehirde izlerini kolayca kaybettirebiliyor. Ayrıca her örgütün bir mahallesi ve alanı var. Mahallelerin kontrolü eskisi gibi örgütlerin tekelinde değil; ama yine de barınma ve
terörist devşirme alanı olarak buralar kullanılıyor. Bu yönüyle PKK ve
DHKP-C, İstanbul’da yer parselleme konusunda savaşıyor. Bir örgüt diğerinin alanına kolay kolay girmiyor ya da herkesin kendisine göre biçtiği bir mahalle raconu var. Mesela
Kadıköy’de DHKP-C etkin iken PKK bu ilçeye rahat bir şekilde giremiyor. Sık sık gösteri ve olaylarla gündeme gelen
Gazi Mahallesi ise sol örgütlerin elinde. Terör örgütü PKK’nın etkin olması ya da buralarda taraf toplaması güç.
Tabii bu durum her mahalle için geçerli değil. Bazen iki örgüt birlikte aynı bölgede etkin olabiliyor. Bir zamanlar sol örgütlerin kalesi olarak bilinen ve polisin dahi girmekte zorlandığı
Mustafa Kemal Mahallesi (eski adı 1
Mayıs) artık iki örgütün de kolayca barınabildiği alanların başında geliyor. Her ne kadar DHKP-C burada
baskın olsa da son yıllarda PKK da
taraftar devşirmede kendi açısından bakir olan bu alanı kullanıyor.
Bağcılar’daki Demirkapı ve Yenimahalle DHKP-C’nin kullandığı alan iken şimdi PKK da aynı bölgeye geçmiş durumda. DHKP-C’nin taraf topladığı ve örgütleşme merkezi olarak kullandığı Karanfil
Kültür Merkezi Yenimahalle’de bulunuyor.
Genel itibariyle bir dönem sol örgütler tarafından kullanılan mahalleler veya ilçeler daha sonra PKK’ya da açılıyor. Tuhaftır PKK, sol örgütün daha önceden girdiği alanlara bir izi takip eder gibi yerleşiyor. Genel durum bu olsa da son dönemlerde PKK’nın öncülük ettiği yerler de var.
Yenibosna’da Zafer Mahallesi
terör örgütünün geniş alan bulduğu yerlerden birisi. Burası PKK için sol örgütlerin kullandığı Mustafa Kemal Mahallesi gibi. İstanbul
Emniyet Müdürlüğü’nün tespitlerine göre PKK bu mahallede rahat alan bulduğu gibi örgüt
propagandası için de daha çok burayı kullanıyor. Mecidiyeköy bombacısı Bülent
Öztürk bu mahalledeki bir evde saklanıp eylem hazırlığı yapmıştı.
DHKP-C’Yİ SİVASLILAR AYAKTA TUTUYOR
Terör örgütü PKK’nın hiç giremediği yerler de bulunuyor İstanbul’da. PKK,
Adalar’a uzanamazken DHKP-C İstanbul’a nefes aldıran Heybeliada, Kınalıada, Burgazada ve
Büyükada’da faaliyet yürütebiliyor. Emniyet kayıtlarına göre bu zamana kadar tespit edilen (kayıtları
emniyette bulunan veya tutuklanan) 8 bin DHKP-C’linin yüzde 0,7 oranındaki militanı Adalar’da faaliyet yürütüyor. Bu rakamlar tespit edilenler üzerinden geliştirilmiş bir değerlendirmeyi içeriyor.
İstanbul’un nerdeyse bütün ilçelerinde faaliyet yürütebilen terör örgütlerinin belirgin olarak bazı semtleri ve mahalleleri kullanması o yerlerin sonradan kurulmuş olmasına yahut etnik, mezhebi ve ideolojik birtakım unsurlara bağlı. Mustafa Kemal Mahallesi’nde mezhep faktörü ön plana çıkarken PKK’nın etkin olduğu Yenibosna Zafer Mahallesi’nde ise etnik unsur baskın. Ancak hem etnik orijin hem mezhep hem de ideolojinin eşit düzeylerde olduğu yerler de yok değil.
Gecekondu yıkımlarında yaşanan olaylardan dolayı gündeme gelen
Tuzla bu üç etkeni de barındıran bir yer.
Örgütleşmede hemşehrilik de etkili bir faktör olabiliyor. Bu durum rakamlara da yansımış durumda. DHKP-C’nın örgüt profilini şekillendirecek kadar önemli bulgular var.
Emniyet Genel Müdürlüğü verilerine göre son yıllarda ele geçirilen DHKP-C’lilerin 1704’ü
Sivas doğumlu. Hemen ardından İstanbul nüfusuna kayıtlı olanlar geliyor: 1375. Ancak İstanbul nüfusuna kayıtlı olan bu kişilerin önemli bir kısmının asıl memleketi yine Sivas.
Tunceli nüfusuna kayıtlı olan DHKP-C’lilerin sayısı 891,
Kars 570,
Erzincan 515,
Tokat 505 ve
Malatya doğumluların sayısı 476. DHKP-C ile ilgili veriler İstanbul bazında da dikkat çekiyor.
Gaziosmanpaşa sınırları içindeki
Gazi Mahallesi kayıtlara geçen 880 örgütçü ile ilk sırada yer alıyor.
Bahçelievler, Armutlu’dan dolayı
Sarıyer,
Ümraniye,
Maltepe,
Kartal, Kâğıthane, Şişli ilçeleri dikkat çekiyor.
TERÖRİSTLERİN EĞİTİM KARNESİ
Emniyet kaynaklarına göre kırsalda kendini fesheden DHKP-C bu alanı
TİKKO’ya bırakmış durumda. Kırsalda tabir yerindeyse
kepenk kapatan bu örgüt daha çok metropolleri kendine mesken seçiyor. İstanbul, örgütün ana karargâhı olarak kullanılıyor. Şehirlerde taktik değiştiren DHKP-C burada daha çok üniversiteli gençleri kullanıyor. Yakalanan 3 bin 235 DHKP-C militanı üzerinde yapılan araştırmaya göre
yüksekokul mezunları sayısı 1092 iken lise mezunlarının sayısı 952 olarak saptanıyor. İlköğretim okuyanların sayısı 1127 olarak tespit edilirken okuryazar olmayanlar için bu rakam 54 olarak ortaya çıkıyor.
Terör örgütü PKK’ya dair kayıtlar sürekli değiştiğinden sağlam bir veri bulunmuyor. Ancak 3 bin 500 terörist üzerinden yapılan çalışmada üniversiteyi bitiren veya devam edenlerin sayısı 300 olarak saptanıyor. Fakat örgütün taktik değiştirip son birkaç yıldır özellikle üniversite öğrencilerini kullanmaya başlaması gözden kaçmıyor. Daha çok
ilköğretim ve lise mezunlarından oluşan örgüt militanları içinde okuryazar olmayanların sayısı da 750 olarak ortaya çıkıyor.
AİLE TİPİ HÜCRE EVİ
Sınır ötesi
operasyon ile sıkışan PKK ve kırsal alanda faaliyetlerini bitiren DHKP-C şehirlerde yer edinmek için büyük çaba harcıyor. Eylem şekillerini ve militanların niteliklerini değiştiren örgütler kamuflaj için yeni yöntemleri de devreye sokuyor. “İyi giyimli” teröristler, aralarına kadın alarak dikkat çekmemeye çalışıyor yavaş yavaş. Bu taktikle teröristlerin dışarıdan bakıldığında fark edilmemesi hedefleniyor.
Sadece bu değil, şimdiye kadar çeşitli mahallerde hücre evleri tarzında yapılanmaya giden örgütler bu taktiği de rafa kaldırıyorlar.
Polis tarafından kolay deşifre edilmemek ve mahalle sakinlerinin dikkatini çekmemek için örgütlerin klasik “hücre evi” modelini bırakıp “
aile tipi hücre evi” sistemini devreye sokmaya başladığı belirtiliyor. Bu durumda militanlar yandaşlarının evlerine gidip
misafir olarak kalacak, hiç şüphe çekmeden eylem ve propagandalarını yürütecekler.
Aile tipi hücre evleri güvenlik güçlerinin de işlerini zorlaştırıyor. Tespit edilip o evlerin deşifre edilmesi ihbarlar veya militanların itiraflarıyla ancak mümkün olabiliyor. Mecidiyeköy’de eylem hazırlığındayken yakalanan terörist Bülent Öztürk, Yenibosna Zafer Mahallesi’nde uzun bir süre aile tipi denilen bir evde yaşayıp eylem için planlar yapmıştı. Polisin baskın yaptığı evde önemli ölçüde patlayıcı ele geçirilmişti. Destekçilerin evine sığınmadan başka, örgütlerin, kadınlı erkekli evlere yerleşip kendilerine aile süsü vererek hücre evlerini ayakta tutmaya çalışacakları da aktarılıyor.
Teröristler kenar semt ve mahalleleri örgütlenme ve propaganda yapmak için seçerken üst düzey sorumlular ise dikkat çekmemek için Nişantaşı,
Ataköy, Bahçelievler, Kadıköy,
Moda gibi lüks semtlerde ikamet ediyor. Bu tür yerleri seçen sorumluların yakalanması da yine çoğu zaman ihbarla mümkün olabiliyor. Lüks yerlerde gözlerden uzak yaşayan üst düzey teröristler bulundukları yerlerden varoşlardaki elemanlarına talimatlar yağdırıyorlar.
PKK VE DHKP-C’NİN ETKİNLİK ALANLARI *
Gaziosmanpaşa: Gazi Mahallesi’nde DHKP-C etkin; ancak PKK kısmen faaliyet yürütüyor.
Şişli:
Okmeydanı’nda Şark Kahvesi ve
Kuzey Sokak’ta DHKP-C etkili, Kuştepe’de ise PKK son dönemlerde öne geçmiş durumda.
Kâğıthane: Nurtepe Mahallesi’nde PKK etkili, Gültepe’de ise PKK ve DHKP-C faaliyet yürütüyor.
Sarıyer: Küçükarmutlu’da DHKP-C’nin borusu ötüyor.
Ümraniye: Mustafa Kemal Mahallesi’nde PKK ve DHKP-C etkin
Maltepe:
Gülsuyu Mahallesi’nde iki örgütün de faaliyeti bulunuyor; ancak DHKP-C daha etkin.
Bahçelievler: Yenibosna Zafer Mahallesi’nde PKK etkili.
Kartal: Uğur
Mumcu Mahallesi’nde iki örgüt de etkili; ancak DHKP-C daha belirgin.
Küçükçekmece:
Sefaköy, Kanarya, Altınşehir, Şahintepesi ve
İkitelli Atatürk Mahallesi’nde PKK etkin.
Bağcılar: Demirkapı Mahallesi’nde PKK etkiliyken Yeni Mahalle’de DHKP-C’nin geniş faaliyet alanı buluyor.
Esenler: PKK etkin
Beyoğlu: Çukur Mahalle, Hacıhüsrev, Hacıahmet ve Dolapdere’de DHKP-C oldukça etkili; ancak yer yer PKK da eylem alanı olarak burayı kullanıyor.
Eyüp: Alibeyköy’de DHKP-C’nin geniş faaliyet alanı buluyor.
Sultanbeyli: PKK bu geniş alanı rahat bir şekilde kullanıyor.
Kadıköy:
Fikirtepe’de PKK ve DHKP-C seyrek görülüyor.
Üsküdar: Örnek Mahallesi’nde PKK etkin.
Fatih:
Kadınlar Pazarı (
İtfaiye)PKK’nın kullandığı yerlerden biri.
Adalar: DHKP-C seyrek olarak faaliyet alanı buluyor.
Tuzla: DHKP-C’nin üs olarak kullandığı yeni yerlerden biri. PKK seyrek de olsa bu alanda faaliyet yürütüyor.
Zeytinburnu: İlçe genelinde fazla olmasa da PKK etkin.
AKSİYON