İsrail’e jet yakıtı satışını ise kesin bir dille yalanlıyor. Oysa İsrail, Türkiye üzerinden aldığı Kuzey Irak petrolünü işleyerek hem savaş uçaklarına jet yakıtı hem de tanklarına motorin üretiyor. Fazlasını da Türkiye’ye satıyor.

İsrail’in Gazze’yi vurmasıyla gündeme gelen İsrail-Türkiye ticari ilişkileri tartışılmaya devam ediyor. Tartışmalar, Kuzey Irak petrollerinin ‘Türkiye üzerinden İsrail’e taşınması ve İsrail’e jet yakıtı satışı’ üzerine yoğunlaşıyor. Enerji Bakanı Taner Yıldız, Kuzey Irak petrollerinin İsrail’e gitmesiyle ilgili ‘Bilmiyoruz. Gittiği ülkeyle de ilgilenmiyoruz’ gibi genel bir cevap veriyor. İsrail’e jet yakıtı satışını ise kesin bir dille yalanlıyor. Zaman’a konuşan sektörden bir kaynak ise önemli olanın Kuzey Irak petrolünün İsrail’le gidip-gitmediği olduğunu söyledi. Aynı kaynağa göre Kuzey Irak petrolleri transit geçişle İsrail’e gidiyor. Bu transit izin Bakanlar Kurulu kararıyla verildi. İsrail, Türkiye üzerinden ucuza aldığı petrolü rafine ederek hem savaş uçaklarına, hem de tanklarına yakıt üretiyor. Fazlasını da Türkiye’ye satıyor. EPDK Petrol Sektör Raporu’na göre İsrail, Türkiye’nin en fazla akaryakıt ithal ettiği ülkeler arasında üçüncü sırada yer alıyor.

Kuzey Irak petrolleri boru hattıyla önce BOTAŞ’ın Ceyhan’daki tanklarında taşınıyor. Depolanan petrol gemilerle dünya pazarlarına satılıyor. İlk zamanlar petrolü BOTAŞ’ın alt şirketi TEC’in satacağı karara bağlanırken Irak Merkezi hükümetinden gelen uyarı üzerine TEC devreden çıkarıldı. Ve petrolün satışını doğrudan Kuzey Irak Bölgesel Yönetimi üstlendi. Ancak Zaman dün yayınladığı Haber Yorum’da limanlardan yükleme yapan her geminin taşıyıcı; yükleyici ve alıcı firma ile yükleme, boşaltma ve varsa aktarma limanlarını bildirdiğini, Enerji Bakanlığı’nın da liman bildirimlerine bakarak petrolün gittiği ülkeyi açıklaması gerektiği’ konusunu işledi.

EPDK raporları satışı doğruluyor

Zaman Gazetesi'nin haberine göre, Enerji Bakanlığı ‘Bilmiyorum’ dese de sektör kaynakları ve uluslararası ajansların geçtiği haberlere göre Kuzey Irak petrolleri İsrail’e gidiyor. Türkiye üzerinden taşınan petrolün İsrail’in Gazze’ye saldırdığı bir döneme denk gelmesi tepki alırken sektörden bir kaynak İsrail’le transit ticaretin olabileceği bilgisini verdi. Aynı kaynak konuya açılık getiriyor: Burada önemli olan, jet yakıtının satılıp satılmadığı değil, Kuzey Irak ham petrolünün İsrail’e gidip gitmediğidir. Çünkü fiyatı açıklanmamasına karşın ucuza satıldığı tahmin edilen petrolü İsrail, kendi rafinerilerinde işliyor. Dolayısıyla İsrail bundan hem jet yakıtı hem de tank gibi karasal savaş araçlarına motorin üretiyor. Fazlasını da Türkiye’ye satıyor, iki kere kazanıyor. Türkiye doğrudan olmasa da dolaylı yoldan bu ülkeye jet yakıtı ve motorin vermiş oluyor. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK)’nun raporları da İsrail’le akaryakıt ticaretini doğruluyor. EPDK 2013 Petrol Sektör Raporu’na göre İsrail, geçen yıl Türkiye’nin en fazla akaryakıt ürünü ithal ettiği üçüncü ülke. İsrail’in akaryakıt ithalatındaki payı yüzde 14. Türkiye ağırlıklı olarak bu ülkeden motorin ithal ediyor. Ayrıca az miktarda jet yakıtı ve fuel oil alıyor. 2014’te de İsrail’le akaryakıt ticareti, motorin ağırlıklı devam ediyor.ZAMAN