Tür­ki­ye Şef­faf­lık Der­ne­ği yol­suz­luk ve rüş­vet ile il­gi­li bir an­ket ça­lış­ma­sı yap­tı. Der­ne­ğin res­mi in­ter­net si­te­sin­den ya­pı­lan an­ket­te “Tür­ki­ye­’de rüş­vet ve yol­suz­lu­ğun ne öl­çü­de yay­gın ol­du­ğu­nu dü­şü­nü­yor­su­nu­z” so­ru­su ka­tı­lım­cı­la­ra so­rul­du. An­ke­te ka­tı­lan 1568 ki­şi­nin ver­di­ği ce­vap­lar ara­sın­da Tür­ki­ye­’de yol­suz­luk ve rüş­ve­tin ol­ma­dı­ğı­na inanan kim­se çık­ma­dı.

Bugün Gazetesi'nin haberine göre, An­ket­te, “Yol­suz­lu­ğun ve rüş­ve­tin ne şe­kil­de yay­gın ol­du­ğu­nu dü­şü­nü­yor­su­nu­z” so­ru­su­na ve­ri­len en yük­sek ce­vap yüz­de 69.4 ile “Her yer­de sis­te­ma­tik ve yay­gın ol­du­ğu­nu dü­şü­nü­yo­ru­m” ol­du. “Ba­zı ku­rum­lar­da sis­te­ma­tik ve yay­gın ol­du­ğu­nu dü­şü­nü­yo­ru­m” ce­va­bı­nın ora­nı yüz­de 24.6, “Sis­te­ma­tik ol­ma­yan, mün­fe­rit olay­lar ol­du­ğu­nu dü­şü­nü­yo­ru­m” di­yen­le­rin ora­nı ise yüz­de 3.8 ol­du. Hâlâ de­vam eden an­ket­te “Yay­gın ol­ma­dı­ğı­nı dü­şü­nü­yo­ru­m”, “Tür­kiye­’de rüş­vet ve yol­suz­luk yo­k” ve “Fik­rim yo­k” di­yen­ kimse çıkmadı.

Der­nek ta­ra­fın­dan ay­rı­ca “Te­miz si­ya­set için ilk adım: malvar­lık­la­rı açık­lan­sı­n” im­za kam­pan­ya­sı baş­la­tıl­dı. Kam­pan­ya­ya şu a­na ka­dar 15 bin 205 ki­şi­nin im­za at­tı­ğı be­lir­til­di.

Ya­pı­lan açık­la­ma­da Rus­ya, Uk­ray­na, Ugan­da, Ce­za­yir ve Tay­land gi­bi ül­ke­ler­de mil­let­ve­kil­le­ri­nin da­hi    malvar­lı­ğı­nın in­ter­net si­te­le­rin­de     her yıl gün­cel­le­ne­rek ya­yın­lan­dı­ğı ak­ta­rıl­dı.

Derneğin temiz siyaset için hazırladığı 5 maddelik yol haritasında şunlar yer aldı:

1.Si­ya­set­çi­ler için Si­ya­si Etik Ya­sa­sı aci­len ha­zır­lan­ma­lı ve yü­rür­lü­ğe kon­ma­lı­dır. Si­ya­set­çi­ler için etik dü­zen­le­me­le­rin bu­lun­ma­ma­sı önem­li bir ek­sik­lik­tir. Si­ya­si Etik Ya­sa­sı, etik dav­ra­nış ku­ral­la­rı, he­di­ye al­ma, gö­rev son­ra­sı sı­nır­la­ma­lar, lo­bi fa­ali­yet­le­ri, çı­kar ça­tış­ma­sı ku­ral­la­rı ve malvar­lı­ğı­nın açık­lan­ma­sı­na iliş­kin dü­zen­le­me­ler içer­me­li.

2. Tüm se­çil­miş­ler, üst dü­zey bü­rok­rat­lar ve si­ya­si par­ti baş­kan­la­rı­nın mal bil­di­rim­le­ri in­ter­net üze­rin­den halk­la pay­laş­ma­lı. Et­ki­li bir top­lum­sal iz­le­me ve de­net­le­me me­ka­niz­ma­sı­ için mal bil­di­rim­le­ri her yıl gün­cel­len­me­li ve oluş­tu­ru­la­cak ba­ğım­sız bir ku­ru­luş ta­ra­fın­dan in­ce­len­me­li.

3. Yol­suz­luk ve rüş­vet gi­bi suç­lar ya­sa­ma do­ku­nul­maz­lı­ğı kap­sa­mın­dan çı­ka­rıl­ma­lı. Tür­ki­ye­’de ya­sa­ma do­ku­nul­maz­lı­ğı­nın yol­suz­luk suç­la­rı­nı da kap­sa­ya­cak şe­kil­de ge­niş tu­tul­ma­sı, he­sap ve­re­bi­lir­li­ği or­ta­dan kal­dır­mak­ta ve so­rum­lu­la­rın ce­za­sız kal­ma­sı so­nu­cu­nu do­ğur­makta.

4.Si­ya­si par­ti fi­nans­ma­nı sis­te­mi şef­faf­lık­tan yok­sun ve bu du­rum si­ya­si par­ti­le­rin ge­lir kay­nak­la­rı ve gi­der­le­ri­nin iz­len­me­sin­de güç­lük oluşturmakta. Se­çim kam­pan­ya­la­rı­nın fi­nans­ma­nı­na iliş­kin dü­zen­le­me­le­rin yok­lu­ğu, ka­yıt dı­şı ba­ğış ris­ki­ni or­ta çı­kar­mak­ta ve bü­yük mik­tar­da ba­ğış ya­pan­la­ra yö­ne­lik ka­yır­ma­cı­lık­la­ra ka­pı aç­mak­ta. Si­ya­si par­ti­le­rin fi­nans­ma­nı ve de­ne­ti­min­de şef­faf­lık ve he­sap ve­re­bi­lir­li­ği gü­ven­ce­ye ala­cak bir sis­tem uy­gu­la­ma­ya ge­çi­ril­me­li. Se­çim büt­çe­le­ri açık­lan­ma­lı ve et­kin bir şe­kil­de iz­len­me­li.

5.Ba­ğım­sız ku­ru­luş­la­rın se­çim­le­ri iz­le­me­si­ni sağ­la­ya­cak bir me­ka­niz­ma­ya ih­ti­yaç var. Bu me­ka­niz­ma­nın yok­lu­ğu şef­faf ve adil se­çim­le­rin önün­de­ki baş­lı­ca en­gel.