- Yönetmelik, Anayasa'ya aykırı şekilde değiştirildi
Adlî Kolluk Yönetmeliği’nde değişiklik yapıldı, emniyet ve jandarma görevlilerinin olaylarda amirlerine bilgi vermesi zorunlu hale getirildi. Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren değişikliğin evrensel hukuka, Anayasa’ya, yasalara, kuvvetler ayrılığı ve yargının bağımsızlığı ilkelerine aykırı olduğu, savcıların kolluk üzerindeki etkisini kırma amacı taşıdığı belirtiliyor.
Karapara, rüşvet ve yolsuzluk operasyonunun ardından Emniyet’te adeta ‘kıyım’ derecesine ulaşan tasfiye operasyonu, yargıyı by-pass edecek yeni bir düzenlemeyle devam etti. Adalet Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığı tarafından ortaklaşa hazırlanan Adlî Kolluk Yönetmeliği, dün Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yeni yönetmelikle daha önce savcıların emrinde hareket eden adli kolluğa yeni kurallar ihdas edildi. Buna göre savcıların soruşturmalarda görevlendirdiği adli kolluk birimleri, vali, kaymakam ve jandarma komutanlarını soruşturmalardan haberdar edecek.
Zaman Gazetesi'nin haberine göre, CMK’nın 135. maddesinin 6. fıkrasında, parada sahtecilik, ihaleye fesat karıştırma ve rüşvet suçları sıralanıyor. Suç işleme amacıyla örgüt kurmak, suçtan kaynaklanan mal varlığı değerini aklamak, silahlı örgüt kurmak, devlet sırlarına karşı suçlar ve casusluk suçları da bu fıkrada yer alıyor. Adlî Kolluk Yönetmeliği’ne göre, artık bu gibi suçlara yönelik soruşturmalarda bütün aşamalar cumhuriyet başsavcılarına bildirilmek zorunda olacak. Bundan böyle parada sahtecilik, ihaleye fesat karıştırma ve rüşvet gibi suçlarda, daha önce mahkemelerde olan dinleme iznini ise yalnızca cumhuriyet başsavcılığı verebilecek. Yeni yönetmelik, dinleme yetkisini mahkemelere ve sadece bir gün süre ve hakim onayıyla savcılara veren CMK’nın ilgili maddesine de aykırı bir durum ortaya çıkarmış oldu. Daha önce cumhuriyet savcısının kararıyla şüpheli veya sanığın telefonu dinlenebiliyordu.
Ayrıca, il emniyet müdürleri ve il jandarma komutanları, adlî kolluk görevlileri üzerinde denetim yapabilecek ve gerektiğinde idari tedbir kararı alabilecek. Böylece soruşturmalarda savcıların emrinde çalışan polis ve jandarma personeli, bir yandan da idarî anlamda bağlı oldukları mülkî amirlerinin baskısını üzerlerinde hissedecek. Yönetmeliğin, Anayasa’nın yargı bağımsızlığını düzenleyen maddesinin yanı sıra Ceza Muhakemesi Kanunu’nun (CMK) 146. ve 157. maddelerine de aykırı olduğu belirtiliyor.
Yönetmelik değişikliğiyle artık, il emniyet müdürleri ve il jandarma komutanları, adli kolluk kuvvetlerinin eylemlerini denetleyebilecek ve gerektiğinde soruşturmayla ilgili eylemlerini durdurabilecek. Bununla, soruşturmalara müdahale kapısı açıldı. Yönetmelik değişikliğiyle, adlî kolluk görevlileri, kendilerine yapılan ihbarı konuyla ilgilenen cumhuriyet savcısına veremeyecek. Bunun yerine direkt olarak cumhuriyet başsavcılıklarına veya en üst dereceli kolluk amirine bildirecek. Bu da, vali, kaymakam ve jandarma komutanlarının soruşturmalara müdahale etmesine yol açabilecek.
