Adalet Bakanı Sadullah Ergin, Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu'ndaki (HSYK) görüşmelerin objektif kriterler konusunda tıkandığını söyledi. Ankara Hakimevi'nde 2010–2014 yıllarına ilişkin Adalet Bakanlığı Stratejik Planı'nı açıklayan Ergin, ülkelerin gelişmişlik düzeyiyle, hukuk sistemleri arasında paralellik bulunduğunu belirtti. Güçlü bir demokrasiye sahip ülkelerin yargı reformlarında da başarılı olduklarının görüldüğünü dile getiren Ergin, bu ülkenin insanları olarak büyük düşünülmesi gerektiğini vurguladı. Ülkemizin yeni misyonunun artık gelişmiş ülkelerin standartlarını yakalamanın ötesinde onlardan önde olunması gerektiğini kaydeden Ergin, "Beş yıl sonra geriye dönüp baktığımızda büyük bir mesafe kat ettiğimizi görmeli ve vatandaşlarımız 'Benim ülkem hukuk ilkeleri üzerine inşa edilmiştir. Ben adalet sistemimize güveniyorum' diyerek övünebilmelidir. Buradan toplumun tüm kesimlerine sesleniyorum. Gelin kişisel ve siyasi beklentilerimizi bir tarafa bırakalım. Adalet hizmetlerinde kalitenin artırılacağı ve adalete güvenin pekişeceği yeni bir sürece hep beraber katkıda bulunalım. Bizim ve çocuklarımızın mutlu yarınları için yürüdüğümüz yoldan bizi alıkoyacak hiçbir engel tanımıyoruz. Yargı bağımsızlığı, tarafsızlığı, adalete erişim, hızlı yargılama ve herkes için eşit adalet ilkesi gibi öncelikler temel amaçlarımızdır. Çünkü bu amaçların demokrasinin uygulanması ve toplumsal barışın sağlanması için oldukça önemli olduğuna inanıyoruz. Bunun yanı sıra demokrasinin tam uygulandığı, bireysel hak ve özgürlüklerin genişletildiği, tüm vatandaşlarımızın kendilerini güvende hissettiği ve yargı alanında var olan sorunların çözümlendiği bir Türkiye, bizim temel hedefimizdir." dedi. Konuşmasının ardından gazetecilerin sorularını cevaplayan Bakan Ergin, yapılan çalışmanın referandumla doğrudan bir ilişkisinin bulunmadığını dile getirdi. Türk yargısının problemlerini çözecek önemli bir çalışma olduğuna dikkat çeken Ergin, yargının tüm kesimleriyle görüşülerek planın hazırlandığını ifade etti. HSYK'da yaşanan krizin hatırlatılması üzerine Ergin, kendisi ve Müsteşarı Ahmet Kahraman'ın çalışmalara katılmadığı yönündeki iddiaların doğru olmadığını söyledi. Toplantıların tamamına katıldıklarını dile getiren Ergin, son toplantıda getirilen önerileri değerlendirmek üzere kararnamenin görüşülmeyen kısımlarını geri çektiklerini hatırlattı. Talepleri değerlendirip yeni bir taslak hazırlayacaklarını ifade eden Ergin, "HSYK'nın önünde görüşülecek bir taslak bulunmamaktadır. Taslak olmadığına göre yeni bir gündem de yapılmadığına göre HSYK ancak gündem yapılmak suretiyle toplanabilir, şu anda toplanmamasının hukuki anlamda sakıncası bulunmamaktadır." diye konuştu. Bakan Ergin, görüşmelerin ise objektif kriterler konusunda tıkandığını belirtti. Kararname çalışmalarına başlamadan önce HSYK'nın ilke kararları aldığını atama ve terfi durumlarının bu ilkeler çerçevesinde Bakanlık Personel Genel Müdürlüğü'nün kararname taslağını hazırladığını dile getiren Ergin, "Bizim kararname taslağı kriterlere uygun hazırlanan taslaktır. Görüşmelerin sonuna doğru bu kriterlerle uyuşmayan talepler gelince bu kriterler hatırlatıldı. Bundan kaynaklı bir takım uyuşmazlık görüntüsü ortaya çıkmıştır." diye konuştu. "HUKUKÇULAR ARASINDA FARKLI GÖRÜŞLER OLABİLİR" Adalet Bakanlığı'nın görüşülen kararname taslağını geri çekme yetkisinin olmadığı yönündeki görüşlerin hatırlatılması üzerine Ergin, hukukçular arasında farklı görüşler olmasının normal olduğunu ve uyuşmazlıkların süreç içerisinde telafi edileceğini belirtti. Yüksek yargı üyelerinin yargılanması konusunda bir düzenleme yapılıp yapılmayacağı hakkındaki soru üzerine de Ergin, yargı mensuplarının soruşturma ve kovuşturmalarına ilişkin düzenlemelerin mevcut yasalarda olduğunu hatırlattı. Yargıdaki iş yükünün nasıl çözüleceğini dönük bir soruya ise Bakan Ergin, "Bununla ilgisi plan yapılmış durumdu. İstinaf Mahkemelerine ilişkin yasa çıkmıştı. Bunun fiziki personel alt yapı çalışmaları son noktaya geldi. Umut ediyoruz yıl sonunda İstinaf Mahkemelerinin devreye girmesiyle yargıdaki iş yükü önemli ölçüde azalacak. Yargılama süreleri kısalacak. Yargılama sürelerini uzatan şey, ilk dereceli mahkemelerde davaların uzaması değil, Temyiz Mahkemelerinde dosyaların çokça beklemesidir. Bekleme sürelerini İstinaf Mahkemeleri olumlu etkileyecek. İdari Yargıda da bunun devreye girmesi gerekiyor. O konuda Danıştay'ın da bir çalışması var, paralel yürütüyoruz." şeklinde konuştu. Yasa dışı telefon dinlemelerine ilişkin bir soruya Ergin, "Bununla ilgili yapılan çalışmalar oldu. İstanbul ve Ankara'da görüşmeler yapıldı. Yargı mensuplarını da davet etti. Yargı ve basın meslek örgütlerini de davet ettik. Ümit ediyorum önümüzdeki sonbaharda bir takım adımlar gelecek." ifadelerini kullandı. "UYGULAMADAN KAYNAKLANAN EKSİKLİKLER VAR" Yargı bağımsızlığı ve tarafsızlığı konusunda da etik ilkeler dışında bir yaptırım öngörülüp görülmediğinin sorulması üzerine Bakan Ergin, tarafsızlığı ihlal edici yaptırımların Hâkimler ve Savcılar Yasası içinde düzenlendiğini söyledi. Yasal eksikliğin olmadığını ancak uygulamadan kaynaklanan eksiklikleri giderme konusunda gayretlerin devam ettiğini anlatan Ergin, şunları ifade etti: "Anayasa değişikliği paketi içinde olan düzenlemeler esas itibariyle yargı bağımsızlığını ve tarafsızlığını sağlamaya dönük temel adımları içeriyor. Yargı bağımsızlığı denince hemen akla yürütme ve yasama organının yargıya müdahale etmemesi geliyor. Yargı bağımsızlığının bir parçasıdır yürütmenin ve yasamanın yargıya müdahale etmemesi, ama sadece bu kâfi değildir. Yargı bağımsızlığını tehdit eden unsur sadece yürütme ve yasama mıdır? Sivil toplum örgütlerinin, baskı araçlarının, medyanın dış etki olarak yargıya etki etme şansları yok mu? Bütün bunlar dış etki yapabilecek kurumlar arasında sayılmaktadır. Bugüne kadar dile getirilmeyen, söylenmekten çekinilen yargı bağımsızlığını etkileyen iç etkiler konuşulmuş mudur? Bunlarda yargı bağımsızlığını etkileyen unsurlardır. Onlar da yargının kendi iç dinamiğinden kaynaklanan etkilerdir, bunun içinde Kurul'u ve yüksek mahkemeleri sayabilirsiniz. Yargıcın kendi inançları, felsefesi, bakış açısı ve kişisel düşünceleri. Yargıç bunlardan bağımsız olarak önündeki davalara bakabilmelidir. Bir yargıç, dış ve iç etkilere karşı, kendi dünya görüşlerine karşı bağımsız olabiliyorsa o zaman tam anlamıyla bir yargı ve yargıç bağımsızlığından söz etme imkânımız var. Bir hâkimin adil ve tarafsız olması yetmez, aynı zamanda adil ve tarafsız gözükmesi de lazım. Bu algıyı oluşturması lazım." "MESLEK ÖRGÜTLERİNİN ÖNÜ KAPATILMAYACAK" Stratejik planda YARSAV ile başka yargıyla ilgili örgütler hakkında bir düzenleme olup olmadığının sorulması üzerine Ergin, "2009 Ağustosta Avrupa Komisyonu'na sunulan Yargı Reformu Strateji Belgesi'nde yargıda meslek örgütlerinin önünün kapatılması gibi bir çalışma yapılmayacağı söylenmiştir. Meslekte örgütlenmesinin önünde bir engel olmayacağı ifade edildi. Meslek örgütlenmesinin içerisine her türlü organize birimler girer, medya girer. Bütün bunlar yargıya dışarıdan yapılabilecek müdahale kaynakları olabilir. Yasama organı, meslek örgütleri, medya kuruluşları bütün bunlar potansiyel olarak yargının işleyişine etki edebilecek örgütlerdir." karşılığını verdi. Muhalefet partilerinin Anayasa değişikliği ile AK Parti'nin kendi yargı sistemini oluşturmaya çalıştığı yönündeki iddialar için ise Ergin, bu iddiaların doğru olmadığını söyledi. Mevcut Anayasa Mahkemesi ve HSYK'yı düzenleyen maddelerin Avrupa'da eşi benzeri olmayan düzenlemeler olduğuna dikkat çeken Ergin, sadece Türkiye'ye özgü düzenlemeler olduğunu kaydetti. Anayasa değişiklik paketinde öngörülen düzenlemelerin ise Avrupa Birliği (AB) ülkelerindeki modellerin ortalaması olan bir düzenleme olduğunu vurgulayan Ergin, "Anayasa Mahkemesi, Anayasa Mahkemesi'yle ilgili düzenlemenin hukuk devletine aykırı olduğu iddialarını reddetti. Mahkeme, '17 kişilik Mahkeme heyetine Parlamentonun 3 üye seçmesi, Mahkemenin demokratik meşruiyetini sağlayacak' demiştir. HSYK'ya yapılan itirazlara ilişkin olarak da Anayasa Mahkemesi, 'düzenlemelerin yargı bağımsızlığını ve kuvvetler ayrılığını güçlendireceği' tespitini yapmıştır. Muhalefetin yaptığı müracaatı reddetmiştir. Düzenlemeyle getirilen hususlar AK Parti'nin kendine özgü bir yargı oluşturma girişimiyse hem Anayasa Mahkemesinin hem uluslararası referans kaynaklarının düzenlemeye desteklerini neyle ifade edeceksiniz?" şeklinde konuştu. "DAVALARIN UZAMASI BİZİ RAHATSIZ EDER" Ergenekon davaları hatırlatılarak davaların ve tutukluluk sürelerinin uzamasından rahatsız olup olmadığının sorulması üzerine Bakan Ergin, "Davaların ve tutukluluk sürelerinin uzaması 'geciken adalet, adalet değildir' özdeyişini uyandırıyor. Davaların uzaması bizi rahatsız eder, bütün bunları aşabilmek için çalışmalar yapılıyor. Yüksek yargıda son dönemde zaman aşımından düşürülmüş dosyalara bakınız. Silivri'deki dosyaların uzaması bizi rahatsız eder. Zaman aşımından düşürülen faili meçhul cinayetlere ilişkin davaların bu şekle gelmesi de bizi rahatsız eder. Büyük davalar oldu Yargıtay'da daha önce. 80 öncesinin şiddet uygulayan örgütlerine ilişkin davalar oldu, bunların zaman aşımına uğratılması girişimleri oldu, oluyor bunlar bizi rahatsız ediyor. Yargılamaları yapan hâkim ve savcılara ilişkin bir takım suçlamalar olduğu, Bakanlığın bunlarla ilgili işlem yapmadığı iddiaları doğru değil. Yapılan müracaatlar işleme konulmadı tespiti yanlıştı. Hiçbir müracaat işlemsiz kalmamıştır, kalmayacaktır. Konuyu devam etmekte olan 3–5 dosyaya getirirsek o sürece etki etmiş oluruz." karşılığını verdi. Davalara bakan hâkim ve savcılar hakkında yapılan şikâyetlerin bakanlık tarafından dikkate alınmadığı yönündeki eleştirilerin sorulması üzerine Ergin, bunun son derece yanlış olduğunu ve müracaatların hiçbirinin işlemsiz kalmadığını vurguladı. Çok sayıdaki şikâyetlerin tek tek incelendiğini anlatan Ergin, önemli mesafeler alındığını yakın bir gelecekte de bununla ilgili bir sonucunda ortaya çıkacağını umut ettiğini belirtti.