Kılavuzda, basketbola ''sepet topu'', first lady'e ''başbayan'', asparagasa ''uydurma'', zappinge ''geçgeç'', etiğe ''töre bilimi'' denilmesi öngörülüyor.
TDK Başkanı Prof. Dr. Şükrü
Haluk Akalın, bir konferans için geldiği
Adana'da, medya çalışanları için bastırılan 50 bin kitapçılığın dağıtımını
Anadolu Ajansı Adana Bölge Müdürlüğü'nde başlattı. Her dilde
yabancı kökenli sözcükler bulunduğunu belirten Akalın,
Türkçenin de başka dillerden söz aldığı gibi onlara sözler verdiğini vurguladı. Eklemeli bir dil olan Türkçenin diğer dillerin yaşadığı sorunlardan fazlasını yaşadığını söyleyen Akalın, "Çok fazla yabancı kelime kullanımı zaman içinde o sözlerin Türkçe karşılığının bile unutulmasına yol açıyor. Örneğin, son yıllarda çok sık kullanılan trend sözünün Türkçede eğilim, yönelim, yönelme, doğrultu, gelişme yönü, tarz gibi tam 56 karşılığı var." dedi. Akalın gazetecilerin, kullandıkları Türkçe sözcüklerle topluma örnek olması gerektiğini işaret ederek, hazırladıkları kılavuzda kısaltma işaretlerine de yer verdiklerini bildirdi. TDK Başkanı, kılavuzda yer almayan, ancak yazı dilimize girme eğilimindeki yabancı kökenli sözleri,
[email protected] adresine duyarlı herkesin bildirmesini istedi.
TDK'nın kuruluşundan bu yana yürüttüğü yabancı kökenli terimlere karşılık bulma çalışmasının sonucunda ortaya konulan 87 bilim dalındaki yaklaşık 190 bin terim TDK'nın http://tdk.org.tr adresindeki
Bilim ve
Sanat Terimleri Ana Sözlüğü'nde yer alıyor.
Kılavuza göre,
iletişim araçlarında sıkça kullanılan ve Türkçe karşılığı bulunan diğer yabancı sözcüklerden bazıları şöyle: Avans ''öndelik'',
voleybol ''uçan top'',
banknot ''kağıt para'',
afiş ''ası'', ajanda ''andaç'', aktivite ''etkinlik'', aktüel ''güncel'', aspiratör ''emmeç'', amblem ''belirtke'',
ambulans ''cankurtaran'', amortisman ''yıpranma payı'',
fabrika ''üretimevi'', anarşi ''kargaşa'',
arşiv ''belgelik'',
atölye ''işlik'', türbülans ''burgaç'', badminton ''tüytop'', baypas ''köprüleme'', otizm ''içeyöneliklik, ipotek ''tutu'', fuel oil ''yağ
yakıt'', garanti ''güvence'', depozito ''güvence akçesi'', fitness ''sağlıklı
yaşam'', finanse ''akçalanmış'', CD ''yoğun
disk'',
terörist ''yıldırıcı'', idealist ''
ülkücü''.
AA