Üretimini burada gerçekleştiren şirketleri boykot etmenin Türk ekonomisine zarar verdiği belirtiliyor. Protestonun ancak
Fransa'dan doğrudan
ithal edilen ürünlere yönelik olabileceği vurgulanıyor.
Fransa Parlamentosu'nun kabul ettiği sözde
Ermeni soykırımının inkarını suç sayan yasaya gösterilen
ekonomik boykot sürüyor.
Fransız malları boykot edilirken,
yerli ortaklar ve ismi yüzünden Fransız zannedilen firmaların varlığı ise yeni bir
tartışma başlattı. LC Waikiki gibi Türk, Avon gibi Amerikalı şirketlerin listede yer alması, boykot kullanılarak '
rakip firmayı karalama kampanyası mı yapılıyor' endişesi oluşturuyor. Ayrıca yerli ortaklarıyla birlikte toplam 45 bini bulan istihdam sağlayan şirketler yerine, daha çok
kozmetik ürünlerinden oluşan ve 'Made in France' damgalı
tüketim mallarının alınmaması çağrısı yapılıyor. Türkiye'nin, doğrudan
yabancı yatırımlar için
çekici bir
hedef ülke haline gelmesini amaçlayan Uluslararası
Yatırımcılar Derneği Başkanı
Şaban Erdikler, "Aksi takdirde bu boykot, kendi ayağımızdan vurmak anlamına gelir." diyor. Derneğin üyeleri, Türkiye'de faaliyet gösteren uluslararası şirketlerin profesyonel yöneticilerinden oluşuyor.
Boykot yüzünden yerli ortakların da zarar görecek olması,
sivil toplum örgütlerine de geri adım attırıyor. Listenin başına akaryakıt şirketi
Total'i yerleştiren
Tüketiciler Birliği,
CarrefourSA'yı, birçok işkolunu beslemesi ve istihdama sağladığı katkıyı göz önünde bulundurarak, yazdığı ikinci sıradan sildi.
Sözde Ermeni soykırımını inkar edenlerin cezalandırılmasını öngören kanunun Fransa Parlamentosu'nda kabul edilmesinden sonra, gündeme gelen boykot için internet sitelerinde çarşaf çarşaf yayınlanan şirketler arasında yerli ve yabancı markaların da yer alması, bu tür listelerin güvenilirliğini yeniden tartışmaya açtı. Terörist başı Abdullah Öcalan'ın iadesi ile ilgili
İtalya ile yaşanan gerginlikte de benzer olaylar yaşanmıştı. Mobilya sektörünün önde gelen şirketlerinden
Bellona isim çağrıştırması yüzünden, "Biz Türk firmasıyız." açıklaması yapmak zorunda kalmıştı.
Hollanda ile yaşanan
karikatür krizinde de bazı
Alman ve İtalyan malları listede yer almıştı. Bu tür listelerin kim tarafından hazırlandığının tam olarak bilinmediğini ifade eden Tüketiciler Birliği Başkanı Bülent Deniz, "Sanal ortamda dolaşan e-postalar istismara açık. Listede yer alan isimler, bilgi eksikliğinden kaynaklandığı gibi bazı artniyetli kimseler rakiplerini karalamak için de yazmış olabiliyor." uyarısında bulundu.
İnternette dolaşan bu tür listelere itibar edilmemesini isteyen Deniz, kendilerinin sayısı fazla ve kontrolü güç olduğu için böyle bir
hazırlık yapmadıklarını kaydetti.
Öte yandan tepki gösterilen şirketler arasında öne çıkan
alışveriş merkezi Carrefoursa gibi yerli ortaklı olanlara karşı da 'insafsız' davranılmaması isteniyor. Boykot yaparken Fransız ortaklı yerli şirketlerin zarar görmemesine dikkat edilmesini isteyen Uluslararası Yatırımcılar Derneği (YASED) Başkanı Şaban Erdikler, "Bunları Türk hammaddelerini kullanan ve Türkiye'ye
hizmet sunan şirketler olarak görmek gerekir." diye konuştu.
Akaryakıt şirketi Total'e boykot çağrısında bulunan Tüketiciler Birliği de benzer sebeplerden Carrefoursa'yı listesinden çıkardı. Bu kararı almalarında söz konusu şirketlerin Türkiye'de yaptıkları yatırımın etkili olduğunu kaydeden birlik başkanı Bülent Deniz, yerli ortaklı olup yatırım,
üretim yapan firmaları kendilerinin de önemsediğini vurguladı. Deniz, "Bu hafta Carrefoursa'yı düşünüyorduk. Ancak birçok iş kolunu beslemesi, geniş bir istihdam oluşturması bizi bundan vazgeçirdi. Ancak Total gibi ses getirecek yeni şirketlerin ismini belirlemek için oluşturduğumuz komite çalışmalarını sürdürüyor." ifadelerini kullandı. Çoğunluğunu yabancı firmaların oluşturduğu
Birleşmiş Markalar Birliği'nin hukuk danışmanı Vehbi Kahveci de üretimini Türkiye'de gerçekleştirip
vergi ödeyen şirketleri cezalandırmanın anlamsız olduğunu kaydetti. "Boykot edilen mağazaların sahipleri Türk ve çok sayıda
işçi çalıştırıyorlar." diyen Kahveci'ye göre de markaların rekabeti dolayısıyla internet üzerinde provokasyon yapılmaya çalışılıyor; ancak, bilinçli
tüketici buna
prim vermiyor. İki ülke arasında yıllık 10 milyar dolarlık ticaret hacmi var. Türkiye'de 524 Fransız
sermayeli şirket faaliyet gösteriyor.
'Bu hareket, tam anlamıyla kendimizi ayağımızdan vurmak demek'
Fransa, yabancı yatırımcılar açısından dünyanın üçüncü ülkesi durumunda. 2005 itibarıyla gerçekleştirdiği uluslararası yatırım miktarı 115 milyar doları buluyor. Buna karşılık Fransa'ya giden yabancı yatırım tutarı ise 63 milyar dolar seviyesinde. Uluslararası Yatırımcılar Derneği Başkanı Şaban Erdikler, bu yılın ilk 8 ayında Türkiye'ye gelen 12,4 milyar dolarlık yabancı sermayede Fransa'nın 330 milyon dolar pay sahibi olduğunu vurguluyor. Fransa, Türkiye'nin ihracat yaptığı ülkeler arasında ilk 5 arasında yer alıyor. Erdikler, "Bu şirketleri boykot hareketi bana göre tam anlamıyla kendi kendimizi ayağımızdan vurmak anlamı taşıyacaktır." diye konuşuyor. Son günlerde yaşanan krizin şu ana kadar sermaye hareketlerinde herhangi bir soruna neden olmadığını dile getiren Dernek Başkanı, "Boykot gibi hukuki bir konunun ekonomik alana çekilmesiyle bana göre alınan önlemlerin Türkiye'ye de zarar vereceğinin göz önünde bulundurulması gerekir. Fransız sermayesiyle Türkiye'de kurulan şirketlerin tamamen Fransız şirketi olarak görülmesi doğru değil. Bunlar sonuçta Türkiye'de kurulan Türk işgücünü kullanan, Türk hammaddelerini kullanan ve Türkiye'ye hizmet sunan şirketlerdir." değerlendirmesinde bulundu. Erdikler, Türkiye'nin haklı davasını uluslararası mahkemeler yoluyla ortaya koyması gerektiğini kaydediyor.
CarrefourSA boykot listesinden çıktı
YASED Başkanı Şaban Erdikler, boykota Fransız ortaklı yerli şirketlerin dahil edilmesini yanlış buluyor. Erdikler, "Bu şirketleri boykot kendi kendimizi ayağımızdan vurmak anlamı taşıyacaktır." diyor. Her hafta bir Fransız şirketini boykot edecek olan Tüketiciler Birliği de, akaryakıt şirketi Total'in satışlarının yüzde 30 düştüğünü duyurdu. CarrefourSA'yı boykot listesinden çıkaran birlik, binlerce Türk'e iş imkânı sağlayan şirketleri dikkate aldıklarını açıkladı.
ZAMAN