Eskiden, diğer gelişmiş
ülke toplumlarına yukarıdan
bakan Amerikalılar, şimdi aşağıdan bakıyorlar.
İktisat tarihçisi John Komlos ve arkadaşlarının, "Social
Science Quarterly" (SSQ)dergisinin Haziran sayısında yayınlanan makalelerine göre, 18. Yüzyıldan 20. Yüzyılın ortalarına kadar dünyanın en uzun boylu insanları olan Amerikalıların boyu, günümüzde birçok
Avrupa ülkesi toplumundan daha kısa. Amerikalıların boyu kısalırken, kiloları ise artıyor.
Macaristan'da doğan, Chicago'da büyüyen ve halen
Münih Üniversitesinde çalışan ekonomi tarihçisi Komlos, uzun yıllar boyunca, toplumların gelişmişliğiyle, insanların boyu arasındaki ilişkiyi araştırdıklarını söylüyor. SSQ'de yayınlanan makalede, uzun boyluluğun, insan bedeninin sosyo-
ekonomik çevre içerisinde nasıl geliştiğini gösteren bir ölçüt olduğuna vurgu yapılıyor.
Yazar Paul Krugman ise,
New York Times gazetesinde yayınlanan konu ile ilgili makalesinde, sosyal koşullardaki değişimleri boydaki değişmeleri kullanarak açıklayan "antropometrik tarih" isimli bilimsel disipline dikkat çekiyor. Afrikalı Pigmelerden dünyanın en uzun boylu toplumlarının üyelerine kadar bütün insanlarda boy genlerinin aynı olduğuna dikkat çeken uzmanlar, farklılığa sebep olanın, çevre ve ekonomik
yaşam tarzları olduğunu vurguluyorlar.
Komlos ve arkadaşları, Amerikalıların boylarındaki hızlı kısalmayı da, "fast-food" eksenli hale gelen sağlıksız beslenmeye ve nüfusun önemli bir kısmının sağlık sigortasından mahrum olmasına bağlıyorlar. Ayrıca, ABD'li
ailelerin çocuklarına gösterdikleri ihtimam oranındaki düşüş de boydaki kısalmaya sayılan gerekçeler arasında.
Komlos, makalesinde bu durumu "
Amerikan çocukları Avrupa'daki çocuklara göre dışarıda daha fazla yemek yiyorlar ve yedikleri de
besin ve enerji değeri düşük, kilo aldırıcı besinler. Çok çalışmaktan dolayı aile için ayrılan zamanın azalması 'fast-food' yemek kültürünü yaygınlaştırıyor. " diye anlatıyor.
UNICEF tarafından yakın zamanda yapılan bir araştırmada da, gelişmiş ülkelerdeki çocukların
refah seviyesini karşılaştıran bir
rapor yayınlandı. Söz konusu raporda Hollandalı çocukların dünyanın en müreffeh çocukları oldukları belirtiliyor. Hollandalılar, aynı zamanda dünyanın en uzun insanları.
Hollandalılar ortalama boy uzunluğu, görece kısa boylu olan Hispanikler hariç tutulduğunda dahi beyaz Amerikalıların ortalama boy uzunluğundan yaklaşık 5 santimetre daha fazla. Günümüzde, Japonlar başta olmak üzere diğer bazı Uzak Doğu ülkelerindeki gençler bile Amerikalılar kadar uzun. Doğu
Almanya nüfusunun boyu bile son 20 yılda ABD'lilerin boyunu geçti.
CİHAN