Son günlerde etkili olan soğuklar; bir yandan doğalgaz, diğer yandan elektrik tüketimini artırdı. Tüketimin arttığı dönemde Cezayir’den beklenen LNG tankerinin zamanında gelmemesine İran ve Azeri doğalgaz akışında azalmanın eklenmesi, ‘serbest piyasa’da elektriğin birim fiyatını 50 kuruşa çıkardı.

Türkiye, son günlerde soğuk havaların etkisinde. Soğuklar bir yandan doğalgaz, diğer yandan da elektrik tüketimini artırdı. Tüketimin arttığı dönemde Cezayir’den Sıvılaştırılmış Doğalgaz (LNG) tankeri zamanında gelmedi. Aynı dönemde İran ve Azerbaycan doğalgaz akışında yaşanan azalma, krize neden oldu. Bu durum elektrik birim fiyatlarını olumsuz etkiledi. Uzmanlara göre geçen hafta 15-20 kuruş civarında seyreden elektrik birim fiyatları bir anda, 45-50 kuruşa çıktı. Uzmanlar, gaz arzındaki sıkıntının devamı halinde elektrik fiyatlarının daha da artabileceği uyarısı yaptı.

Türkiye, özellikle doğu bölgesini etkisi altına alan dondurucu soğuklarla mücadele ediyor. Soğuklar, ülkenin diğer bölümlerinde de hissediliyor. Soğukların bastırmasıyla birlikte doğalgaz tüketimi hızlı bir artışa geçti. Talebin arttığı dönemde aksilikler peş peşe geldi ve Cezayir’den beklenen LNG tankeri, öngörülen tarihte Türkiye’ye gelemedi. Buna ilave kompresör istasyonundaki sorun nedeniyle Azeri doğalgazı ve soğuklar nedeniyle İran’dan alınan doğalgaz akışı düştü. Enerji Yönetimi, gaz arzında yaşanan sorun üzerine, kamu elektrik santrallerinde ikincil yakıta göre talimatı verdi. Doğalgazda aralık ayında da sorun yaşanmış ve elektrik fiyatları serbest piyasada yüzde 400 artış göstermişti. Türkiye elektriğinin yaklaşık yarısını doğalgazla çalışan santrallerde üretiyor.  

Zaman’ın Ankara’da Enerji Yönetimi kaynaklarından aldığı bilgiye göre, doğalgaz akışındaki sorun nedeniyle bazı santrallere ikincil yakıta (Motorin, fuel oil) geçme talimatı verildi. Bazı santrallerde ise üretimde kısıntıya gidildi. Aynı kaynaklar, “Gerek elektrik ve gerekse gazda arz-talep dengesinde ciddi bir sorun yok. Piyasa işliyor. Şu anda talep karşılanıyor.” değerlendirmesini yaptı. Enerji Piyasaları Uzmanı Abdurrahman Övündür ise, “Her kış yaşanan doğalgaz kaynaklı elektrik kesintileri altyapı eksikliğinden kaynaklanıyor. Doğalgaz depolarının ve kompresör istasyonlarının doğalgaz talebinin arttığı dönemlerde yetersiz kalması nedeniyle sorun derinleşerek devam ediyor. Bundan sonraki yıllarda yaşanabilecek soğuk hava şartlarında da, elektrik arzındaki sorunlar yeniden yaşanır. Çözüm için bir an önce altyapı yeter hale getirilmeli.” ifadelerini kullandı.

Doğalgazda yaşanan sıkıntının devam etmesi, elektrik fiyatlarını olumsuz etkiliyor. Resmi veriler ve uzmanların değerlendirmesine göre 31 Ocak Cuma günü ortalama 153,17 TL/MWh olan Piyasa Takas Fiyatı (PTF), 6 Şubat için 217,49 TL/MWh çıktı. Bir diğer ifadeyle yüzde 42’lik bir fiyat artışı söz konusu. Saatlik fiyat geçen cuma en yüksek 185,77 TL/MWh iken bugün için en yüksek fiyatı 499,03 TL/Mwh çıktı. Bu durum gelecek hafta da devam edebilir. Çünkü havalarda belirgin bir ısınma gözükmüyor ve İran ve Azeri gazında yaşanan sorun devam edecek gibi gözüküyor.