Başbakan Tayyip Erdoğan'ın 15 Mart'ta başlayacak Güneydoğu gezisi bu açıdan büyük önem taşırken, uzmanlar güvenlik tedbirlerinin sosyal açılımlarla desteklenmesi gerektiğini vurguluyor. Terörün kökünü kazımak için ekonomik, sosyal, siyasal ve hukuksal reformların şart olduğunu belirten Uluslararası Stratejik Araştırmalar Kurumu Başkanı Sedat Laçiner, "Askerî operasyonları sivil operasyonlarla taçlandırmak gerekir. Zihinlere nüfuz edilemezse başarı hayal olur. Dağın sadece iniş kısmına değil, çıkış yönüne de odaklanmak lazım." ifadesini kullanıyor. Güneydoğu Genç İşadamları Derneği Başkanı Abdulkadir Akboz da halkın terör konusunda bilinçlendirilmesini istiyor. "Güneydoğu'da artık iş konuşulmalı." diyen Akboz, bölgedeki işsizlik sorununun çözümü için proje geliştirilmesini talep ediyor. Terörü bitirmede silahlı mücadelenin çözümün bir kısmı olduğunu dile getiren Sedat Laçiner, sahadaki başarılar kamuoyu oluşturmada yeterince kullanılamazsa başarının hayal olacağını savunuyor. "Türkiye sahada kazandıklarını basit halkla ilişkiler hataları ile kaybetmemeli." diyen Laçiner, şu değerlendirmede bulunuyor: "Belki de ilk defa inisiyatifi kendi eline alan hükümet, bundan sonraki süreçte sürüklenmeden, kontrollü ama etkili bir şekilde operasyonlara devam edebilmelidir. Sadece terörist öldürerek terör örgütünü bitirmek mümkün değildir. Sivil alanda da reformlar başlamazsa bu askerî operasyonlar Türkiye'yi belki bir-iki yıl rahatlatabilir. Sadece dağın iniş kısmına odaklanan, dağın çıkış yönüne bakmayan bir mücadele anlayışı eksiktir ve hatta terörü bitirmek yerine güçlendirici sonuçlara dahi neden olabilir." Türkiye'nin terörle mücadeledeki kararlılığını tüm dünyaya göstermesi açısından kara harekâtının önemli olduğuna dikkat çeken Dicle Üniversitesi (DÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mazhar Bağlı, bundan sonra bölgeye yönelik sosyal projelerin hayata geçirilmesi gerektiğini söyledi. Bağlı, bu konudaki önceliklerin belirlenmesi için sivil toplum kuruluşları ve bölgenin kanaat önderleri ile görüş alışverişinde bulunulmasını istedi. Terörün bitirilmesi için sadece askerî çözümlerin yeterli olmayacağını savunan Bağlı da şu görüşleri ortaya koydu: "Bölgeyle ilgili Kürt sorununun konuşulup tartışılması gerekiyor. Birkaç çözüm projesi ortaya konup tartışmak şart. Sorunu sadece güvenlik meselesi olarak algılamak doğru değil. Şimdiye kadar hep böyle yapıldığı için aynı noktadayız. 'İmralı'ya özgürlük', 'PKK terör örgütü değil' diyerek bunlarda ısrar edenler çözüm değil, çözümsüzlük isteyenlerdir. Hükümetin bunlara bakmaksızın çözüm üretmesi lazım. Hükümetin soruna ilişkin bir programı var mı yok mu; bunun ortaya konulması gerekiyor." Eski İstihbarat Daire Başkanı Bülent Orakoğlu da terörle mücadelenin birçok boyutu olduğunu belirterek güvenliğin yanı sıra teröre destek veren iç dinamiklerin kesilmesi ve sosyal tedbirlerin de alınması gerektiğini ifade etti. "Teröristlerin dağdan indirilmesi için kısmî aflar çıkarıldı. Diplomatik ataklar yapıldı." diyen Orakoğlu, terör örgütünün dış güçler tarafından Türkiye'ye karşı maşa olarak kullanıldığını savundu. GAP, işsizliğe çare olacak Başbakan Yardımcısı Cemil Çiçek, Güneydoğu'ya yönelik yeni bir paket hazırlıklarının bulunmadığını açıkladı. GAP projesinin 3,8 milyon kişiye iş alanı açtığını hatırlatan Çiçek, şunları söyledi: "İnsanlar bu nedenle bu yola gidiyorsa bizim yapmak istediğimiz iş budur. Bizim teröristi dağdan indirmek adına özel paket açıklamamızı kimse beklemesin. Demokratik standartların yükseltilmesi, ekonomik standartaların artırılması terörü bitirir." Halk teröre karşı bilinçlendirilmeli Güneydoğu Genç İşadamları Derneği (GÜNGİAD) Başkanı Abdulkadir Akboz, halkın terör konusunda bilinçlendirilmesi gerektiğini söyledi. Kara harekâtının bitmesinin bölgede ve iş dünyasında psikolojik rahatlık sağladığına dikkat çeken Akboz, belirsiz olan bir sürecin bu şekilde son bulmasının da olumlu gelişmelere yol açacağını kaydetti. "Güneydoğu'da iş konuşulması gerekiyor." diyen Akboz, şunları söyledi: "Terör sosyal bir olgudur. Eğitimle halkı bilinçlendiren programlar geliştererek özellikle genç nüfusa bunu aktarmak çok önemli. Terör sorununa çözüm bulunmak isteniyorsa sadece askerî operasyonlarla değil sosyal programlarla da sorunun çözümüne katkı sağlanmalı. Askerî çözüm kendi seyrinde işliyor. Artık ekonomik boyutun konuşulması gerekiyor. Bölgede en büyük sorun işsizlik. Bu çözülürse birçok sorun da çözülür." Doğu-batı kardeşliği yaygınlaştırılmalı Diyarbakır Girişimci İşadamları Derneği (DİGİAD) Başkanı Aziz Nart, bölgede yaşanan tahribatın giderilmesi için Doğu-Batı kardeşliğinin geliştirilmesine yönelik çalışmaların hızlandırılmasını istedi. Nart, şunları söyledi: "Başbakanımızın Ankara ve İstanbul'da bulunan, başta Diyarbakırlılar olmak üzere bölgeye yatırım yapacak işadamlarıyla bir araya gelmesini istiyoruz. Bölge milletvekillerinin de katılacağı toplantıda, Başbakan'ın yatırım konusunda söz almasını bekliyoruz." ZAMAN