Özel Dershaneler Birliği Derneği (Öz-De-Bir) tarafından hazırlanan yol haritasında, iç hukuk yollarının bitmesi ve sonuç alınamaması halinde Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne (AİHM) başvurulacağı ifade ediliyor. Dershanesi kapatılanlar, kapatılma yöntemine göre Anayasa Mahkemesi'ne, Danıştay'a, idare mahkemelerine başvurabilecek.
Kocaeli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Kamu Hukuku Bölüm Başkanı Prof. Dr. Sevtap Yokuş başkanlığında hazırlanan kılavuzda, dershanelerin herhangi bir yasal hak arayışına girmeden, eğitim sisteminin içindeki konumlarını devam ettireceğine olan inançların korunmak istendiği belirtiliyor.
Dershanelerin kapatılmasının ardından açılacak iptal davasında Anayasal haklar olarak eğitim ve öğrenim hakkı, çalışma hakkının ihlali ve hukuka aykırılığa neden olan hukuki ilkelerin ihlali konularının tartışılacağı kaydediliyor. Hukuksal başvuru yolları ise 'Anayasa altındaki ilgili hukuksal düzenlemeler, kanun yoluyla dershanelerin kapatılma olasılığı, idari tasarruf yoluyla dershanelerin kapatılması olasılığı, hukuka aykırı idari tasarrufa karşı iptal davası ve yürütmeyi durdurma talebi, uğranılan zarar karşısında tam yargı davası, hak ihlalleri nedeniyle Anayasa Mahkemesi'ne ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne bireysel başvuru' başlıkları altında anlatılıyor.
Dershanelerin kapatılmasının idari bir kararla ya da düzenleyici bir işlemle de gerçekleşebileceğine dikkat çekilen kılavuzda, "Doğrudan böyle bir yol izlenmişse bakanlığın bir kararı ya da yönetmelikle bu sonuç yaratılmış olacağı için Danıştay'da ilgili işlemin ortadan kaldırılması için iptal davası açılabilir." deniyor. İptal davasının, yürütmeyi durdurma talebiyle birlikte açılması gerektiği ifade ediliyor.
Birçok dershane binası, dönüştürme olanağı olamayacağı için boşaltılacağı ve değerini yitireceğinin altının çizildiği kılavuzda, öğrenime ara verme nedeniyle çok büyük zararlarla karşılaşılacağı belirtilerek, "İdare, bir kanuna dayanarak ve girişim özgürlüğü çerçevesinde faaliyet yürütüldüğü halde, hukuka aykırı bir şekilde bu faaliyetin önlenmesi nedeniyle ortaya çıkabilecek her türlü maddi ve manevi zararı karşılamakla yükümlüdür. Bu zarar kapsamına dolaylı olarak uğratılan zarar da girmektedir. Yönetimin işlemi ile doğan zarar arasındaki illiyet bağı, tazmin zorunluluğu için yeterli sayılacaktır." değerlendirmesinde bulunuluyor.
Dershanelerin kapatılmasının hukuksal sonuçları ise 'İhlal edilecek Anayasal haklar boyutu, eğitim ve öğretim hakkı, çalışma ve sözleşme özgürlüğü-girişim özgürlüğü, çalışma hakkı ve ödevi, etkili başvuru hakkı, adil yargılanma hakkı, hukuka ve Anayasa'ya aykırılık-hukuki ilkelerin ihlali, hukukun genel ilkeleri, kazanılmış hak kavramı ve hukuki güvenlik, hakların güvence ölçütleri (demokratik toplum gerekleri, öze dokunmama, ölçülülük), yasama ve yönetimin işlemlerinin temelini oluşturan kamu hizmetinin gerekleri ve kamu yararı' başlıkları altında ele alınıyor.
CİHAN
