Sürekli Vakıflar Tarihi Eserler ve Çevreye Hizmet Derneği’nin
Ayasofya Camisi’nin müzeye çevrilmesini ilişkin 24
Kasım 1934 tarihli
Bakanlar Kurulu Kararı’nın kaldırılarak müze vasfı korunarak söz konusu caminin ibadete açılması istemiyle Başbakanlığa başvurmuş,
Başbakanlık bu isteme
yanıt vermemişti. Dernek bunun üzerine, 1934 tarihli Bakanlar Kurulu Kararı’nın iptali istemiyle
Danıştay’da
dava açmıştı. Danıştay 10. Dairesi, Ayasofya Camisi’nin müze olarak kullanılmasında hukuka aykırılık bulunmadığına işaret ederek, davayı oy birliğiyle reddetti.
Dairenin kararında,
türbe, akaret, muvakkıthane ve medreseyi de kapsayan Ayasofya Camisi’nin bulunduğu Eminönü ilçesi,
Cankurtaran Mahallesi Bab-ı Hümayun Sokağı’nda bulunan 2 hektar 6644 metrekarelik taşınmazın,
24 Kasım 1934’de Bakanlar Kurulu kararıyla müzeye çevrilmesine karar verildiği belirtildi.
Sözleşme hükümlerinin bir gereği olarak oluşturulan Dünya Miras Listesinin de
UNESCO’ya bağlı Dünya Miras Komitesi tarafından belirlenerek bulundukları ülkenin devleti tarafından korunması garanti edilmiş
doğal ve kültürel varlıkları gösterdiği ifade edilen kararda, kültürel bir
miras niteliği taşıyan
İstanbul’un tarihi alanlarının da 6
Aralık 1985’te Dünya Miras Listesine dahil edildiği hatırlatıldı.
Kararda, şöyle denildi:
“İstanbul’un tarihi alanlarının en önemli parçalarından biri olan ve ortak miras olarak kabul edilen evrensel değerlere sahip Ayasofya’nın, inşa edildiği yüz yıllar öncesinden günümüze kadar uzanan süreçte tarihe tanıklık etmesi, belli bir zaman diliminde veya kültürel mekanda,
mimarinin veya teknolojinin, anıtsal sanatların gelişiminde, şehirlerin planlanmasında veya peyzajların yaratılmasında, insani değerler arasındaki önemli etkileşimi göstermesi, insanlık tarihinin bir veya birden fazla anlamlı dönemini temsil eden yapı tipinin ya da mimari veya teknolojik veya peyzaj topluluğunun değerli bir örneğini sunması ve bir veya birden fazla kültürü temsil eden önemli bir örnek olması nedeniyle tüm dünyaya tanıtılma işlevinin gereği gibi yerine getirilebilmesi amacıyla müze olarak kullanılmasında hukuka aykırılık bulunmamaktadır.”
AA