Küresel ısınma ve sıcak geçen kışın ardından bu kez de Kuzey Afrika sıcaklarının etkisinin iyice hissedildiği Aydın'da, bugün 2007 yılının en sıcak günü yaşandı. Dün gölgede sıcaklığın 44 derece olduğu kentte, sıcak hava bugün etkisini daha da artırdı. Termometrelerin gölgede 47 dereceyi gösterdiği il merkezinde yüzde 28'leri bulan nemin de etkisiyle daha fazla etkili olan sıcaklar nedeniyle, il merkezi adeta hayalet şehre döndü. Zorunlu işi olmayan birçok kimse gündüz saatlerinde dışarı çıkmazken, sokaklarda sadece hafta sonu tatili için şehir merkezine gelen asker ve polis okulu öğrencilerin dolaştığı görüldü. İşleri ya da görevi dolaysıyla dışarı çıkmak zorunda kalanlar ise parklardaki ağaçların altlarında gölgelenip serinlemeye çalıştı. Sıcak havalar en çok dondurma, meşrubat ve su satıcılarının işine yaradı. Şehir merkezindeki park ve piknik alanlarına akın eden vatandaşlar, sıcakların etkisinden daha az etkilenme gayreti içerisine girdi. Sıcaktan bunalan ve maddi sıkıntıları nedeniyle denize gitmeye fırsat bulamayan çocuklar, belediye tarafından yaptırılan su havuzlarında serinlemeye çalıştı. Sık sık ellerini ve yüzlerini yıkayan çocuklar, arkadaşlarını su havuzlarının içerisine iterek oyunlar oynadı. Aydın'da son 3 yılın es sıcak günlerini yaşadıklarını kaydeden çocuklar, serinlemek için günlerini su havuzlarında geçirdiklerini söyledi. Aydın'da sıcakların son günlerde iyice artmaya başladığına dikkat çeken Aydınlı esnaf Ali Deniz, bu nedenle il merkezinde sokakların boşaldığını belirtti. Vatandaşların sıcak nedeniyle evlerinden çıkmak istemediğini kaydeden Deniz, "Yaz döneminin girmesiyle birlikte sıcaklar iyice arttı. Vatandaşlarımız daha çok akşam saatlerinde çıkıyor. Herkes hava serinleyince çıksa da, su tüketiminde ciddi bir artış gözlendi" dedi. Zaten normalde Aydın'ın sıcak bir il olduğuna dikkat çeken emekli devlet memuru Hasan Demir de, "Herhalde bu sıralar televizyonların söylediğine göre 4-5 derece daha da artacakmış. Sıcaktan korunmak için mümkün olduğunca gölgelerde dolaşıyoruz. Evde soğuk duş alıyoruz. Daha çok beyaz giysiler giyerek korunmaya çalışıyoruz işte. Tatil imkânımız yok. İmkân olsa tabi tatile gitmek isterim. Emekli memuruz sonuçta." diye konuştu. Sıcakların daha çok fakirleri etkilediği savunan İrfan Bayrat ise, Aydın'da ev çok sıcak olduğuna değindi. Bu yüzden gündüz dolaşıp gölgelerde oturduklarını açıklayan Bayrat, şöyle konuştu: "Akşama kadar dolaşıp, sonra eve gidiyoruz. Bir havuz olsa, insan içine girse çok güzel olacak. Ama böyle bir imkânımız da yok. Parasız bir havuz olsa, çok güzel olacak. Fakirler paralı havuzlara giremiyor. Zenginler giriyor. Biz fakirler onlara bakıyoruz." -------------------------------------------------------- Aşırı sıcaklara karşı neler yapılabileceğiyle ilgili soruları Hidroklimatoloji Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hatice Gürdal yanıtladı. Afrika sıcaklarına karşı bünyemizi güçlendirmenin yöntemi var mı? Hava sıcaklığıyla birlikte nemin de yüksek olması teri buharlaştırır ve bu da insanı bunaltır. Örneğin 3n derece sıcaklıkta nem yüzde 70 olduğunda hissedilen sıcaklık n6.8 derece, nem yüzde 80 olduğunda hissedilen sıcaklık ise 52.2 dereceye ulaşacaktır. Bu yüzden en doğru yol sıcak ortamda bulunmamaktır. Sıcak havalarda terleme devam ettiği sürece, yeterince su ve mineral almak şartıyla vücudun kayıpları karşılanmalıdır. Sıcak yaz aylarına karşı nasıl önlem alınmalı? Aşırı sıcaktan korumalı yerlerde, klimalı ortamlarda ve hava akımı iyi olan mekanlarda oturmalı. Bol ve açık renk giysiler tercih edilmeli ve sıvı kaybına karşı dikkatli olunmalı. Ayrıca aşırı fiziksel güç gerektirmeyen işlerde çalışanlar sıcak etkisine karşı daha korumalıdır. HAVADAKİ NEME DİKKAT Sizce bu sıcaklardan en fazla kimler etkilenecek? Diyabet, dolaşım sistemi hastalığı, anemi yani kansızlık, alkol bağımlılığı ve tiroit hastalığı olanlar için sıcaklar çok daha zordur. Astım ve tansiyon hastaları kötü etkilenir. Bu tip rahatsızlığı olanlar, öğle saatlerinde ve sıcağın en yoğun olduğu dönemlerde dışarı çıkmaktan kaçınmalıdır. Sıcak sendromları; hava sıcaklığı 32 derecenin, nem oranı da yüzde 60'ın üzerindeyse ortaya çıkar. Çocuklar ve yaşlılar sıcaklardan daha fazla etkilenir. Çocuklar neden sıcaklardan daha fazla etkileniyor? Özellikle bebekler için sıcaklar çok tehlikelidir. Çünkü kendilerini ifade edemezler. Anne sütüyle beslenen bebeklere, ek su vermeye gerek yoktur. Ancak anne sütü alan bebeklerde; sıcak havalarda ishal veya tekrarlayan kusmalar olursa ek olarak sıvı vermek gerekir. ÇİMEN YERİNE AĞAÇ Yaşlılar sıcaklara karşı ne yapmalı? Yaşlılar hareket güçlüğü yaşadıklarında daha az tuvalete gitmek için çoğunlukla daha az su içer. Oysa yaşın ilerlemesiyle birlikte sıvı ihtiyacı artar. Yaşlılarda; damar sertliği, kalp yetersizliği, şeker hastalığı varsa ve idrar söktürücü ilaç da kullanılıyorsa sıcak çarpmasına kadar giden rahatsızlıklara daha sık rastlanır. Sıcaklar, organizma için ek bir yük yaratarak yüksek tansiyon, inme ve benzeri durumların oluşumunu kolaylaştırır. Sizce sıcaklarda deniz kenarları mı yoksa ağaç altları mı daha güvenli? Deniz üzerinden gelen serin hava esintilerinden yararlanılabilir. Ancak doğru saat seçilmezse; deniz suyu, güneş radyasyonunu yansıttığı için daha tehlikeli olabilir. Deniz kenarında esintiden yararlanmak için akşamüstü saatlerini tercih etmek gerekli. Çünkü bu hava ciltle temas ettiğinde büyük bir rahatlama sağlar. Aynı rahatlamayı size hiçbir klima veremez. Çünkü havadaki iyonlar doğal ortamda bulunur ve çok rahatlatıcıdır. Her yeşil alan da yararlı değildir. Çimenler yerine ağaç gölgeleri, güneş ışınlarının size ulaşmasını zorlaştırır. TERLEDİKÇE SU İÇİN Gün içinde terlemeyi önlemek için neler yapmalı? Terlemeyi önlemeyin! Terleme yapacak ortamda bulunmayın yeter. Vücut terleyerek ısı birikimini önler. Terin buharlaşması ise ısı kaybı yapar. Yapılacak iş; terlemeniz artıkça sıvı tüketimini de artırmak ve kaybedilen sıvı elektrolitleri yerine koymaktır. Ama su ve tuz kısıtlaması olan hastalar doktorlarının söylediği gibi davranmalıdır. Sıcaklar vücudumuzun en fazla neresini etkiler? Her yeri etkiler; beyin ve kalp için daha tehlikeli sonuçlar doğurabilir ama sıvı kaybı olduğu için böbreklerde de sorun olabilir. Düşünmeyle ve karar vermeyle ilgili yavaşlamalar da oluşabilir. Çalışma saatleri çok sıcak günlerde değiştirilmeli mi? Çok sıcak günler için bu tür uygulamalar denenebilir. Öğle tatili uzatılabilir; çünkü gün ortasında güneş ışınları çok dik gelir ve özellikle dış ortamda çalışan insanlar için sorun oluşturur. Ekvatora yakın ülkelerde öğle tatilleri daha uzun oluyor. Eğer mümkünse öğle tatilinde siesta yani öğle uykusundan yararlanmakta fayda var. Vücut; sıcakta yorulduğu için bu küçük dinlenme molası vücudun kendini yenilemesine destek olur. Sabah