Ancak
yüksek yargıda sonuçlandırılmadığı için zamanaşımına uğrayan binlerce
dosya var.
Nisan 2010 itibarıyla bu rakam 850 bin. Sürecin en yavaş işlediği konuların başında ise temyiz mekanizması geliyor. Bir yanda tozlu raflarda yığılan dosyalar diğer yanda birkaç günde sonuçlandırılan
davalar akıllarda soru işaretleri bırakıyor. Çarpık ve hantal işleyişin doğurduğu mağduriyetlerin en çarpıcı örnekleri ise cezaevlerinde yaşanıyor. Yattıkları süre şartlı
tahliye süresini geçtiği halde temyiz kararı geciktiği için salıverilemeyen
mahkumlar var. Birçoğu temyiz hakkından vazgeçmek için dilekçe veriyor. Onun için bile uzun süre bekliyorlar.
Ümraniye T ve E Tipi ile
Üsküdar Paşakapısı
Cezaevi savcılığına yeni atanan
Ersoy Yüce, soruna çare aramak için çalışma başlattı. Yaptığı araştırma çarpıcı bir gerçeği ortaya çıkardı. Buna göre toplam 2 bin 790 hükümlüden 918'inin dosyası
Yargıtay'da. 4 yıldır bekleyenler bile mevcut.
Yargıtay bu cezaları onasa dahi 89 mahkûm hemen tahliye olacak. 201'i açık cezaevine nakledilecek.
Tartışmaların göbeğindeki Yargıtay'da her yıl yüz binlerce dosya bir sonraki seneye devrediyor. Bu ağır işleyiş zincirleme sorunları da beraberinde getiriyor. Yargıtay'daki mevcut 11 ceza dairesi 2009 yılında toplam 218 bin dosyayı karara bağladı. Zamanında incelenemediği gerekçesiyle bunlardan 14 bin 809 tanesi zamanaşımına uğrayarak ortadan kaldırıldı. Nisan 2010 verilerine göre işlem bekleyen dosya sayısı 850 bin. Bu gecikme beraberinde pek çok mağduriyet de getiriyor. Yüksek yargıdaki aksaklığın cezaevlerindeki kapasite aşımına doğrudan etkisi bulunurken mahkumların lehine durum oluşturabilecek yasal imkanları da aleyhine çevirebiliyor. Örneğin, Ümraniye T
tipi cezaevi 800 kişi kapasiteli ama bin 268 mahkûm kalıyor. Ümraniye E tipi ise 700 kişi kapasiteli ama orada da bin 263 mahkum bulunuyor.
Türkiye'deki cezaevlerinin genel tablosu da bundan farklı değil. Pek çok cezaevi kapasitesinin çok üstünde mahkum ve
tutuklu barındırmak zorunda kalıyor. Ümraniye T ve E Tipi ile Üsküdar Paşakapısı
Cezaevi savcılığına yeni atanan Üsküdar Savcısı Ersoy Yüce kronikleşmiş bu soruna çare aramak için çalışma başlattı. Yaptığı araştırma çok daha çarpıcı bir gerçeği ortaya çıkardı. Yüzlerce dosyanın Yargıtay'da temyiz beklediğini belirledi. Buna göre Ümraniye T Tipi'nde 545 dosya, E Tipi'nde 331 dosya, Paşakapısı'nda ise 72 dosya temyizde bekliyor. Normalde başvurular cezaların bozulması için yapılmış. Ancak dosyaların beklediği süre o kadar uzun ki, Yargıtay mahkumların aldıkları cezaları onasa bile 89 kişi hemen tahliye olacak. Çünkü yattıkları süre, yatmak zorunda kaldıkları normal ceza süresini geçmiş durumda. 201 kişi ise açık cezaevine nakledilecek. Türkiye'de açık ve kapalı olmak üzere toplam 367 cezaevi bulunuyor. 30
Eylül 2010 itibarıyla cezaevlerindeki toplam tutuklu-hükümlü sayısı 120 bin 360 kişi. Bunların 56 bin 427'si tutuklu. Türkiye'de halen yapımı devam eden 17 cezaevi bulunuyor. Ceza ve tevkifevleri
Adalet Bakanlığı bütçesinin yüzde 40'ını alıyor. Toplam Adalet Bakanlığı bütçesi 3 milyar 783 milyon 866 bin TL. Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü'nün bu bütçe içerisindeki payı 1 milyar 532 milyon 394 bin TL'ye karşılık geliyor.