Çok büyük bir ihtimalle
Anayasa Mahkemesi öyle bir davayı reddeder ve değişiklik
referanduma gider!
Mahkeme’nin ret kararı vereceğini nereden biliyorum? Bilmiyorum, hukuk bilimine dayanarak kuvvetle tahmin ediyorum.
Çünkü
Anayasa Mahkemesi, anayasa değişikliklerine ancak “şekil” yönünden, mesela Meclis’te kaç oyla kabul edilmiş diye bakar, “esastan” inceleyemez!
İtirazları duyuyor gibiyim: Türban yasağının kaldırılmasında Anayasa Mahkemesi “şekil”den iptal imkânı bulamayınca “laikliğe aykırı” diyerek “esastan” iptal etmemiş miydi?..
Bu defa da yine değişmez nitelikte olan “kuvvetler ayrılığı” ve “demokratik hukuk devleti” ilkelerine aykırı bularak
iptal kararı veremez mi?!
Evet beklenti budur; ama...
‘Laikliğe’ benzemiyor!
Evet, Anayasa Mahkemesi, üniversitelerde
türbanı serbest bırakan anayasa değişikliğini “laikliğe” aykırı bularak “esastan” inceleyip iptal kararı vermişti!
Ama bu defa aynı yorumu yapmasına hiç ihtimal vermiyorum.
“Kuvvetler ayrılığına aykırılık” iddiası, ‘
laiklik’le mukayese edilemeyecek kadar farklıdır.
Anayasa Mahkemesi baştan itibaren çok dar ve
yasakçı bir laiklik içtihadı geliştirmişti. Hatta hiç çekinmeden “Avrupa’daki gibi bir laiklik bizde olmaz” diye yazabilmişti! (Karar: 89/12)
Ve, kendisinin yerleştirdiği bu dar ve otoriter laiklik içtihadına dayanarak, başörtü yasağını laikliğin zorunlu bir unsuruymuş gibi kabul etmişti... Ve, yasağın kalkmasını “dolaylı yoldan” laikliğin kalkması gibi yorumlayarak anayasa değişikliğini “esastan” iptal etmişti.
Peki, şimdi de Anayasa Mahkemesi’ne
üye seçiminin değiştirilmesini aynı şekilde “değişmez ilkelere aykırı” sayarak iptal edemez mi?!
Hayır, iptal edemez! Çünkü Mahkeme’nin kendisi 2003 yılında daha ileri bir değişiklik önerisinde bulunmuştu!
Laiklik konusundan farklı olarak, Mahkeme’nin yapısının nasıl olması gerektiğine dair içtihatlar da yoktur, olamaz zaten. Üstelik Batılı demokrasilerde Anayasa Mahkemesi üyelerinin nasıl “çeşitli” kaynaklardan ve parlamento tarafından seçildiği de ortadadır.
Bir iptal söz konusu olamaz.
HSYK için iptal?
Peki, Mahkeme HSYK’nın yeniden yapılandırılmasını “kuvvetler ayrılığı, hukuk devleti” gibi değişmez ilkelere aykırı bularak anayasa değişikliğinin bu bölümünü “esastan” iptal edemez mi?
Hayır, edemez!
Çünkü
taslak, yargı bağımsızlığını kaldırmıyor, ilerletiyor:
Müfettişler, sekretarya ve
bütçe bakanlıktan alınıp HSYK’ya veriliyor...
HSYK için öngörülen üye seçimi ve Adalet Bakanı’nın taslaktaki konumu birçok Batılı ülkelerde mevcut...
Anayasa Mahkemesi’nin laiklik gibi, HSYK hakkında eskiden aldığı kararlar yok; olamaz da zaten.
Taslaktaki modeli Anayasa Mahkemesi’nin “değişmez ilkeler”e aykırı sayması mümkün değildir!
10. Cumhurbaşkanı Sayın
Ahmet Necdet Sezer de 2007’deki anayasa değişikliklerini önlemek için “esastan” değil, sadece “şekilden” yani
oylama sayılarından dolayı iptal davası açabilmiş,
mahkeme onu da reddetmişti. (Karar: 2007/68)
Taslak yeterli sayılarla Meclis’ten geçerse, referandum hukuken önlenemez gözüküyor.
TAHA AKYOL-MİLLİYET