AA muhabirinin aldığı bilgiye göre, bacalı tip
kombi ve
şofben kullanımında bacanın standartlara uygun olması ve bu bacaların her
sezon en az bir kez temizlenmesi gerekiyor.
1 metreküp doğalgazın yakılabilmesi için yaklaşık 10 metreküp taze havaya ihtiyaç bulunurken yanma havası bu cihazların konulduğu mahallere yerleştirilen ventilasyon (havalandırma) menfezleri vasıtasıyla sağlanmakta. Bu menfezler hiçbir şekilde kapatılmamalı.
Baca gazlarının soğumasını azaltmak, baca tepmesini önlemek ve hava şartlarının etkisini azaltmak için bacalar yalıtılmalı veya baca
duvarının et kalınlığı en az 10 santimetre olmalı.
Soba alımında da, alacağınız sobanın TSE standartlarına uygunluğuna dikkat edilmeli. Benzer şekilde kullanılan
yakıtın standartlara uygunluğu ve izin belgesi olmayan satıcılardan yakıt alınmaması hususları da önem taşımakta.
TMMOB Makine Mühendisleri Odası
Ankara Şubesi Başkanı ve
Çankaya Üniversitesi Mekatronik Mühendisliği B
ölüm Başkanı
Prof. Dr. Müfit Gülgeç, AA muhabirine yaptığı açıklamada,
karbonmonoksit gazının doğalgaz, LPG, kömür ve odun gibi yapısında 'karbon' bulunan yakıtların yanması veya tam olarak yanmaması sonucunda oluşan
dumanda yer alan zehirli bir gaz olduğunu belirtti. Prof. Dr. Gülgeç, ''Kokusuz, renksiz, tatsız bir gaz olan karbonmonoksitten kaynaklanan zehirlenmelerin özellikle uykuda iken farkına varılmasının güçlüğü bu zehirlenmeye karşı önlemler konusunda daha bilinçli olunmasını gerektirmekte'' dedi.
Kömürlü soba kullananların nelere dikkat etmesi gerektiğine ilişkin bilgi veren Gülgeç, sobada eksik yanma sonucu oluşan karbonmonoksit gibi zararlı gazların oda içine sızması durumunda zehirlenmelere neden olacağını belirtti.
Alınacak sobanın TSE standartlarına uygunluğuna dikkat edilmesi gerektiğine işaret eden Gülgeç, ''Benzer şekilde kullanılan yakıtın standartlara uygunluğu ve izin belgesi olmayan satıcılardan yakıt alınmaması hususları da önem taşımaktadır'' diye konuştu.
Gülgeç, sobanın aşırı doldurulmaması gerektiğinin altını çizerek, ''Aşırı doldurulan sobanın duman yolu daralır ve soba içinde düzensiz ısı dağılımı olacağından baca çekişi zayıflar'' dedi.
İyi ısınmayan ve alttan yakılan kömür sobalarında karbonmonoksit zehirlenmesi riskinin arttığını dile getiren Gülgeç, soba tutuşturulurken yakıtın üstten yanmasının sağlanması gerektiğini, bu şekilde soba içinde ortaya çıkan zehirli gazların yanarak sobayı terk ettiğini söyledi.
Yatmadan önce sobaya kesinlikle yakıt koyulmaması gerektiğini vurgulayan Gülgeç, ''Özellikle alçak basınçlı-lodoslu havalarda ölüm olayları artmaktadır. Baca standartlara uygun değilse alçak basınçlı-lodoslu havalarda soba yakılmamalı'' diye konuştu.
Kombi ve şofben kullanımında dikkat edilecek hususlar
Kombi ve şofben alırken cihazın kalite belgesi ve garantilerine dikkat edilmesi gerektiğini ifade eden Gülgeç, cihazın montajının mutlaka yetkili
servis tarafından yapılması gerektiğini söyledi.
''Bacalı doğalgazlı cihazlar, baca tepmelerinden kaynaklı riskleri ortadan kaldıracak
emniyet düzenekleriyle donanmıştır'' diyen Gülgeç şunları kaydetti:
''Ancak bazı servisler, bacanın iyi çekmemesi nedeninden ötürü, cihazın arızaya geçmesini önlemek için bu tertibatı devre dışı bırakabilmekte ve bunun sonucunda baca gazı zehirlenmesinden kaynaklı ölümler meydana gelebilmektedir. Bu tip tadilatların yapılmasına kesinlikle izin verilmemeli.
1 metreküp doğalgazın yakılabilmesi için yaklaşık 10 metreküp taze havaya ihtiyaç bulunmaktadır. Yanma havası bu cihazların konulduğu mahallere yerleştirilen ventilasyon (havalandırma) menfezleri vasıtasıyla sağlanmaktadır. Bu menfezlerin hiçbir şekilde kapatılmaması gerekmekte.''
Gülgeç, bacalı tip kombi ve şofben kullanımında bacanın standartlara uygun olması ve bu bacaların her sezon en az bir kez temizlenmesi gerektiğini söyledi.
Doğalgaz bacalarına kesinlikle aspiratör vb. başka bir cihaz bağlanmaması gerektiğinin altını çizen Gülgeç, her cihazın baca bağlantısının bağımsız olması gerektiğini belirtti.
Cihazların bakımının önemli olduğunu dile getiren Gülgeç, ''Kombi ve şofbenlerin her yıl yaz sezonunda bakımlarının yapılması, bu cihazların emniyetle çalışmaları için bir gereksinimdir'' dedi.
''Şofben için bacalı
uygulama yapılacaksa, cihaz için gerekli olan yanma havasının temini için
banyo kapısı havalandırma menfezleri yapılmalıdır'' diyen Gülgeç, şunları belirtti:
''Cihaz hermetik olsa dahi banyo kapısı havalandırma menfezleri gereklidir. Bacalar
yatak odalarından, merdiven sahanlığından, bina girişlerinden, havalandırma boşluklarından,
çatı arasından, banyo ve tuvaletten geçirilmemelidir.
Karbonmonoksit gazının ortamda belirli bir seviyeye ulaşması durumunda veya herhangi bir gaz kaçağı halinde, gaz
alarm cihazı ve otomatik gaz kesen selenoid vana kullanımı olası tehlikeleri büyük ölçüde önleyebilir.''
Şofbende veya kombide gaz kaçağı hissedildiğinde yapılacaklara ilişkin ise Gülgeç şunları söyledi:
''Öncelikle gaz vanası ve tüp dedantörü kapatılmalı, elektrik düğmeleri açılıp kapatılmamalı, kibrit-
çakmak gibi alev ve kıvılcım çıkartabilecek hiçbir işlem yapılmamalı, pencereler karşılıklı açılarak ortam havalandırılmalı, hızla gaz şirketi yetkilisi veya şofben servisi aranmalı.''
Bacalarda dikkat edilecek hususlar
''Baca gazlarının soğumasını azaltmak, baca tepmesini önlemek ve hava şartlarının etkisini azaltmak için bacalar yalıtılmalı veya baca duvarı et kalınlığı en az 10 santimetre olmalıdır'' diyen Gülgeç, şunları belirtti:
''Benzer şekilde pencere veya duvar delinerek yapılan bacalar da çabuk soğuduğu için yalıtılması gerekir. Aksi halde soğuyan baca gazı içindeki su buharı yoğunlaşır ve baca çekişi azalır. Bu tip bacalarda delinen kısımda mutlaka sızdırmazlık sağlanmalı.
Yangın emniyeti için bacalar çatının mahyasından en az 50-80 santimetre yükseklikte olmalı.
İdeal yanma için etkili baca yüksekliği en az 3,5 metre, en fazla 5 metre olmalıdır.''
Uzun bacalı binalarda yoğuşmayı önlemek için baca malzemesi olarak taş, tuğla veya paslanmaz çelik kullanılmasının uygun olduğunu dile getiren Gülgeç, bacalara yağmur suları, kuşlar,
ağaç yaprakları vb. maddelerin girmesini engellemek için mutlaka başlık kullanılması gerektiğini vurguladı.
Gülgeç, kömür gibi fazla miktarda is bırakan yakıt kullanıldığı takdirde, kirlenme durumuna göre bacanın sıklıkla temizlettirilmesi gerektiğini belirtti.