Türkiye'nin kuvvetli
lodos rüzgarlarının etkisine girdiği geçtiğimiz kasım ayı içinde tüm uyarılara rağmen 23 kişi soba ve
şofbenden sızan
karbonmonoksit gazından dolayı hayatını kaybetti. Birçok
ailenin yok olmasına neden olan zehirlenmelere karşı vatandaşları bir kez daha uyaran uzmanlar, lodos fırtınalarının karbonmonoksit zehirlenmeleri açısından en tehlikeli dönem olduğuna dikkat çekiyor.
İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa
Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Ali Körpınar, Türkiye'de gaz zehirlenmelerinden dolayı ölenlerin sayısının,
trafik kazalarından sonra ikinci sırada yeraldığını, alınacak basit önlemlerle zehirlenme vakalarının sıfıra indirilebileceğini belirtiyor.
Prof. Dr. Körpınar, özellikle lodoslu havalarda karbonmonoksit zehirlenmelerinin arttığını ifade ederek, soba, şofben veya
kombi kullananları dikkatli olmaya çağırdı: "
Bacalar, her yıl düzenli olarak
temizlenmeli. Baca, hava sirkülasyonuna uygun olmalı. Takılan
borular bacayı tıkamamalı. Özellikle lodoslu havalarda geri tepmeyi önlemek için muhakkak
döner başlık veya baca kapağı olmalı.
Kömür mümkün olduğunca kuru olmalı ve sudan korunmalı. Kömürün uzun süre depolanmasından kaçınılmalı. Deponun havalandırması olmalı ve depoya önce giren kömür önce çıkmalı. Kükürt ve kül oranı düşük, kaliteli kömür seçilmeli.
Sobalar üstten tutuşturulmalı, böylece
yakıttan çıkan zehirli gazların da yanması sağlanmalı. Soba aşırı doldurulmamalı, aksi halde zehirli gazların yanacağı ortam ve
duman yolu daralır. Yatmadan önce sobaya yakıt konulmamalı. Standart dışı soba ve boru kullanılmamalı."
ŞOFBEN KULLANIMI
Şofben zehirlenmelerinin genellikle gaz kaçaklarından değil, yeterli havalandırması olmayan yerlerde
oksijen oranının düşmesi ve karbonmonoksit oranının yükselmesi sebebiyle olduğuna dikkat çeken Mehmet Ali Körpınar, şofben kullanımında dikkat edilmesi gereken hususları da şöyle sıraladı: "Şofbenin kullanıldığı yere sürekli temiz hava girmesi sağlanmalı. Mümkünse şofben ,
banyo dışında bir yere kurulmalı ve mutlaka müstakil bacaya bağlanmalı. Baca bağlantısı olmayan yerde şofben çalıştırılmamalı. Şofbenle baca arasındaki mesafe, mümkün olan en kısa şekilde ayarlanmalı. Montajı da mutlaka yetkili
servis tarafından yapılmalı."
İZMİR'DE 2009 YILINDA 283 KİŞİ KARBONMONOKSİTTEN ZEHİRLENDİ
İzmir İl
Sağlık Müdürlüğü verilerine göre 2009 yılında 283 kişi, karbonmonoksit gazından zehirlendi. Bunlardan 4'ü hayatını kaybetti. Karbonmonoksit renksiz, kokusuz ve tatsız bir gaz. Vücuda solunum yoluyla giriyor, doğrudan kana geçtiğinde kişinin oksijen alımını engelleyerek zehirlenmesine ve ölümüne sebep olabiliyor. Risk grubunda özellikle solunum ve
kalp rahatsızlığı olanlar, bebekler, çocuklar, hamileler ve yaşlılar bulunuyor. Karbonmonoksit zehirlenmesinin
erken dönem belirtileri arasında
baş ağrısı, bulantı,
kusma, baş dönmesi, denge kusuru, görmede bulanma, çarpıntı,
nefes darlığı, bilinç kaybı,
nöbet, şok,
solunum yetmezliği ve koma ilk sıralarda geliyor.
KUTU
Geride bıraktığımız kasım ayı içinde Türkiye'nin değişik bölgelerinde yaşanan şofben ve soba zehirlenmeleri sonucu birçok aile yok oldu. Bunlar arasında, İstanbul'da 8 aylık evli
İlker-Nalan Görgün çiftinin şofbenden sızan gazdan zehirlenerek ölmesi ile Konya'da sobadan sızan karbonmonoksit gazından dolayı 6 aylık bebekleriyle birlikte hayatlarını kaybeden Hüdaverdi ve Cennet Burçak çifti de bulunuyor.
Kasım ayı içinde yaşanan belli başlı zehirlenme vakaları arasında sobadan sızan karbonmonoksit gazı ilk sırada yeralıyor. Sobadan sızan gazdan zehirlenerek hayatlarını kaybedenler; Boğazlıyan'da Şahan Sicim (83) ve eşi Elmayı Sicim (74). Kırıkkale'de, anne Hatice Demirci (58) ve oğlu Fatih Demirci (16). Sivas'ta,
Necati Yazıcı (48) ile eşi İmmihan Yazıcı (47). Kayseri'de, 7 yaşındaki Sıla Kandemir ile babaannesi Emine Kandemir. Kırşehir'de Mustafa Toklu (50).
Çubuk ilçesinde Şükrü Berber (77). İstanbul'da 8 yaşındaki Berkay
Karadeniz. Ankara'da, Recep Atik ve Nejla Atik.
Gaziantep'te Fatih
Türkoğlu (17). Uşak'ta Hasan Tosun (55). Denizli'de Mustafa Suna (75) ile eşi
Rabia Suna (71). Kars'ta ise
Suat Alçı (49) şofbenden sızan gazdan zehirlenerek öldü.