Eski kuvvet komutanları Özden Örnek, Halil İbrahim Fırtına, eski 1. Ordu Komutanı emekli Orgeneral Çetin Doğan, Albay Dursun Çiçek, Albay Cemal Temizöz, açığa alınan bir amiral ve iki generalin de aralarında bulunduğu 196 sanık İstanbul 10. Ağır Ceza Mahkemesi'nde hakim karşısına çıkacak. Tüm sanıklara aynı suçlamanın yöneltildiği iddianamede, sanıkların darbeye eksik teşebbüsten 20 yıla kadar hapsi isteniyor. Silivri'de görülecek davanın tutuklu sanığı bulunmuyor. Soruşturma sürecinde ve iddianamenin kabulü ile birlikte verilen toplu tutuklama ve toplu tahliye kararları tartışmalara neden olmuştu. Soruşturma sırasında Başsavcılığın devreye girmesiyle başlayan bir operasyon durdurulmuş iki savcı dosyadan alınmıştı. Son olarak Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu (HSYK) kararı ile davaya bakan mahkemenin başkanı değiştirildi. Taraf gazetesinde yayımlanan haber üzerine başlatılan soruşturma sonucunda açılan dava yarın başlıyor. Camilerin bombalanması ve Türk jetlerinin düşürülmesi gibi eylemlerinin de yer aldığı belirtilen 'Balyoz' kod adlı darbe planı davası Ergenekon davalarının da görüldüğü Silivri'deki mahkeme salonunda yapılacak. 196 sanığın yargılandığı davada tutuklu bulunmuyor. Savcılar Mehmet Ergül, Süleyman Pehlivan, Ali Haydar ve Murat Yönder tarafından hazırlanan 968 sayfalık iddianameyle hakkında dava açılan sanıkların, 15 ile 20 yıl arasında hapis cezası öngören ve 'Türkiye Cumhuriyeti icra vekilleri heyetini, cebren ıskat veya vazife görmekten cebren men etmeye teşebbüs' suçunu düzenleyen eski TCK'nın 147 ve 61. maddeleri gereğince cezalandırılmaları isteniyor. İddianamede, askeri bir müdahale için öncelikle ülkeyi günden güne kaos ve kargaşa ortamına çekerek ortamı şekillendirmeyi planlandığı, bu amaçla 'Oraj', 'Suga', 'Çarşaf' ve 'Sakal' eylem planlarının hazırlandığı iddia ediliyor. Nihai amacın ise devletin kontrolünü ele geçirmek olduğu belirtiliyor. İddianamede, 5-7 Mart 2003 tarihlerinde 1. Ordu Komutanlığı'nda 162 kişinin katılımı ile gerçekleşen seminerin, 'Balyoz Harekat Planı'nda öngörülen ve bir nevi darbenin tatbikatı olan seminer olduğu anlatılıyor. TOPLU TAHLİYE VE YAKALAMA KARARLARI TARTIŞMALARA NEDEN OLDU Balyoz darbe planı iddialarına ilişkin soruşturma sürecinde tutuklamaların ardından yapılanitirazlar üzerine verilen toplu tahliye kararları tartışmalara neden oldu. 23 Şubat 2010 ile 2 Mart 2010 tarihleri arasında emekli Orgeneral Çetin Doğan ile emekli Koramiral Feyyaz Öğütcü'nün de aralarında bulunduğu 36 kişi tutuklandı. 18'i muvazzaf subay toplam 33 kişinin tutukluluğuna yapılan itiraz, İstanbul 10. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından reddedildi. Ancak, Mart ayı içerisinde çeşitli tarihlerde 15 şüphelinin tahliyesine karar verildi. İstanbul 12. Ağır Ceza Mahkemesi üye hakimi Oktay Kuban, avukatların itirazı üzerine 1 Nisan 2010 tarihinde, emekli Orgeneral Çetin Doğan, Tümgeneraller Bekir Memiş ve İhsan Balabanlı'nın da aralarında bulunduğu 19 zanlıyı tahliye etti. Kuban, tutuklanmak üzere gönderildikleri mahkeme tarafından serbest bırakılan Korgeneral Yurdaer Olcan ve Tümgeneral Abdullah Dalay için savcıların yaptığı itirazı da reddetti. İstanbul 12. Ağır Ceza Mahkemesi heyeti ise 4 Nisan 2010 tarihinde Olcan ve Dalay hakkında yakalama emri çıkardı. Aynı mahkeme 5 Nisan 2010 tarihinde de hakim Kuban'ın tahliye ettiği 11'i muvazzaf, 19 şüpheli hakkında yakalama emri çıkarttı. 17 Mayıs 2010 tarihine kadar yakalama çıkan tüm sanıklar cezaevine gönderildi. Bu kez İstanbul 9. Ağır Ceza Mahkemesi üye hakimi Yılmaz Alp, itirazlar üzerine 18 Haziran 2010 tarihinde emekli Orgeneral Çetin Doğan, Korgeneral Yurdaer Olcan, Tümgeneral Abdullah Dalay'ın da aralarında bulunduğu 11 zanlıyı, 22 Haziran 2010 tarihinde de emekli Orgeneral Şükrü Sarıışık ile birlikte 12 kişiyi tahliye etti. Albay Cengiz Köylü'nün tahliye edilmesiyle de 9 Temmuz 2010 tarihinde soruşturma kapsamında tutuklu şüpheli kalmadı. OPERASYON DURDURULDU SAVCILAR DEĞİŞTİRİLDİ Soruşturma sırasında 5 Nisan 2010 tarihinde savcıların talimatı ile bir çok adreste arama ve aralarında generallerin de bulunduğu 70'in üzerinde muvazzaf asker yaklaşık 100 kişi hakkında gözaltı operasyonu başlatıldı. Aralarında emekli generallerin de bulunduğu 14 asker gözaltına alındı. Ancak akşam saatlerinde İstanbul Cumhuriyet Başsavcısı Aykut Cengiz Engin, devreye girerek operasyonu durdurdu. Daha önce "Onayım olmadan gözaltı olmasın" uyarısı yaptığı belirtilen Engin, gözaltı emrini verdiği belirtilen 2 savcıyı dosyadan aldı. Savcılar Mehmet Berk ve Bilal Bayraktar'ın yerine Mehmet Ergül ve Murat Yönder görevlendirildi. Değişikliğe bir gerekçe olarak da iki savcının kıdeminin düşük olduğu gösterildiği belirtildi. İstanbul Cumhuriyet Başsavcı Vekili Turan Çolakkadı, değişiklikle ilgili, "Görev değişiklikleri bizim yetkimizde. Her yıl onlarca kişiyi alıp veririz. Bunun dışında başka bir şey söyleyemem." açıklamasında bulundu. 102 SANIK HAKKINDA YAKALAMA 6 Temmuz 2010 tarihinde tamamlanan soruşturmada 196 sanık hakkında hazırlanan 968 sayfalık iddianame, İstanbul 10. Ağır Ceza Mahkemesi'ne gönderildi. 19 Temmuz 2010 tarihinde iddianameyi kabul eden mahkeme tensip incelemesi sonucunda 23 Temmuz 2010 tarihinde 102 sanık hakkında yakalama emri çıkarttı. Tensip tutanağında, dosyadaki delil durumu, sanıkların üzerlerine atılı suçun vasıf ve mahiyeti, kuvvetli suç şüphesinin varlığını gösteren olguların bulunması ve suçlamanın CMK'nın 100. maddesinde belirtilen katalog suçlardan olması nedeniyle adli kontrol hükümlerinin yetersiz kalacağı belirtildi. Yakalama çıkan sanıklar arasında eski Hava Kuvvetleri Komutanı emekli Orgeneral Halil İbrahim Fırtına, eski Deniz Kuvvetleri Komutanı emekli Oramiral Özden Örnek, eski 1. Ordu Komutanı emekli Orgeneral Çetin Doğan, eski 1. Ordu Komutanı emekli Orgeneral Ergin Saygun, Genelkurmay Muhabere ve Elektronik Bilgi Sistemleri (MEBS) Başkanı Koramiral Kadir Sağdıç, Kuzey Deniz Saha Komutanı Koramiral Mehmet Otuzbiroğlu, Tuğamiral Mehmet Fatih Ilgar, Korgeneral Yurdaer Olcan, Tümgeneraller Abdullah Dalay, Halil Helvacıoğlu ve Gürbüz Kaya, Tuğamiral Abdullah Gavremoğlu ve Albay Dursun Çiçek de bulunuyor. Bu karar üzerine Bodrum Havalimanı'nda gözaltına alınan emekli Orgeneral Çetin Doğan, İstanbul'a geldiğinde kalp krizi geçirme riski nedeniyle Dr. Siyami Ersek Göğüs Kalp ve Damar Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi'e kaldırıldı. Yakalama çıkan sanıklardan emekli Kurmay Albay Ahmet Şentürk, 30 Temmuz 2010 tarihinde Afyonkarahisar'da bulunduğu orduevinden para çekmek için dışarı çıktığında polis ekiplerince gözaltına alındı. Şentürk, hakkındaki yakalama emri yüzüne karşı okunduktan sonra cezaevine konuldu. İstanbul 11. Ağır Ceza Mahkemesi, 101 sanık için yapılan itiraz üzerine 6 Ağustos 2010 tarihinde yakalama kararlarının kaldırılmasına karar verdi. Aynı mahkeme cezaevinde bulunan emekli Albay Ahmet Şentürk'ün de 22 Haziran 2010 tarihinde tahliyesine karar verdi. Bu karar üzerine bir kez daha Balyoz'da tutuklu sanık kalmadı. Tutuksuz 196 sanık yarın ilk kez hakim karşısına çıkacak. MAHKEME BAŞKANI DEĞİŞTİ Balyoz davasına bakan İstanbul 10. Ağır Ceza Mahkemesi'nin başkanı ilk duruşmaya iki gün kala değişti. HSYK'nın kararı ile başkan Zafer Başkurt'un özel yetkileri kaldırıldı. Başkurt'un kendsinin tayin talebinde bulunduğu öğrenildi. HSYK'nın listesinde nereye atandığı belirtilmeyen Başkurt'un ismi Ergenekon kapsamında yürütülen yargıyı etkileme operasyonunda teknik takibe takılmıştı. Başkurt'un şüpheli eski Adalet Bakanı Seyfi Oktay ile buluştukları iddia ediliyor. Başkurt'tan boşalan yere İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi üye hakimi Ömer Diken, görevlendirildi. Diken'in Beşiktaş'taki İstanbul Adliyesi'nde başkanlardan sonraki en kıdemli üye olduğu belirtildi.