12
Eylül'de
halk oyuna sunulacak olan anayasa değişiklik paketinin bazı maddelerinde bazı cümleleri 5'te 3'le iptal eden
Anayasa Mahkemesi'nin resmi internet sitesinde “
Anayasa değişikliği konusunda
iptal kararı verebilmek için 3'te 2 oyçokluğu gereklidir” bilgisinin yer aldığı ortaya çıktı.
Vakit Gazetesi yazarı Ali Karahasanoğlu yazdı...
Anayasa Mahkemesi ne açıklama yapacak?
Anayasa Mahkemesi'nin gerekçeli kararı açıklandı.
Karar verilmeden önce, günlerce yazıp dikkat çektiğim bir husus vardı.
Anayasa değişiklikleri ile ilgili olarak iptal kararı verebilmek için,
mahkemede yapılacak
oylamada, kaç üyenin oyu gereklidir?
12 Eylül Anayasası'nda konu “üçte iki” olarak düzenlenmişti.
Buna paralel olarak, Anayasa Mahkemesi'nin
Kuruluş ve Görevleri Hakkındaki Kanun'da da, aynı
kural getirilmişti.
Yani
kanundaki
düzenlemede de, “üçte iki çoğunluk” istenmiş.
Anayasa'da 2001 yılında yapılan değişiklikte ise üçte iki olan çoğunluk, beşte üçe indirilmiş.
Ancak Anayasa'daki değişikliğe paralel şekilde, kanunda bir değişiklik yapılmamış.
Şimdi soru şu:
“Mahkeme, oylama yaparken, Anayasa'yı mı, kanunu mu uygulayacak?”
Benim kanaatim, kanun yürürlükte olduğu müddetçe, mahkemenin kanunu dikkate alması şeklinde idi..
Zira, kanunda o düzenleme durduğu müddetçe, mahkemenin direkt Anayasa'daki maddeyi uygulaması mümkün değildi..
Şunu yapabilirdi mahkeme..
Refah Partisi'ni kapatırken yaptığı gibi, kendi kendisine
dava açıp, kanundaki “üçte iki” ile ilgili düzenlemeyi iptal ederdi..
Sonra da Anayasa'daki madde ile baş başa kaldığı için, direkt o maddeyi uygulayabilirdi..
Ama görünen o ki; mahkeme bu yönde bir dava açmamış.
Kanundaki düzenleme, hâlâ yerinde duruyor.
Karar verilmeden önce, dikkat çektiğimiz bu husus, karar verilirken oy dağılım ne oranda gerçekleşeceği belli olmadığı için, pek pratik bir sonucu olmamıştı.
Ama oylama neticesi ortaya çıkınca, şimdi görüyoruz ki, tam da o kritik eşikte imişiz.
Evet, kanunu uygularsanız, üçte iki çoğunluk sağlanamadığı için, yani 8 üyenin “
evet” oyu olmadığı için, dava tümden reddedilmiş oluyor.
Anayasa'yı uygularsanız, beşte üç çoğunluk “evet” dediği için, usûlden davayı incelemeye karar verip, esas hakkındaki incelemenin mümkün olduğu şeklinde sonuca varıyorsunuz.
Kısacası, bugün açıklanan karardaki gibi, Anayasa değişikliğinin bazı maddelerindeki bazı cümlelerin iptali mümkün oluyor.
Dün merak ettim. Anayasa Mahkemesi'nin internet sitesine girdim.
“Acaba benim gündeme getirmek istediğim konu hakkında, sitede bir bilgi var mı?” diye.
En azından “bir
cevap mahiyetinde bilgi var mı” diye..
Ama ne göreyim.. Anayasa Mahkemesi'nin internet sitesinde, Anayasa değişiklikleri ile ilgili olarak, zaten üçte iki çoğunluk gerektiği bilgisi yer alıyor..
Yani bana cevap değil, tam aksine benim fikrimi teyit eden bilgi yer alıyor..
Hayır şaka yapmıyorum.. Sitede, “Sıkça sorulan sorular” başlığı altındaki bölümde, 3. soru ve cevabı, aynen şöyle:
“3)Anayasa Mahkemesi'nin görev ve yetkileri nelerdir?
Anayasa Mahkemesi'nin temel görevi, yasama organının kimi işlemlerinin Anayasa'ya uygunluğunu denetlemektir. 1982 Anayasası'nın 148. maddesine göre, ‘Anayasa Mahkemesi, kanunların, kanun hükmünde kararnamelerin ve
Türkiye Büyük
Millet Meclisi İçtüzüğünün Anayasa'ya şekil ve esas bakımlarından uygunluğunu denetler.' Ayrıca Anayasa Mahkemesi, Anayasa değişikliklerinde Anayasa'da belirtilen biçim kurallarına uyulup uyulmadığı bakımından da denetim yapar. Başka bir deyişle, Anayasa değişikliklerini öz bakımından denetleyemez. Anayasa değişikliği konusunda iptal kararı verebilmek için üçte iki oyçokluğu gereklidir (Madde 148 ve 149).”
Evet, aynen böyle yazıyor, Anayasa Mahkemesi'nin internet sitesinde.
Eski Anayasa maddesine göre verilen cevabın, sitede unutulmuş olma ihtimali de var ama..
Bu kadar tartışmadan sonra, mahkemenin yetkililerinin, o soru ve cevabı inceleyip, güncelleştirmemiş olmaları da garip.
Mahkemenin gerekçeli kararında, “iptal yönünde karar alabilmek için üçte iki mi, yoksa beşte üç oranı mı sağlanmalı” sorusunu hiç konuşmamaları da garip.
Bakalım Anayasa Mahkemesi ne açıklama yapacak?
Sitedeki bilgilendirme amaçlı “soru-cevaplar” için “yanlış olmuş” mu diyecek?
Yoksa, “Amanın, ne yapmışız biz? Kararı ret şeklinde açıklamalıydık” mı diyecek?