Fransa'da yayımlanan Le Monde gazetesine göre, ABD Ulusal Güvenlik Ajansı (NSA), Fransa'da milyonlarca telefon görüşmesini dinledi ve elektronik postaları izledi.
Fransız yetkililerin büyük tepkisine yol açan istihbarat çalışmasına göre Amerikalı ajanlar, sadece
10 Aralık 2012-Ocak 2013 tarihlerinde Fransa'da 70,3 milyon telefon görüşmesini kaydetti. Fransız gazetesine göre, ABD, Fransa'daki terör şüphelileri ile bağlantılı olan iş adamlarının ve üst düzey Fransız bürokratların telefonlarını dinledi. Gazete, konudan haberdar olan Fransız yargısının temmuz ayında ön soruşturma açtığını duyurdu.
Fransız basını, ABD Dışişleri Bakanı John Kerry'nin Suriye konusunda Paris'te bugün yapacağı görüşmeler öncesi patlak veren skandalın Fransa ve ABD ilişkilerinde kriz yaratacağı görüşünde. Dışişleri Bakanı Laurent Fabius, ABD'nin Paris Büyükelçisi Charles Rivkin'in iddialarla ilgili kendilerine bilgi vermesi için Dışişleri Bakanlığına çağrıldığını söylemişti.
Le Monde, elindeki bilgilerin kaynağı olarak ABD'den kaçan NSA'nın eski sistem analisti Edward Snowden'ı gösterdi. Snowden daha önce, ABD'nin Brüksel'de AB'li müttefiklerini de dinlediğini iddia etmişti.
Beyaz Saray Sözcüsünden açıklama
Beyaz Saray Sözcüsü Jay Carney, ABD Ulusal Güvenlik Ajansının (NSA), Fransa'da milyonlarca telefon görüşmesini dinlediği iddialarına ilişkin, "ABD'nin tüm ülkelerce toplanan türden yabancı istihbarat topladığını" söyledi.
Carney, günlük basın brifinginde bir gazetecinin, Fransız Le Monde gazetesinin, NSA'in Fransa'da milyonlarca telefon görüşmesini dinlediği ve elektronik postaları izlediği haberine Fransa hükümetinin sert tepkisini hatırlatarak, ABD'nin buna nasıl bir izahat getireceğini sorması üzerine, "Bizim en yakın müttefiklerimizden biri ve elbette en uzun süreli müttefikimiz olan Fransa ile aramızda son derece önemli ve değerli bir ilişkimiz bulunmakta. Daha önce de ifade ettiğimiz gibi, iddia edilen istihbarat faaliyetleriyle ilgili bu tip konuları diplomatik kanallar yoluyla ele alıyoruz ve bu konuda da öyle olacak" yanıtını verdi.
İddia edilen her bir spesifik istihbarat faaliyetiyle ilgili kamuoyu önünde bir yorumda bulunmayacağını dile getiren Carney, "Politika gereği ABD'nin tüm ülkelerce toplanan türde yabancı istihbarat topladığını açıkça ifade etmiştik. Başkan Barack Obama'nın BM Genel Kurulu'nda belirttiği gibi, vatandaşlarımızın meşru güvenlik endişeleri ile tüm insanların paylaştığı mahremiyet kaygıları arasında düzgün dengeyi sağlayabilmek, istihbarat toplama şeklimizi gözden geçirmeye başladık" diye konuştu.
Carney, NSA'nın yabancı istihbaratla alakalı bir ajans olduğunu ve geçerli yabancı istihbarat hedefleri hakkında bilgi ortaya çıkarma ve geliştirme üzerine odaklandığına dikkati çekerek, "NSA'nın faaliyetleri, ABD liderlerinin, ülkeyi ve çıkarlarını terörizm ve kitle imha silahları gibi tehditlerden korumak için sunduğu taleplere yanıt olarak bu geçerli yabancı istihbarat hedefleri üzerine yönlenmiş durumdadır" dedi.
"İstedikleri zaman diplomatik kanallarla görüşeceğiz"
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Marie Harf de iddialara ilişkin, "Fransızlarla basında yer alan bazı istihbarat faaliyetleriyle ilgili raporlar hakkında istedikleri zaman diplomatik kanallarla görüşeceğiz" dedi.
Harf, günlük basın brifinginde Le Monde gazetesinde yer alan iddialara ilişkin soruları yanıtladı.
Sözcü Harf, Fransa’nın ABD’nin en eski müttefiklerinden biri olduğunu belirterek, ABD Dışişleri Bakanı John Kerry’nin Fransız mevkidaşı Laurent Fabius’la birçok konuda yakın çalışma içinde bulunduğunu hatırlattı.
"Fransızlarla basında yer alan bazı istihbarat faaliyetleriyle ilgili raporlar hakkında istedikleri zaman diplomatik kanallarla görüşeceğiz" diyen Harf, ABD’nin Paris Büyükelçisi Charles Rivkin'in, Fransa hükümetinden gelen talep üzerine, bugün Fransız Dışişleri Bakanı Fabius’un Kabine Müdürü Alexander Zigeler’le tamamen bu konuyu ele alan bir görüşme yaptığını belirtti.
Şu anda, istihbarat toplamanın en iyi yollarının neler olduğu ve Amerikan vatandaşlarının meşru güvenlik endişeleri ile ABD ve müttefiklerinin mahremiyet kaygıları arasındaki dengenin nasıl olması gerektiği üzerinde bir gözden geçirme çalışması yürüttüklerini kaydeden Harf, "Burada dikkat edilmesi gereken şey denge. Şu anda bu dengenin nerede yattığını anlamaya çalışıyoruz. Eğer konuşmak istedikleri konular varsa Fransa’yla veya diğer ülkelerle görüşmemizi sürdüreceğiz” değerlendirmesini yaptı.
Fransa’nın yanı sıra Meksika, Brezilya ve Almanya’nın da NSA’nın istihbarat faaliyetlerinden rahatsızlık duyduğunun hatırlatılması üzerine Harf, Washington yönetiminin istihbarat faaliyetleri, terörizmle mücadele operasyonları ve bunun gibi birçok konuda şeffaflığı artıracak çalışmalar yürüttüğünü kaydetti.
Birçok ortak ve müttefikle istihbarat paylaşımında bulunduklarını dile getiren Harf, “İstihbarat faaliyetleri bizim vatandaşlarımızı korumak kadar onların da vatandaşlarını korumak için yapılıyor” ifadesini kullandı.
NSA’nın topladığı istihbarat hakkında detaylar vermeyi reddeden Harf, “İstihbarat faaliyetleri gizlidir” dedi.
Obama, Hollande ile telefonda görüştü
ABD Başkanı Barack Obama iddialarla ilgili Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande ile telefonda görüştü.
Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada, ABD ile Fransa’nın müttefik ve dost oldukları belirtilerek, iki ülkenin güvenlik ve istihbarat dahil birçok konuda yakın çalışma içinde bulundukları vurgulandı.
Obama ile Hollande’ın basında yer alan iddiaları görüştükleri kaydedilen açıklamada, "Başkan Obama, vatandaşlarımızın meşru güvenlik endişeleri ile tüm insanların paylaştığı mahremiyet kaygıları arasında düzgün dengeyi sağlayabilmek için ABD’nin istihbarat toplama şeklini gözden geçirmeye başladığını dile getirdi. İki başkan, bu konuları diplomatik kanallar yoluyla ele alma konusunda mutabık kaldı” ifadesine yer verildi.
