Kozan tarihini araştıran tarihçi Cezmi Yurtsever'in ulaştığı belgede "emri yevmi" (günlük emir) olarak askerlerden 5 vakit namaz istendi. Kozan Tarihi kitabını da çıkaran Yurtsever, kitabında karanlıkta kalan tarihi aydınlatan ilginç olaylara da yer verdiğini belirtiyor. Yurtsever, "Kozan yöresinde yaşanan Fransız işgali esnasında Mustafa Kemal'in de onayladığı düşmanla savaşacak Kuva-i Milliye askerlerine "emri yevmi" (günlük emir) başlığı altında 'öncelikle günde 5 vakit namaz kılınacakır' emri verildiği belgesini de buldum. Kozan yöresinde fırınlarda yakılan veya öldürülen Türkler hakkında ayrıntılı bilgiler veren raporlara da kitabımda yer verdim." ifadesinin kullandı. Anadolu'nun Yunan, İngiliz, Fransız, İtalyan birliklerince işgal edildiği ve Mondros Mütarekesi ile ağır koşulların dayatıldığı dönemde doğan bir milli direniş örgütü Kuva-yi Milliye Kurtuluş Savaşı'nın ilk savunma kuruluşu olduğunu vurgulayan Yurtsever, savaşta askerlerin manevi gücünü de Atatürk'ün önemsediğine dikkat çekiyor. Kozan tarihi ile ilgili bilgi ve belge bulma çalışmalarına 1976 yılında başladığına dikkat çeken Yurtsever, "İlk karşılaştığım gerçek ise 1926 yılında Kozan hükümet binasının yanması üzerine Osmanlı'dan kalan bütün belgelerin yok olması oldu. Ancak Kozan tarihinin yazılı bilgilerine Osmanlı arşivinin son yılarda önemli ölçüde açılması üzerine ulaştım. Türk diplomatlarına karşı Asala suikastlarının planlama merkezinin Beyrut'taki Ermeni Kilikya Kilisesi olması görüşlerine ulaştıktan sonra Adana'nın Kozan şehir merkezinde yaşanan Türk-Ermeni tarihi ilişkileri ile ilgili belge arama çalışmalarını sürdürdüm. Osmanlı arşivi depolarında üzerinde çok gizli kaydı bulunan çok sayıda belgeye ulaştım. Bunların önemli kısmı bölgede yaşanan olayların istihbarat kayıtlarıydı. Elde ettiğim bilgiler karşısında şaşırdım. Aynı zamanda 1921yılı sonlarında Kozan'dan ayrılarak Beyrut'a taşınan Ermeni Kilikya Kilisesi arşivlerindeki çok gizli bilgilere de ulaştım. Yaşanan olayları farklı açılardan aydınlatan gizli belgelerin yardımıyla Kozan tarihini yazdım" diye konuştu YUSUF HALAÇOĞLU'NUN DEDESİ DE ERMENİ TUZAĞI Yurtsever, 1878 yılının Eylül ayı sonlarında Kozan dağlarında Kozanoğlu Ahmet Paşa ile Adana Valisi ve aynı ünlü şair ve edebiyatçı Ziya Paşa'nın emrindeki askeri güçleri karşı karşıya getiren isyan ve savaş olayının perde arkasını Osmanlı arşivinin aydınlattığını söyledi. Yurtsever, "İrade-dahiliye 63109 no'lu dosyada yer alan belgeler şaşırtıcıydı. Osmanlı yönetimine isyanın sebebi olarak Kozan yöresi müftüsünün mühür ve imzası taklit edilerek hazırlanan belgenin askerlerin eline geçmesi üzerine Kozan'ın Horzum yaylasına yakın yerindeki Kilken çayı kıyısında askeri operasyon kısa sürede Kozanoğlu Ahmet Paşa ve onu destekleyenler ile askerler arasında kanlı bir savaşa dönüştü. Çok sayıda ölen oldu. Olaylar sonrası Osmanlı Divanı Harbi geniş soruşturma ve yargılamalar gerçekleştirdi. Tarihçi Yusuf Halaçoğlu'nun dedesi Halaçzade Süleyman Efendi de ifadesi alınarak yargılandı. Olaylara sebebiyet veren müftülerin ortak imzalı mektubunun sahte olduğu bilgisine ulaştım. Olay öncesi İngiliz ajanları ile bağlantılı Ermeniler sahte mektubu hazırlamışlardı. Kozan Tarihi kitabında bahsi geçen isyan ile ilgili gizli belgeleri ayrıntılı olarak yayınlıyorum. Sayın tarihçi Yusuf Halaçoğlu'nun da ilgisini çekeceğini ümit ettiğim kendi kökenleri ve büyük dedesinin de adının karıştığı olaylar ve aile kökenleri hakkında bilgilere kitabımda yer verdim." şeklinde konuştu. (CİHAN)