Avrupa Parlementosu inceleme grubunun kar amacı gütmeyen izleme grubu StateWatch ile hazırladığı rapor Frontex'in Avrupa Birliği'ne (AB) üye ülkeler tarafından sığınmacılara karşı işlenen insan hakkı ihlallerinin üzerine gitmediğini ve takip etmediğini tespit etti.
Euronews'te yer ala habere göre grubun raporunu bir basın toplantısında değerlendiren Yeşiller grubu üyesi Hollandalı parlamenter Tineke Strik "Frontex'in üye devletlerin ihlallerini gördüğünü tespit ettik" diyerek araştırmalarının ajansın meydana gelen temel hak ihlallerini önlemediğini ve gelecekte oluşabilecek riskleri azaltmadığını ortaya koyduğunu belirtti.
Grup ayrıca, bu incelemenin başlatılmasına ön ayak olan Bellingcat olayı gibi temel insan hakkı ihlalleri, geri itmeler ve toplu olarak AB sınırından çıkarmalar şeklindeki olayların yıllarca yaşandığını vurguladı.
Bu açıdan tekrar eden sağlıksız bir davranış kalıbına dikkat çeken raporda "ulusal ve uluslararası insan hakkı toplulukları ve örgütleri gibi birçok güvenilir aktörden bazı üye devletlerin temel hakları ihlal ettiğine dair raporların sürekli olarak geldi ancak Frontex bu raporları genellikle göz ardı etti" denildi.
Bu durumun ajansın iç kültürüne uzandığının da altı çizildi.
Macaristan ve Yunanistan'da 46'ncı madde uygulansın
Frontex'in kurucu düzenlemesinin 46'ncı maddesinde ciddi ve sistematik temel hak ihlalinin olduğu yerlerde ajansın operasyonlarını askıya alma ya da bitirme zorunluluğunun bulunduğuna işaret eden raportör Strik bu maddenin yalnızca Macaristan için uygulandığını, buna rağmen ajansın hala Macaristan'daki geri gönderme operasyonlarında yer alıyor olmasını kınadıklarını ve bundan derin üzüntü duyduklarını belirtti.
Rapor Yunanistan'la ilgili olarak da Frontex'in Yunanistan'daki faaliyetlerinde temel haklar memuru ile işbirliği içinde 46'ncı maddenin uygulanması için özenli bir prosedür ve acil adım atılmasını tavsiyesinde bulundu. Bu prosedürlerin dış aktörlerden gelen bilgiyi de dikkate alması gerektiği belirtilen raporda Frontex direktörüne "tamamen şeffaf, kapsamlı ve zamanlı bir şekilde" prosedürleri başlatma çağrısında bulunuldu.
Frontex'ten savunma
Frontex Direktörü Fabrice Leggeri ajansın geri itmelere katıldığına ilişkin iddiaları reddederek ajans personelinin yasa dışı aktivitelerde yer aldığına dair bir kanıt bulunmadığını kaydetti.
İşbirliği eksikliğine dikkat çeken Leggeri yasal düzenlemelerde yaşanan gecikmelerin ajansın yasaları uygulama sürecinde kayda değer gecikmelere sebep olduğunu vurguladı.
