Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi, ekim ayına ait çek bilgilerini açıkladı. Buna göre bu yılın ilk 10 ayında toplam tutarı 540 milyar lira olan 18,5 milyon adet çek, bankalara ibraz edildi. Bu yılın ve geçen yılın ocak-ekim dönemleri kıyaslandığında ibraz edilen çek adedinin yüzde 3 azaldığı, ibraz edilen çek tutarının ise yüzde 10 arttığı görüldü.
Karşılıksız çek tutarındaki artış dikkat çekti. 2015'in ilk 10 ayında karşılıksız çek adedi geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 13, karşılıksız işlemi yapılan çeklerin tutarı ise yüzde 38 arttı. Ocak – Ekim 2015 döneminde parasal tutarı 22 milyar lirayı bulan 618 bin adet çek için karşılıksız işlemi yapıldı. Öte yandan aynı dönemde karşılıksız işlemi yapılan 3,4 milyar lira tutarındaki 127 bin adet çek daha sonra ödendi.
Türkiye'nin ihracatı, bu yılın ilk 9 ayında aralıksız geriledi. Bu yılın ocak-eylül dönemindeki toplam ihracat, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 9,4 azaldı ve 11,1 milyar dolar daha düşük geldi. İhracat gelirleri kanalında yaşanan bu sıkıntıya artan faizler ile iç güvenlik ve siyasi belirsizlikler nedeniyle iç talebin de daralması özel sektörde ciddi nakit sıkıntılarının ortaya çıkmasına neden oldu. İş dünyası, iş yapabilmek için vadeli satışlarda süreyi iki üç katına çıkardı. Bu kez de çeklerin tahsilatı noktasında büyük sıkıntılar yaşanmaya başlandı. Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi'nin dün açıkladığı veriler, sıkıntıların katlanarak arttığını ortaya koydu.
Buna göre, Ocak–Ekim 2015 dönemini kapsayan 10 aylık sürede, bankalara ibraz edilen çeklerin sayısı 18,5 milyon adede ulaşırken, bu çeklerin parasal tutarı 540 milyar lira oldu. Bu dönemde ibraz edilen çek tutarı geçen yıla göre yüzde 10, çek adedi yüzde 3 azaldı. 2015'in ilk 10 ayında karşılıksız çek adedi geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 13 artarken, karşılıksız işlemi yapılan çeklerin tutarı ise yüzde 38 oranında gerçekleşti. Bu gelişmelerin ardından Ocak–Ekim 2015 döneminde parasal tutarı 22 milyar lirayı bulan 618 bin adet çek için karşılıksız işlemi yapıldı. Bununla birlikte, aynı dönemde karşılıksız işlemi yapılan 3,4 milyar lira tutarındaki 127 bin adet çek daha sonra ödendi. Ekim ayında karşılıksız işlemi yapılan çeklerin bankalara ibraz edilen çeklere oranı, adet olarak yüzde 3,7 ve tutar olarak yüzde 4,2 seviyelerinde gerçekleşti.
Ocak – Ekim 2015'i kapsayan 10 aylık dönemde ise karşılıksız işlemi yapılan çeklerin bankalara ibraz edilen çeklere oranı, adet bazında geçen yılın aynı dönemine göre 0,5 puanlık artışla yüzde 3,3 ve tutar bazında 0,8 puanlık artışla yüzde 4,1 olarak gerçekleşti. Ekim ayında, adet bazında en fazla karşılıksız işlemi yapılan 5 il sırasıyla İstanbul, Ankara, İzmir, Antalya ve Bursa oldu. Tutar olarak en fazla karşılıksız işlemi yapılan çeklerin bulunduğu illerde ise İstanbul yine ilk sırada yer alırken, bu ili sırasıyla Ankara, İzmir, Antalya ve Kocaeli izledi. Ekim ayında, tutar olarak, karşılıksız işlemi yapılan çeklerin ibraz edilen çeklere oranının en yüksek olduğu il yüzde 17,1 oranla Bingöl oldu. Bingöl'ü sırasıyla, yüzde 15,3 ile Van, yüzde 12,4 ile Artvin, yüzde 12,2 ile Şanlıurfa ve yüzde 12 oranla Bitlis takip etti. Tutar olarak en düşük karşılıksız çek oranına sahip iller ise sırasıyla şöyle: Çankırı, Denizli ve Karabük.
