Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun’un Üsküdar’da kiraladığı araziye izinsiz yaptırdığı şömine ve çardağın İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) tarafından yıkılmasına ilişkin haberimizin ardından Altun’un şikâyeti üzerine açılan davalarda önemli bir gelişme yaşandı. TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi, dava dosyalarına sunulmak üzere çarpıcı bir bilirkişi raporu hazırladı. Raporda, yasalara göre “şömine ve çardağın birer yapı olduğu ve izinsiz yapıldığı” bir kez daha gözler önüne serildi.

Basın İlan Kurumu Cumhuriyet Gazetesi'ne toplam 7 günlük resmi ilan kesme cezası verdi. 7 günlük resmi ilan kesme cezasının 3 günü yazarımız Barış Terkoğlu’nun 30 Nisan 2020 tarihli “Rahatsızlıktan dolayı özür dilemeyiz” başlıklı yazısında Altun’un izinsiz yaptırdığı şömine ve çardağa “kaçak yapı” ifadesini kullandığı içindi. Diğer 4 gün ise 10 Mayıs 2020 tarihinde hem CUmhuriyet Gazetesi'nde hem internet sitesinde yayımlanan yazılarla ilgili. İstanbul 3. Asliye Ceza Mahkemesi gazetemizin iki itirazını da reddetti.

“Kaçak yapı” ibaresiyle ilgili Altun’un şikâyet ettiği tek kurum Cumhuriyet Gazetesi değil. Bu ibare kullanılarak hakaret ettiği iddiasıyla CHP Genel Başkan Yardımcısı İstanbul Milletvekili Onursal Adıgüzel’e de manevi tazminat davası açıldı. Bu kapsamda avukat Aysemin Gülmez, TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi’nden “şömine, çardak, pergola ve çit gibi yapılaşmaların yasal anlamda yapı olarak nitelendirilip nitelendirilmeyeceği, yapılabilmeleri için herhangi bir kurumun iznine tabi olup olmayacağı, izin alınmadan yapılmış ise kaçak yapı sınıfına girip girmeyeceği” sorularının cevaplanması istemiyle bilirkişi raporu talep etti. Konunun uzmanı 3 kişilik bilirkişi heyeti tarafından hazırlanan raporda bölgenin Boğaziçi Kanunu kapsamında incelenmesi gerektiğine dikkat çekildi.

“Pergola - çardak - şömine gibi imalatların yasal anlamda yapı olarak değerlendirilip değerlendirilmeyeceği” sorusuna raporda 3194 sayılı kanuna atıfta bulunularak cevap verildi. Yapı kavramı uygulama alanının çok geniş olduğuna dikkat çekilen raporda, “Planlı alanlar Tip İmar Yönetmeliği ve İBB İmar yönetmeliği tanımlar bölümüne” değinilerek buna göre yasal olarak pergole, çardak ve şöminenin birer yapı olduğunun altı çizildi. “‘Tanımlardan da görüldüğü üzere hem çardak hem pergola tanımı yasal olarak yapı olarak tanımlanmıştır” denilen raporda şömine için de “komşu binaya bitişik tuğla, çimento, kum gibi malzemeler kullanılarak yapılan şömine inşai bir faaliyet olup yapı tanımına girmektedir” ifadeleri kullanıldı.

Raporda söz konusu imalatların yapılabilmeleri için herhangi bir kurumun iznine tabi olup olmadıklarına ilişkin ise “Pergolanın yapıldığı taşınmazların tümünün korunması gerekli tarihi ve doğal sit alanı olan Boğaziçi Öngörünüm Bölgesi”nde kaldığı vurgulandı. İmalatların yapıldığı taşınmazların yeşil alan statüsü uygulanacak alan kapsamında yer aldığına da dikkat çekilen raporda bu imalatların yapımı için Boğaziçi İmar Müdürlüğü’nün izninin şart koşulduğu anlatıldı. Raporda izin alınmadan yapılan yapıların, kaçak yapı sınıfına girip girmeyeceğine ilişkin soruya ise özetle şöyle yanıt verildi:

“Belirtilen imalatlar, ilgili kurumlardan izin alınmadan yapıldıkları için imar mevzuatına aykırı yapı sınıfına girmektedir. Boğaziçi İmar Müdürlüğü’nce mühürlenip yıktırılması gerekir. Nitekim incelenen belgelere göre ilgili kurumlardan yapılan ikazlar üzerine pergolanın kaldırıldığı görülmüştür.”

Raporun sonuç bölümünde ise pergola - çardak - şömine gibi imalatların yapı kapsamında değerlendirildiği, bu yapıların söz konusu bölgenin küçük ölçekli imar planına göre pergola, çardak, şömine vb. ve peyzaj düzenlemesinin yapılamayacağı kanaatine varıldığı aktarıldı. Raporda özetle “İzin alınmadan yapılan yapıların mevzuata aykırı yapılar olup 2960 sayılı kanun hükümlerine göre değerlendirilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır” denildi. Söz konusu rapor, Altun’un evinin fotoğraflandığı iddiasıyla yargılanan CHP Üsküdar İlçe Başkanı Suat Özçağdaş’ın dava dosyasına girdi. Onursal Adıgüzel’in aleyhine açılan tazminat davası ve Altun’un evinin fotoğraflarının çekilmesine ilişkin “Özel hayatın gizliliğini ihlal etmeye azmettirmek’’ iddiasıyla yargılanan CHP İstanbul İl Başkanı Canan Kaftancıoğlu’nun da dava dosyasına sunulacak.