ESRA BÜYÜKCOMBAK
Akademisyen (Genetik ve Biyoloji Mühendisliği)
El ve ayak tırnakları, vücudumuzun önemli parçalarıdır ve günlük aktivitelerimizde önemli bir rol oynarlar. El ve ayak tırnakları, vücudumuzun bir koruma mekanizması olarak görev yapar.Tırnaklarımız, vücudumuzun çeşitli organlarından gelen farklı besin maddeleriyle beslenirler. Bu besin maddeleri, tırnaklarımızın sağlıklı ve güçlü kalmasını sağlar.
Keratin, tırnaklardaki dokuyu oluşturan hücrelerde bulunan bir protein türüdür ve tırnak sağlığında önemli bir rol oynar. Tırnakları güçlü ve esnek hale getirerek hasarlara karşı korur. Cildinizin altında büyümeye başlayan tırnaklar yeni hücreler oluştukça eskilerini cildinizden dışarı doğru iterler. Görünen kısım ölü hücrelerden oluşan kısımdır ve bu yüzden kestiğinizde acı hissetmezsiniz. Normalden biraz fazla kesilen tırnaklarda oluşan acı hissi canlı hücrelere verilen zarardan kaynaklıdır. Canlı kısmında kılcal kan damarlarıyla dolaşım ve beslenme sağlanır ve bu durum sayesinde tırnaklarınızın pembemsi renkte görünür.
Sağlıklı tırnaklar pürüzsüzdür, düzgün şekillidir ve genellikle kütikülün yanındaki tırnağın altında daha hafif bir yarım ay şekline sahiptir. Bu görünüşten farklı şekillenmelerin olması genel sağlığınız hakkında bazı ipuçlarını verebilir. Tırnaklarınıza yakından baktığınızda güçlü ve sağlıklı görünüyorlar mı? Sıra dışı renk veya şekle sahip alanlar var mı?
Tırnak Sağlığı ve Uyarı İşaretleri
Aslında genellikle farklı renk ve şekillerin olması sadece tırnak sorunlarını gösterir ve daha ciddi bir duruma işaret etmez. Ancak tırnaklarınızdaki kronik değişiklikler tıbbi müdahalenin gerekliliğine de işaret edebilir. Bu durumlarda dermatoloğunuz, ilgili sağlık sorunlarının ele alınması için sizi başka bir doktora yönlendirebilir. Ağızdan alınan ilaçlarla veya topikal kremlerle giderilebilecek tırnak değişikliklerinde tedavi genellikle hızlıdır. Bu tarz tedavilerle iyileşebilecek durumlar:
Genel tırnak renginde değişiklik: Bunun altında yatan çok sayıda neden olabilir, ancak renk değişikliği genellikle bir dermatolog tarafından tedavi edilebilir. Mantar enfeksiyonu tırnak renginin bozulmasına neden olan en yaygın sorunlardan biridir.
Kırılgan tırnaklar: Vücudunuzun ihtiyaç duyduğu vitamin ve mineralleri alamadığınız anlamına gelebilir. Örneğin, düşük kalsiyum seviyeleri (hipokalsemi) kırılgan tırnakların en belirgin nedenlerindendir ve doğru beslenmeyle sağlıklı tırnaklara kavuşmak kolaydır.
Tırnak yatağının ayrılması: Çoğu durumda susuzluk (dehidrasyon) işaretidir ve genellikle ciddi sağlık sorunu değildir. Yeterli miktarda su içmek problemin hızlı çözümü olabilir.
Şekildeki değişiklikler: Genellikle tırnak uçlarının şeklindeki değişiklikler ciddi bir duruma işaret etmez ancak tırnakların alt kısmının şeklindeki değişiklikler daha endişe verici olabilir.
Tırnak kalınlığındaki değişiklikler: Sağlığımızdaki çeşitli değişikliklere yanıt olarak tırnaklar kalınlaşır veya incelir. Tipik olarak bu sorun dermatoloğunuz tarafından çözülebilir. Nadir durumlarda, tüm vücut sağlığıyla ilgili bir endişenin göstergesi olabilir.
Tırnak Sağlığındaki Değişikliklerin Gösterdiği Tıbbi Durumlar
Çok sayıda tırnak sağlığı değişikliği, altta yatan tıbbi durumların göstergesi olabilir. Bu işaretlerin bazıları;
Normal tırnak renginin dışında sarı renkli tırnaklar: Genellikle fungal enfeksiyona işaret eder. Ve mantar enfeksiyonu ilerlerse tırnak kalınlaşır, parçalanır ve kökünden ayrılır. Bazen tiroid bozuklukları, akciğer sorunları ve diyabetin habercisi de olabilir.
Mavi renkli tırnaklar: Genellikle kan dolaşımında, dolayısıyla oksijen taşınmasında sorun olduğunu bildirir. Yeni doğan bebeklerde veya çocuklarda doğuştan gelen akciğerlerde amfizem gibi problemleri işaret eder.
Beau Çizgileri: Bunlar tırnak yüzeyi boyunca girintiler veya çıkıntılardır. Diyabet, damar hastalıkları, kızamık, kabakulak ve zatürrenin belirtisi olabilirler.
Kırılgan tırnaklar: Kolayca kırılan veya ayrılan tırnaklar, aşırı el yıkama gibi çok fazla neme maruz kalmayla ilişkilendirilebilir. Kırılgan tırnaklar yaşlı yetişkinlerde de daha yaygındır. Ancak Raynaud Sendromu, hipotiroidizm ve anemi gibi sağlık sorunlarının da işareti olabilir.
Kaşık tırnak (Koilonişi): Bu, tırnakların yumuşamasına ve sanki içlerinden çukurlar veya kepçeler alınmış gibi görünmesine neden olan bir durumdur. Genellikle kaşık tırnaklar olarak anılırlar. Bu demir eksikliği anemisi, hipotiroidizm ve kalp hastalığının bir belirtisi olabilir.
Beyaz tırnak (Lökonişi): Bu, tırnakların beyazlaşmasına veya tırnaklarda beyaz lekeler ve çizgiler oluşmasına neden olan yaygın bir durumdur. Tipik olarak bu, manikür sırasında tırnak yüzeyinin kazınması gibi hafif hasar nedeniyle oluşur. Ancak aynı zamanda karaciğer sirozunun da bir uyarı işaretidir.
Muehrcke'nin Çivileri: Tırnakların üzerinde yatay olarak uzanan bir çift beyaz çizgiyle karakterize edilir. Bu yetersiz beslenme, protein eksikliği ve karaciğer hastalığına bağlı olabilir.
Onikoliz: Tırnağın, tırnak yatağından ayrılması durumunu ifade eder. Tırnak yüzeyinin altındaki enfeksiyonlar, travmalar, tırnak mantarı veya diğer tıbbi sorunlar sonucu ortaya çıkabilir.
Bu tarz belirtileri dikkate almak, hastalıkların erken teşhis edilmesine ve uygun tedaviye başlanmasına yardımcı olabilir. Sağlık sorunlarını ihmal etmemek ve tıbbi yardım almak, uzun vadeli sağlık ve iyi yaşam kalitesi açısından son derece önemlidir.
[email protected] X: @esrabc