Bilkent Üniversitesi öğretim üyesi Doç. Dr. Berk Esen, Türkiye'nin başkanlık sisteminin sadece Adelet ve Kalkınma Partisi (AKP) lideri Recep Tayyip Erdoğan istediği için tercih edildiğini belirtti.
Daktilo1984'te "Varsayılan Ekonomi" programında Enes Özkan'ın konuğu olan siyaset bilimci Berk Esen, otoriteryenizmi, Belarus seçimleri ve dünyadaki otoriter rejimler üzerinden mukayeseli olarak değerlendirdi.
"TÜRKİYE'DE REKABETÇİ OTORİTER SİSTEM VAR"
Esen, otoriter rejimlerin kendi içerisinde farklılaştığını ve otoriter rejimlerin bir skala içinde sınıflandırılması durumunda bir ucunda tamamen otoriter, bir ucunda ise kısmen otoriter rejimlerin olduğunu söyledi.
Totaliter rejimlerde tamamen kapalı olan demokrasinin işlemediğini ve babadan oğla geçen bir yapı olduğunu belirten Esen, Belarus gibi ülkelerin de kısmen otoriter rejimlerden olduğunu, "melez rejim" olduğunu ve düzenli seçimlerin yapıldığını söyledi.
Bu tarz ülkelerdeki seçim kampanyalarında iktidar ve muhalefetin eşit şartlarda olmadığını sözlerine ekledi.
Türkiye'de ise rekabetçi otoriter sistemin olduğunu iddia eden Esen, seçimlerin yapılması ve muhalefetin halihazırda seçim yoluyla iktidar olma ihtimalinin devam ettiğini söyledi.
"OTORİTER REJİMLERİN EKONOMİK OLARAK SÜRDÜRÜLEBİLİR OLMASI LÂZIM"
Dünyadaki para bolluğunun otoriter rejimlere kolaylık sağladığını Polonya, Brezilya, Güney Afrika ve Türkiye üzerinden anlatan iktisatçı Enes Özkan, diğer otoriter rejimlerde doğal kaynak ve turizmin de ekonomik sürdürülebilirlik açısından önemli olduğunu vurguladı.
Özkan parasal genişlemenin diğer ülkelerde olduğu gibi inşaata ve alt yapıya harcandığını, bu sebeple otoriter rejimin ayakta kalmasının kolaylaştığını da sözlerine ekledi.
Özkan, Çin'in kendi otoriter rejimini yaygınlaştırmak için sermaye ihracını ve doğrudan dış yatırım enstrümanlarını kullandığını söyledi.
"ERDOĞAN'DAN SONRA BAŞKANLIK YOK"
Belarus seçimleri sırasında Türkiye ile Belarus'un karşılaştırıldığına işaret eden Doç. Dr. Berk Esen, ancak bunun tam olarak doğru olmayacağını belirtti.
Doç. Dr. Berk Esen'e göre Türkiye'de başkanlık sistemi çok kısa ömürlü olacak.
Esen, düşünce egzersizi olarak mukayesenin faydalı olduğunu, ancak Türkiye'nin Belarus'a nazaran çok uzun süredir Batılılaştığını, Belarus halkının demokrasi ile tanışmasının 1990'larda başladığını, Türkiye'de dengeleyici gücün Cumhuriyet öncesi dönemde dahi olduğunu, bu sebeple Belarus-Türkiye karşılaştırmasının da doğru olmadığını vurguladı.
Türkiye'de başkanlık sisteminin henüz yeni olduğunu ve bunun yalnızca bir kişi için yapıldığını vurgulayan Esen, "Sayın Cumhurbaşkanı Erdoğan'dan sonra bu sistem devam etmeyecek." dedi.
Esen, Türkiye'nin tarihi açıdan çok kutuplu yapıya sahip olduğunu ve "Türkiye Belarus olur mu?" sorusunun anlamsız kaldığını vurguladı.
