Cumhurbaşkanı Erdoğan hafta sonunda Rusya’dan alınan gaza yapılan yüzde 10’luk indirim karşılığında 1 milyar dolar kazandığımızın müjdesini verirken, Rusya’da ‘gaza indirim yok’ kutlaması yapılıyor. Sebep ise Putin’in Türk akımının yapılması karşılığında Türkiye’ye verdiği ‘Size sattığımız tüm gazda yüzde 15’lik indirim yaparız’ sözünün, sadece Ankara’ya verilen 1 milyar dolarlık cep harçlığıyla tatlıya bağlanması. Rus medyası Türkiye’ye satılan gazda sadece 2015-2016 için bir indirim olduğunu, mevcut durumda gaz satışının piyasa kurallarına göre yapıldığını ve Eylül ayına kadar yüzde 30 yakın zam daha geleceğini yazıyor.

Rusya’nın en etkin iş/politika gazetesi Kommersant’ın aktardığına göre Türkiye, Rus Gazı’nın Avrupa’ya iletilmesinde Ukrayna’yı by-pass etmeyi sağlayacak Türk Akımı’nın Türkiye topraklarındaki yapımını kabul etti. Bu anlaşmaya bağlı olarak yürütülen gaz fiyatındaki indirim konusunda ise 2015-2016 yılına ilişkin 1 milyar dolar indirim karşılığında anlaşmaya varıldı. Kommersant, Gazprom’dan gelen bilgiler ışığında, yılın ilk çeyreğinde Türkiye’ye gaz satış fiyatının bin metreküp başına 205 dolarda olduğunu, bunun Eylül’den itibaren 260 dolara çıkacağını da belirtiyor. Buna göre Türkiye Avrupa’daki önemli merkezler arasında en yüksek fiyattan gaz alan ülke olmaya devam edecek.

Sahibi Alişer Osmanov nedeniyle Gazprom’a yakınlığıyla da bilinen gazetenin verdiği bilgiye göre Türkiye’nin ithal ettiği gazın fiyatına dolar bazında yüzde 28 daha zam gelecek. Buna karşın Türkiye’de seçimler nedeniyle doğal gaz fiyatlarında önemli ölçüde birikmiş zamların 24 Haziran sonrasına bekletildiği biliniyor.  

Türkiye doğal gazının üçte ikisine yakınını aldığı Rusya ile yaptığı anlaşmaya göre fiyat hesaplamasında petrol fiyatlarını 6 ay geriden takip eden bir formül kullanıyor. Bu nedenle son 2 ayda 80 dolara kadar yükselip rekor kıran petrol fiyatlarının faturası yılın üçüncü çeyreğinde ülkenin gaz alım fiyatına yansıyacak.  Anlaşmalara göre petrol fiyatı şimdi düşse bile zammın geri alınabilme seçeneği yok. Bir diğer önemli gaz tedarikçisi olan İran’la ise petrol fiyatlarını 9 ay geriden takip eden formül mevcut.

Kommersant, başlangıçtaki şartlara göre Rusya’ya büyük avantaj sağlayan şartlar konusunda ise özetle şunları yazıyor:

‘Putin ilk başta yüzde 15’lik indirim sözü verirken bunu Gazprom’a sormamıştı. Sonra bu indirim oranı yüzde 10.25’e çekildi. Ancak Türkiye yüzde 10.25’in 2015 ve 2016 için geçerli olması karşılığında topraklarından geçmesini kabul etti. Bunda Afrin operasyonu ve 24 Haziran öncesi siyasi riskler nedeniyle Türk tarafının kolaylaştırıcı tutumu etkili oldu.’