HDP Gaziantep Milletvekili Prof. Dr. Mahmut Toğrul, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak'a Afşin-Elbistan Termik Santrallerinin kurulmasından bu yana kanserden ölen kişi sayısı ve bu hastalığa yakalanan insan sayısını sordu.

Mahmut Toğrul, ayrıca Afşin-Elbistan Termik Santralleri'nin çevre ve insan sağlığına verdiği zararların ve alınması gereken önlemlerin tespiti amacıyla Meclis Araştırması açılmasını talep etti. Toğrul, TBMM Başkanlığı'na verdiği soru önergesinde, 230 bine yakın nüfusuyla Afşin-Elbistan bölgesine yaklaşık 30 yıl önce termik santralleri kurulduğunu hatırlatarak, bölgedeki kömür havzalarının değerlendirildiği Afşin-Elbistan Termik Santrali A Ünitesine filtre takılmadığını ve o gün bugündür filtresiz çalışmaya devam eden santralin çevreye 30 yıldır zehir saçmaya devam ettiğini bildirdi.

Afşin-Elbistan B Termik santralinin açılışını, dönemin Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanı AKP'li Hilmi Güler'in "Türkiye'nin altını üstüne getiriyoruz" sözleriyle yaptığına dikkat çeken Toğrul, şunları kaydetti: "Ancak santral daha çok o bölgede yaşayan insanların yaşamlarını olumsuz etkilemektedir. Kuruluşundan bu yana baca gazı arıtma filtresi olmadan çalıştırılan A termik santralinden çevreye yayılan kimyasal ve radyoaktif gazlar, bölgede tarım ve hayvancılığın bitmesine neden olmuştur. 2000 yılında B ünitesinin de faaliyete geçmesiyle felaketin boyutları artmıştır. Yetkililerin, Termik santralin B ünitesini 'çevre dostu' olarak tanıtması durumu ise gerçeği pek yansıtmamaktadır. B ünitesinden elde edilen tonlarca kül açıkta bırakılarak bölge insanının hayatı ve çevre hiçe sayılmaktadır. Elbistan'a santraller yapılmadan önce Atmosferde karbondioksit yoğunluğu milyonda 280 parçacık iken, santrallerden sonra bu milyonda 400 parçacığa çıkmıştır. İnsan sağlığının korunması için atmosferdeki parçacık tehlike sınırı ise 350 parçacık olarak ölçülmektedir. Elbistan'da havadaki toz oranı 60-180 yg/metre küp olması gerekirken bu değer 3000 yg/metre küp civarına çıkmaktadır. Ölçüm için kullanılan cihaz maksimum 500'e kadar ölçtüğü için herhangi bir değer okunamamaktadır. Bu durum değer olarak rapor edilmeyerek sanki kirlilik yokmuş gibi sonuçlanmaktadır."

Santrallerin Elbistan'da tarım alanlarını yok ettiği gibi, yapılan üretiminde sağlığa zararlı olmasına yol açtığını öne süren HDP milletvekili Toğrul, devamında şunları kaydetti: "Normal olarak topraktaki nikel değerinin 75 ppm. Olması gerekirken bu değer 500 pm'in üzerinde seyretmektedir. Böylece Elbistan da üretilen tarım ürünleri insan sağlığını tehdit eden seviyededir. Geçen 30 yılda, tarım alanları yok olan, havası kirlenen, hastalıkları özellikle de kanser vakaları artan halk artık yeni bir termik santrali istememektedir. Bu durumda yaşamı tehdit altına alınan Elbistan başta olmak üzere bölge halkı hastalıklarla boğuşmaktadır. İlk yıllarda pek fark edilemeyen hastalıklar 30 yılın sonunda daha çok ortaya çıkmaktadır. Bu yüzden kanser, astım, böbrek yetmezliği, kalp hastalıkları gibi hastalıklar her geçen gün artmaktadır. Türkiye'de Sağlık Bakanlığı verilerine göre Türkiye ortalaması alınacak olursa, Elbistan'ın nüfusuna göre hastane kayıtlarına giren hasta sayısı 50.000 olması gerekirken bu rakamın 1.000.000 olduğu saptanmıştır. Maraş ve Malatya' ya giden otobüslere bakılınca yolcuların büyük çoğunluğu hastaneye gittiği tespit edilmektedir. Hatta bazı firmalar yolcularının çoğu hastaneye gittiği için doğruca hastaneye kadar gitmektedirler."

ENERJİ BAKANI ALBAYRAK'A TERMİK SANTRAL SORULARI

Toğrul bu bağlamda; Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak'a şu soruları yöneltti:
"Termik santralinin kurulmasından bu yana kanserden ölen kişi sayısı kaçtır? Kanser hastalığına yakalanan insan sayısı kaçtır?
Termik santralde elektrik üretimi sırasında kaybolan bir miktar enerji mevcuttur. Kaybolan enerjinin nasıl verimli hale getirileceği düşünülmeden yeni üniteler yapılmasının nedeni nedir?
Termik santral kurulmadan önce bölgede yaşayan canlı türleri nelerdir. Bu canlılardan hangileri ve kaçı termik santralden sonra varlığının yitirmiştir?
Santralın bacalarında filtre kullanılıp kullanılmadığı denetlenmekte midir? Denetlenmekte ise ne kadar sıklıkta ve aralıklara denetlenmektedir?
B santrali yapılmasının A santralının bacalarına filtre takılması şartına bağlanmasını doğru bulmakta mısınız?
Türkiye Cumhuriyeti uluslararası iklim değişikliği toplantılarında söz vermiş olduğu yükümlülükleri neden yerine getirmemektedir?
Bölgede, kanser, böbrek yetmezliği ve astım gibi hastalıklarına yakalanan insan sayısı kaçtır?"
CİHAN