Astronomlar Elon Musk’un gökyüzünü çok sayıda uyduyla doldurma girişiminin yıldızların görünmesini engelleyebileceği ve kritik öneme sahip bilimsel çalışmaları sekteye uğratabileceği konusunda uyarıda bulundu.

Musk’ın şirketi SpaceX, yakın zaman önce 60 iletişim uydusu içeren bir filoyu Dünya etrafında yörüngeye girmeleri için gökyüzüne gönderdi. Şirket, bu uyduların gelecekte fırlatılacak çok daha fazlasıyla birlikte tüm dünyadan insanların internete bağlanmasına imkan sağlamasını ve hızlı internet bağlantılarının omurgasını oluşturmasını amaçlıyor.

SpaceX uyduların neredeyse hiç görünür olmayacağını söylüyordu.

Ancak fırlatmanın tamamlanmasından hemen sonra insanlar karanlık gökyüzünde yıldızlar kadar parlak gizemli objeler fark etmeye başladı. Hatta gördükleri şeyin UFO (bilinmeyen cisim) olduğunu söyleyenler vardı.

Amerikan Astronomi Topluluğu (AAS), bu uyduların yeryüzündeki ve gökyüzündeki insanlar için dikkate değer ölçüde tehlikeler barındırdığı konusunda dünyayı uyardı. Astronomlar fırlatılması planlanan on binlerce objeyle birlikte bu gibi takım uyduların nihayetinde gökyüzündeki görünür yıldız sayısını geçeceğini söylüyor.

Bilim insanları, eğer şirketler böylesi devasa sayılara ulaşan takım uyduları yörüngeye yerleştirme imkanına sahip olursa, bunun uzaydan gelen sinyalleri engelleyerek önemli astronomik araştırmaları engelleyebileceği konusunda uyarıyor. Uyduların kendilerinin gönderdiği ve aynı zamanda yansıttıkları ışıklar, astronomları uzaydan gelen ışıkları görmekten alıkoyabilir. Benzer şekilde kullandıkları elektromanyetik dalgalar, uzaydan gelenleri takip eden radyo teleskoplara parazit oluşturabilir.

Dahası uyduların yörüngedeki uzay teleskoplarına çarpma tehlikesi bulunuyor. Böyle bir kaza alçak Dünya yörüngesinde bir kargaşa ve felakete yol açabilir.

Amerikan Astronomi Topluluğu uyduların geçerken bıraktığı izlerin fotoğrafları nasıl bozduğunu göstermek için bir görsel paylaştı:

Topluluk dünyayı birbirine bağlamanın yeni yollarının denenmesinden heyecan duyduklarını ve uzayın önemi gittikçe artan bir kaynak olduğunu kabul ettiğini belirtti ancak bunu yaparken gökyüzünün kirletilmeyeceğinden, astronomlara ve kamuya zarar verilmeyeceğinden daha fazla emin olunması gerektiğine dikkat çekti.

Amerikan Astronomi Topluluğu’nun son toplantısında yapılan yeni açıklamada şu ifadeler yer aldı:

“Amerikan Astronomi Topluluğu yakın zamanda çok geniş bir uydu kümesinin Dünya yörüngesine konuşlandırılmasından endişe duymaktadır. Bu uyduların sayısının gelecek birkaç yıl içinde artarak on binlere ulaşması öngörülüyor. Bunun yer ve uzay merkezli astronomi için azımsanmayacak ölçüde olumsuz etkiler doğurma tehlikesi var. Bu etkilerin arasında optik ve yakın kızıl-altı gözlemlerin uyduların yayımladığı veya yansıttıkları ışık nedeniyle bozulması, uyduların iletişim bantlarında yaydıkları elektromanyetik radyasyonun radyo astronomik gözlemleri kirletmesi ve uzay merkezli gözlemevleriyle çarpışma yer alabilir.”

ASS’in dış uzayı pek çok olası kullanım alanı bulunan ve yararlanabilirliği gittikçe artan bir kaynak olarak gördüğü belirtilen açıklamada, “Ancak alçak Dünya yörüngesi ve ötesinde, birçok yüksek sayılı takım uydunun hem birbirlerini hem de uzay çalışmalarını olumsuz etkileme ihtimali daha görünür hale gelmektedir” diye belirtildi.

ASS’in sayıları daha fazla artmadan geniş uydu takımlarının astronomi üzerindeki etkilerini belirlemek üzere etkin olarak çalıştığına dikkat çekilen açıklama şöyle devam etti:

“Yalnızca kapsamlı ve niceliksel kavrayışla riskleri doğru şekilde inceleyebilir ve uygun hafifletici eylemleri belirleyebiliriz. ASS bunun üyeleri, diğer bilim toplulukları ve özel şirketler de dahil olmak üzere diğer uzay paydaşlarıyla işbirliği içinde yapmayı istemektedir. ASS ilgili tarafların geniş takım uyduların yer ve uzay temelli astronomiye olan etkilerini tamamen anlamaya ve azaltmaya yönelik çalışmalarını destekleyecek ve olanaklar tanıyacaktır.”