El Kaide'yi Taliban'a bağlayan sadakat yemini neydi?

Okuma Süresi 3 dkYayınlanma Çarşamba, Eylül 8 2021
Taliban'ın Afganistan'da iktidarı yeniden ele geçirmesinden sonra gündeme gelen kilit soru, hareketin uzun zamandır müttefiki olan El Kaide ile ilişkilerinin son gelişmelerden nasıl etkileneceği.
El Kaide Taliban'a ilk olarak, 1990'larda hareketin lideri Molla Ömer tarafından Usame Bin Ladin'e sunulan ittifak beyanı ya da sadakat yemini ile bağlı.

Bu yemin o zamandan bu yana birçok kez tazelendi ama Taliban tarafından hiçbir zaman varlığı açıkça kabul edilmedi.

2020 yılında ABD ile vardığı barış anlaşmasıyla Taliban, El Kaide ya da diğer "radikal" grupların hiçbirine kontrolü altındaki topraklarda faaliyet imkanı vermemeyi kabul etti. Bu sözü 15 Ağustos'ta Afganistan'ın başkenti Kabil'i aldığı zaman bir kez daha tekrarladı.

Fakat Taliban kamuoyu önünde El Kaide ile ilişkilerini açıkça kestiğini ilan etmedi.

El Kaide ise ABD konusundaki söylemini hiçbir şekilde yumuşatmadı.

Sadakat yemininin ağırlığı ne?

Arapça "Bey'ah" kelimesi ile ifade edilen bu sadakat yemini, cihatçı gruplar ve müttefikleri arasındaki ilişkilerin temelini oluşturuyor.

Bu beyan iki tarafa da belli yükümlülükler getiriyor.

Bunlardan biri de ittifak sözü vermeyi kabul eden tarafın, diğer tarafın liderine sadakat yemini etmiş sayılması. Bu sözden dönülmesi İslam'da ağır bir suç olarak kabul ediliyor.

El Kaide'yle ilgili olarak bu yemin, hareketi hiyerarşik olarak Taliban'a tabi kılıyor. Taliban lideri ve bu görevi daha devralacak kişiler El Kaide tarafından onursal olarak "Müminlerin komutanı" kabul edilmiş oluyor.

Bu aynı zamanda muhtemelen 11 Eylül saldırılarından sonra Taliban lideri Molla Ömer'in Usame Bin Ladin'i ABD'ye teslim etmeyi reddetmesinin arkasında yatan faktörlerden biri.

Irak'taki El Kaide'ye bağlı grupların, hareketin merkezine itaati reddetmesi ve daha sonra da IŞİD adıyla ortaya çıkmaları ise çok bilinen bir sadakat yeminine aykırı bir davranıştı.

IŞİD ve El Kaide arasında hala çok sert bir husumet var.

IŞİD-H, IŞİD'in Afganistan da dahil olmak üzere Horasan bölgesindeki kolu.

El Kaide, Afganistan'daki Taliban hareketine bağlılık yemini eden tek cihatçı grup değil.

Pakistan Talibanı da geçmiş

Bu haberler de ilginizi çekebilir