Bu yılın Temmuz ayında 2007'nin aynı dönemine göre 520 milyon adet, Ağustos'da ise 457 milyon adet daha az sigara içildi. 4 aylık dönemde yasağa uymayan tiryakilerin ödediği para cezası da 20 milyon YTL'yi aştı. Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu (TAPDK) Başkanı Kazım Çalışkan'dan edinilen bilgiye göre, 19 Mayıs'ta yürürlüğe giren kapalı alanlarda sigara içilmesini yasaklayan kanun, tüketimde hissedilir bir düşüşe neden oldu. Yasağın etkisi, devletin resmi verilerine de Temmuz başından itibaren yansımaya başladı. Son 10 günün yasakla geçirildiği Mayıs ayında 2007'de 9 milyar 368 milyon adet olan tüketim rakamı, bu yıl 9 milyar 443 milyon adede yükseldi. Geçen yılın Haziran ayında 9 milyar 420 milyon adet sigaranın içildiği Türkiye'de, bu yılın aynı ayında tüketilen sigara miktarı ise 9 milyar 592 milyon adet oldu. TEMMUZ VE AĞUSTOS'TA YÜZDE 4,6'LIK DÜŞÜŞ Temmuz ve Ağustos'ta ise tablo tersine döndü ve sigara yasakları, açık alanda sigara içme olgusuna rağmen, toplam tüketimde yüzde 4,6'lık bir düşe yol açtı. Geçen yıl Temmuz ayında 10 milyar 700 milyon adet sigara tüketilen Türkiye'de, söz konusu rakam, bu yıl aynı ayda 10 milyar 180 milyon adede geriledi. Düşüş, Ağustos'ta da devam etti ve 2007 Ağustos'unda 10 milyar 678 milyon adet olan sigara tüketimi, bu yıl 10 milyar 221 milyon adede indi. Böylece Temmuz ayında içilen sigara miktarı, geçen yılın aynı ayına göre 520 milyon adet, Ağustos'ta da 457 milyon adet azaldı. YASAKLARLA İLGİLİ DÜZENLEME GAYET İYİ İŞLİYOR TAPDK Başkanı, kaçak sigara ve kayıt dışı ile mücadele kapsamında 1 Temmuz 2007'de sigarada bandrol uygulamasının devreye sokulduğuna dikkat çekerek, şu değerlendirmede bulundu: ''Yasağın 19 Mayıs'ta yürürlüğe girmesi nedeniyle, Mayıs ayında tüketim rakamlarına fazla yansımaması normal. Haziran ayında, önceki yılla kıyasladığımızda bir miktar artış görülüyor. Ama geçen yılın Haziran ayında bandrol uygulaması devreye girmemişti. Oysa bu yılın Haziranında bandrol var. Bu da sektörün daha fazla kayıt altına alınmasını sağladı. Haziran'da açık alanlarda sigara içilmesi de yasağın caydırıcılığı biraz azaltmış olabilir ama burada en önemli etken geçen yıl Haziranda bandrolün olmaması. Bir de bu yıl Haziran ayında geçen yılın aynı dönemine göre turist sayısında çok ciddi bir artış meydana geldi. Bu da iç piyasada tüketimi arttıran bir unsur oldu. Yasağın etkileri açısından sağlıklı bir değerlendirme yapmak için bandrollü dönemlere bakmak daha doğru olur. Buna göre, bandrolün uygulamaya girdiği 2007 yılında Temmuz ayı ile bu yılın Temmuz rakamlarına baktığımızda tüketimde yüzde 4,9'u bulan bir düşüş olduğu anlaşılıyor. Aynı durum Ağustos'ta da görülüyor ve geçen ay da içilen sigara miktarındaki aşağı doğru olan trend devam ediyor.'' KIŞIN DAHA DA DÜŞECEK Yazın açık alanlar olduğu için tiryakilerin rahatlıkla sigara içebildiğine işaret eden TAPDK Başkanı, havaların soğumasıyla birlikte kış aylarında sigara tüketiminin çok daha fazla düşmesini beklediklerini ifade etti. Sigara yasaklarıyla ilgili düzenlemenin gayet iyi işlediğini kaydeden Çalışkan, şunları söyledi: ''Sigara yasakları konusunda tüketicinin adaptasyonu da sağlandı. Tiryakilerin hemen bu yasağa adapte olmalarını zaten beklememek lazımdı. İnsanlar bilinçlendikçe hem içen hem de içmeyenler, dumansız havaya daha fazla sahip çıktılar. İçenler bile yeni düzenlemeyi savunuyor. Kimse bulunduğu ortamda, kapalı ortamda sigara içilmesine rıza göstermiyor. Yaz olmasına rağmen Temmuz ve Ağustos aylarında tüketim rakamlarında azalma meydana geldi. Bu da dünya uygulamalarına paralel bir gelişme gösteriyor. Dünyada bu tip uygulamalardan sonra sigara tüketiminde yüzde 4 ile 6 arasında bir düşüş meydana geliyor. Türkiye'deki düzenlemeden sonra da tüketim rakamları da bizim beklentilerimize uygun bir süreç izliyor. Kışın tüketim rakamlarının çok daha fazla düşmesini bekliyoruz. Bu şekilde, yasaklarla birlikte tüketimdeki ortalama düşüşün yüzde 6'yı bulacağını tahmin ediyoruz.'' SİGARA CEZASI Bu arada Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğü verilerine göre de sigara yasağının uygulandığı son 4 ayda, yurt çapında tiryakilere 20 milyon 36 bin 62 YTL ceza kesildi. Mayıs ayının Kanunun yürürlükte olduğu son 13 gününde sigara yasağı uygulanan yerlerde tütün mamülü tüketenlere 3 milyon 130,45 YTL ceza yazıldı. Haziran'da sigara içilenlere verilen ceza miktarı 3'e katlanarak 9 milyon 578,63 YTL'ye ulaştı. Temmuz ayında vatandaşlara 3 milyon 414,41 YTL sigara içme cezası uygulanırken, bu rakam Ağustos'ta 1 milyon 916,53 YTL, Eylül'ün ilk yarısında da 1 milyon 996,60 YTL oldu. SİGARA TÜKETİMİ VE SATIŞ TUTARLARI Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu verilerine göre, 2007 ve 2008'de ülkemizde satılan sigara miktarı ile sigaraya yapılan ödeme tutarları şöyle: AYLAR 2007 2008 MİKTAR HASILAT MİKTAR HASILAT (Bin adet) (Bin YTL) (Bin adet) (Bin YTL) -------- ----------- ---------- ----------- ----------- OCAK 8.684.000 1.232.175 7.940.000 1.363.050 ŞUBAT 9.269.000 1.311.156 7.915.000 1.328.204 MART 6.255.000 993.445 8.475.000 1.428.894 NİSAN 8.098.000 1.266.924 8.743.000 1.482.761 -------- --------- ---------- --------- ----------- MAYIS 9.368.000 1.475.748 9.443.000 1.597.143 HAZİRAN 9.420.000 1.460.581 9.592.000 1.620.734 TEMMUZ 10.700.000 1.660.977 10.180.000 1.741.521 AĞUSTOS 10.678.039 - 10.221.575 - Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğü verilerine göre de, sigara yasağının uygulandığı dönemde, kapalı alanlarda sigara içenler şu tutarlarda ceza ödedi: AYLAR TAHSİL EDİLEN CEZA (YTL) -------- ------------------------ MAYIS(*) 3.130,45 HAZİRAN 9.578,63 TEMMUZ 3.414,41 AĞUSTOS 1.916,53 EYLÜL(*) 1.996,60 TOPLAM 20.036,62 (*) Mayıs ayı 19-31, Eylül ise 1-15 dönemini kapsıyor AA