Lisans sahipleri ise santral yapmak yerine lisanslarını devrederek para kazanma peşinde Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu'ndan (EPDK) lisans alan 216 hidroelektrik santralinden sadece 17'si işletmede. Oysa tamamı üretime geçse bile 2010'da Türkiye'nin tahmini ihtiyacını karşılamayacak. Bunun en önemli nedeni ise lisans sahiplerinin santral yapmaktansa lisans haklarını satarak para kazanma isteği. İlgili yasa lisans devrine izin vermediği için lisans sahipleri yasa değişikliği için Enerji Bakanlığı nezdinde kulis yapıyor. TÜMÜ ÇALIŞSA YETMİYOR Devlet, 1 Temmuz'da 13 ilde yaşanan elektrik kesintisinin ardından masaya yatırdığı elektrik üretim ve dağıtımındaki sorunlara çözüm bulmaya çalışıyor. Elektrik Üretim A.Ş (EÜAŞ) bünyesindeki 109 HES'in 2006 yılı üretimi 37.8 milyar kWh olarak tahmin ediliyor. Bu yıl üretime geçmesi planlanan HES'lerden de 401 GWh elektrik üretilmesi planlanıyor. Ancak planlanan bütün HES'lerin de işletmeye geçtiği varsayılsa bile, 2011 yılında da enerji açığı devam edecek. TEİAŞ'ın hazırladığı raporda "Mevcut sistem, 3752 MW inşa halinde ve 3350 MW lisans almış ve öngörülen tarihlerde devreye girmesi beklenen üretim tesislerinin proje üretimleri ile; enerji talebini 2011 yılından itibaren karşılayamamaktadır" deniliyor. LİSANS SAHİPLERİ RANT PEŞİNDE Buna rağmen, özel girişimcileri EPDK'dan aldığı 216 HES lisansının sadece 17'si işletmeye geçti. Kalan 199 HES lisansı ise şu anda atıl olarak duruyor. 36 lisans başvurusu da EPDK tarafından değerlendiriliyor. Enerji Bakanlığı, enerji sıkıntısına karşı öncelikli çözümlerden biri olarak, üretime geçmemiş HES'lerin bir an önce üretime sokulmasını kararlaştırdı. BAKANLIKTA LOBİ BASKISI Ancak HES lisansı almış bulunan özel girişimcilerin inşaatları bitirip elektrik üretimine geçmek yerine, lisanslarını satıp para kazanmak için santral inşaatlarını yürütmediği ortaya çıktı. Yasal düzenlemeler HES lisansının satış veya devrine izin vermiyor. Ancak çok sayıda lisans sahibinin, lisans devrine izin veren yasal değişiklik yapılması için Enerji Bakanlığı nezdinde kulis faaliyeti yürüttüğü belirtiliyor. Bu yönde yasal düzenleme yapılacağı beklentisi de, lisans alıp satarak para kazanmayı hedefleyen çok sayıda kişinin lisans başvurusunda bulunmasına neden oldu. Bu girişimlerin olumlu karşılanmadığını belirten Bakanlık kaynakları, aynı lobinin siyasilere de baskı yaptığını belirtiyorlar. 7 lisans 0 işletme Henüz işletmede olmayan HES lisanslarının şirketlere göre dağılımı ise şöyle: ERE (7 lisans), Tektuğ (5 lisans), Bereket (5 lisans), Darenhes (3 lisans), Yıldızlar (3 lisans), Özalp (2 lisans), Aksa (3 lisans), Fetaş (2 lisans), Gözütok (2 lisans), Güvenen (2 lisans), Atabey (2 lisans), MNG Elektrik (2 lisans), Yapısan (2 lisans), Kudret (2 lisans), KEAŞ (3 lisans), İDEAL (3 lisans), Güngör (3 lisans), Karhes (2 lisans), GZH (2 lisans), Ado Madencilik (2 lisans). Tek lisans sahibi şirketler ise şunlar: Akenerji, Akım, Akköy, Akkur, Aksu, Alp, Batı Enerji, Can, Cansu, Cenay, Ceykar Çaldere, Çalık, Çamlıkaya, Damlapınar, Dedegöl, Değirmenüstü Desaş, Ekber, Ekin, Elestaş, Elta, Erna, Genel Dinamik, Göltaş, Hameka, Hidro Kontrol, IC İçtaş, Kalen, Kanalet, KAREL, Kar-En Karadeniz, Kartal Elektrik, Kahramanmaraş, Kızkale, Maraş, Mem Enerji, Mercan Enerji, Molu Enerji, Özgür, Pamuk, S.M.Z. Enerji, Senerji, Ser Enerji, Su Enerji, Temsa, Yedigöze, YPM, Akenerji, Gülkar MNG Elektrik, Kurteks, Evdilek YENİ ŞAFAK